Dagblaðið Vísir - DV - 12.03.2010, Blaðsíða 18

18 FÖSTUDAGUR 12. mars 2010 FRÉTTIR
Óþol ágerist innan þings og með-
al kjósenda gagnvart langvinnum
töfum við lausn Icesave-deilunn-
ar. Forystumenn atvinnurekenda og
launafólks telja að í algert óefni stefni
vegna látlausra deilna við nágranna-
löndin og aðgerðaleysis við að byggja
upp lánstraust þjóðarinnar og að-
gang hennar að erlendu lánsfé.
Gylfi Arnbjörnsson, forseti Al-
þýðusambands Íslands, segir frek-
ari tafir válegar í meira lagi. „ Ég var
að koma að utan og það verður að
viðurkennast að orðspor okkar er á
hraðri niðurleið alls staðar í kringum
okkur. Það tekur þjóð mjög langan
tíma að hreinsa af sér svona stimpil.
Þetta ástand verður síðan að áþreif-
anlegum vanda fólks vegna auk-
ins atvinnuleysis, þverrandi tekna
og kaupmáttar og minnkandi þjón-
ustu hins opinbera. Þetta birtist sem
miklu hærri reikningur en sá skelfi-
legi reikningur sem hrun fjármála-
kerfisins skilur eftir sig með falli
Seðlabankans og Icesave-skuldbind-
ingunum.“
Gylfi segir að krafa ASÍ og aðild-
arfélaganna sé að þingið taki upp
hanskann fyrir þjóðina en láti af hrá-
skinnaleik í Icesave-málinu. Þetta
háttalag þingmanna hefur falist í því
að finna sér stöðu í pólitískum hrá-
skinnaleik. Krafan er að langtíma-
hagsmunir þjóðarinnar verði teknir
fram fyrir í þessari þráskák og mál-
inu verði lokið. Því miður hefur þessi
hráskinnaleikur, og ég verð að segja
lýðskrum sem þrifist hefur í kringum
þetta mál, talið hluta
þjóðarinnar trú
um að það
sé hægt að
losna und-
an þessum
skuldbind-
ingum al-
farið. Því
miður er það
ekki þannig.“
Stjórnmálin ráða ekki
við vandann
Viðmælendur DV telja að undan-
farna daga hafi afhjúpast djúpstæð
pólitísk og stjórnarfarsleg kreppa þar
sem hluti stjórnarþingmanna hafi í
raun gefið stjórnarandstöðunni sjálf-
dæmi í Icesave-málinu og fært henni
neitunarvald. Það hafi að sínu leyti
orðið til þess að ríkisstjórnin hafi ekki
haft umboð til samskipta við erlend-
ar þjóðir og samningsaðila erlendis.
Þessu hafi stjórnarandstaðan fylgt
eftir með því að styrkja sjálfdæmi sitt
í málinu með fulla aðild og jafnvel
forseta Íslands einnig að samninga-
ferlinu. Þannig hafi þjóðin verið að
sigla hægt og bítandi inn í pólitíska
og stjórnskipunarlega kreppu.
Lokaðir lánsfjármarkaðir
„Það er brýnt að leysa Icesave-deil-
una sem fyrst til þess að tryggja á ný
aðgang að erlendu lánsfé. Það er ekki
gert eins og hendi sé veifað að opna
þann markað. Þetta er ákveðinn fer-
ill sem fer í gang. Það er mjög mik-
ilvægt að opna þennan aðgang
sem fyrst vegna þess að það eru
alltaf að koma stærri og stærri
reikningar sem þarf að endur-
fjármagna,“ segir Vilhjálmur
Egilsson, framkvæmdastjóri
Samtaka atvinnulífsins.
„Þetta snertir til dæmis
ríkissjóð og orkufyrirtækin.
Bankarnir okkar eru ekki
komnir í samband við er-
lenda fjármagnsmarkaði.
Það er enginn á móti því að
borga lægri reikninga, það
hefur aldrei verið. En á ein-
hverjum tímapunkti þarf að
ljúka málinu því þetta er farið
að valda okkur verulegu tjóni.
Við höfum ekki lokið okkar mál-
um og höfum því ekki nauðsynlegt
lánstraust,“ segir Vilhjálmur.
Gríðarlegt tjón vegna tafa
Gylfi Arnbjörnsson, forseti ASÍ,
tekur í sama streng og Vilhjálmur.
„Meðan við eigum í deilu við okkar
alþjóðaumhverfi um fyrirkomulag
fjármálakerfisins og ábyrgð okkar því
tengda, þá eru þessir lánamarkaðir
okkar alveg lokaðir. Það hefur ítrekað
komið fram að það er ekki hægt að fá
fjármagn til þeirra framkvæmda sem
við viljum ráðast í með öðrum, nema
þetta mál verði leyst. Dráttur á þessu
þýðir einfaldlega að við sökkvum
dýpra og dýpra í aðgerðaleysi og
samdrátt. Skaðinn af þessu er mikill.
Ef við segjum til dæmis að hagvöxt-
ur verði einu prósenti minni vegna
Ice save-deilnanna en hann ella hefði
verið og reiknum það fram til ársins
2024 kemur á daginn að mismunur-
inn er heil landsframleiðsla á einu
ári. Það segir okkur að við erum þeg-
ar búin að missa af tækifærum.“
Ögmundur skilinn við
stjórnarandstöðuna
Að lokinni þjóðaratkvæðagreiðsl-
unni um síðustu helgi hefur þrýst-
ingurinn á Alþingi um lausn Ice-
save-deilunnar aukist til muna.
Sömuleiðis gætir óþols meðal þing-
manna sjálfra. Athygli vakti að for-
ysta Framsóknarflokks og Sjálfstæð-
isflokks sýndi svart á hvítu í kjölfar
atkvæðagreiðslunnar að markmið
flokkanna var einnig að fella ríkis-
stjórnina án þess endilega að vilja
taka ábyrgð á landsstjórninni.
Við þessu brást Ögmundur Jónas-
son, þingmaður VG, með því að taka
sér stöðu með ríkisstjórninni sem
hefur undanfarna daga gert liðs-
könnun og reynt að þétta raðir sín-
ar. Margir telja að vindarnir blási nú
með ríkisstjórninni sem vinnur nú
að því að setja Icesave-viðræðurnar
aftur af stað. Steingrímur J. Sigfússon
fjármálaráðherra telur að enn séu
flokkarnir allir með í för þótt marg-
ir telji að Sigmundur Davíð Gunn-
laugsson, formaður Framsóknar-
flokksins, hafi í raun vikið af leið eins
og Steingrímur gaf sjálfur til kynna
fyrir skemmstu.
Ljóst er að Ögmundur og óró-
lega deildin svonefnda í VG vinna
nú fremur að sameiningu en sundr-
ungu stjórnarliða. Sjálfur hefur Ög-
mundur engan áhuga á stjórnar-
samstarfi við Sjálfstæðisflokkinn.
Þegar mál tóku að skýrast eft-
ir þjóðaratkvæðagreiðsluna og til-
gangur stjórnarandstöðunnar skýrð-
ist skýrði Ögmundur málstað sinn í
þremur lykilatriðum.
Í fysta lagi segist hann ekki vera
reiðubúinn til þess að taka Icesave-
samningana upp frá grunni í ljósi
þjóðaratkvæðagreiðslunnar eins og
sumir stjórnarandstæðingar töldu
eðlilegt. Þetta merkir að Ögmundur
og fleiri í órólegu deildinni halla sér
að þeim forsendum sem unnið er
eftir nú í samningunum.
Í öðru lagi hefur Ögmundur lýst
því afdráttarlaust að hann taki ekki
þátt í neinu ferðalagi með stjórnar-
andstæðingum gegn ríkisstjórninni.
Í þriðja lagi hefur hann lýst því
í DV fyrr í vikunni að endurskoð-
un á samstarfinu við Alþjóðagjald-
eyrissjóðinn fari aðeins fram innan
stjórnarsamstarfsins.
Minni málefnaágreiningur í VG
Þessi efnisatriði benda eindreg-
ið til þess að efnislegur ágreiningur
innan VG um mikilvæg mál fari ört
minnkandi. Hvað það merkir fyr-
ir stöðu Ögmundar á eftir að koma
í ljós. Össur Skarphéðinsson utan-
ríkisráðherra er mjög áfram um að
skapa sátt og styrkja þingmeirihlut-
ann og ríkisstjórnina með því að
taka Ögmund á ný inn í hana. Óyggj-
andi er, samkvæmt heimildum DV,
að skaðinn, sem orðinn er innan VG,
er mikill og persónulegur en ekki að-
eins málefnalegur en aðalleikararnir
á því sviði eru Ögmundur og Stein-
grímur, formaður flokksins.
Þannig má ætla að málefnaleg
sátt nægi ekki heldur þurfi einnig
að koma til sýnileg merki um að Ög-
mundur og Steingrímur hafi slíðrað
sverðin sín í millum.
„Við Steingrímur höfum ekki tal-
að eins mikið saman upp á síðkast-
ið og við höfum lengst af gert. Ekki
gleyma því að við erum pólitískir
samferðamenn og félagar til langs
tíma og höfum átt mjög náið sam-
starf í gegnum tíðina. Nú hefur verið
vík milli vina. Yfir þá vík er hins veg-
ar hægt að róa og ég hef trú á því að
menn séu í þann veginn að setjast
undir árar,“ sagði Ögmundur í sam-
tali við vefmiðilinn Smuguna í vik-
unni.
Forystumenn vinnumarkaðarins standa agndofa gagnvart slakri frammistöðu þingsins og krefjast þess að
Icesave-deilan verði leyst sem fyrst. Fyrr opnist ekki erlendir fjármálamarkaðir fyrir Íslandi og það skapi
margvíslegar hættur og tafir á uppbyggingu. Gylfi Arnbjörnsson, forseti ASÍ, segir óyggjandi eftir ferð til
útlanda í vikunni að orðspor þjóðarinnar og traust til hennar erlendis sé enn á niðurleið.
„ORÐSPOR OKKAR
Á NIÐURLEIГ
En á einhverj-
um tímapunkti
þarf að ljúka málinu því
þetta er farið að valda
okkur verulegu tjóni.
JÓHANN HAUKSSON
blaðamaður skrifar: johannh@dv.is
Forystumenn vinnumarkaðarins og
forsætisráðherra Gylfi Arnbjörnsson og
Vilhjálmur Egilsson eru sammála um að
ljúka verði Iceave-deilunni sem fyrst því
annars skapist afar alvarlegt ástand.
Tákn óróleikans? Ögmundur Jónasson
hefur gefið sterkar efnislegar vísbend-
ingar um stuðning við ríkisstjórnina og
andstöðu við önnur stjórnarmynstur.
Formaðurinn Málefnaágreiningur innan
VG fer minnkandi og vonir hafa glæðst
um að nauðsynlegar sættir geti tekist
innan flokksins sem er lykill að skilvirkni
ríkisstjórnarinnar.