Dagblaðið Vísir - DV - 20.04.2011, Blaðsíða 20

20 | Fréttir 20.–26. apríl 2011 Páskablað
Krakkarnir í skólanum voru svo leið-
inlegir við Margréti að hún neitaði
að fara í skólann. Þetta var svo sem
ekkert í fyrsta skipti. En hún fór allt-
af aftur því hún þráði viðurkenningu,
að einn daginn myndu krakkarnir
loksins sjá að það væri allt í lagi með
hana. Að allt yrði gott á ný. En nú var
hún heima, ein eins og vanalega.
Henni brá því heldur betur í brún
þegar það var skyndilega bankað
upp á. Krakkarnir í skólanum voru
komnir til þess að færa henni bréf,
þeir sögðust sakna hennar og von-
ast til þess að hún kæmi brátt aftur í
skólann.
Heimsóknin var eins ánægjuleg
og hún var óvænt. Margrét grét af
gleði og strax næsta dag klæddi hún
sig upp á og hélt af stað í skólann full
af tilhlökkun. Bara til þess að komast
að því að ekkert hafði breyst. Bréf-
ið var skrifað fyrir kennarann og of-
beldið hélt áfram. Eins og alltaf.
Afdrifaríkur læknisleikur
Margrét er reyndar ekki hennar
raunverulega nafn en hvorki hún né
móðir hennar treysta sér til þess að
koma fram undir nafni. Þær búa í fal-
legu húsi með litlum garði úti á Álfta-
nesi, ásamt tveimur systrum Mar-
grétar, hundum og köttum. Lífið lék
við þær.
Allt þar til Margrét neitaði að fara
í læknisleik með vinkonu sinni þegar
hún var átta ára gömul. Kallaði hana
perra og gekk í burtu. Þær mæðgur
voru kallaðar til kennarans þar sem
stúlkan bað vinkonu sína afsökunar.
En málinu var hvergi nærri lokið.
Vinkona hennar gat ekki fyrirgef-
ið Margréti, talaði niður til hennar og
illa um hana auk þess sem hún starði
á hana í tíma og ótíma. Smám saman
vatt þetta upp á sig þar til stúlkan var
algjörlega orðin niðurbrotin.
Skipti um bekk
„Það var orðið óbærilegt fyrir hana
hvernig þessi stelpa lét,“ segir móðir
hennar. En enn átti ástandið eftir að
versna. Ný stúlka byrjaði í bekknum
og hún sýndi stelpunum klám sem
hún komst í í tölvu föður síns. Mar-
grét sagði móður sinni frá þessu og
hún lét skólann vita. Skólinn vissi
þegar af þessu en aðhafðist ekkert.
„Stelpurnar voru í fjórða bekk og
höfðu engan þroska til þess að skoða
þetta. Þetta var mjög gróft og ofbeld-
isfullt klám en hann aðhafðist lítið
sem ekkert þannig að þetta grasser-
aði þar til strákarnir komust í þetta
líka.
Dóttur minni var farið að líða
mjög illa í bekknum og þar sem
kennarinn var hvorki að takast á við
þetta né þá slæmu stöðu sem dóttir
mín var í gagnvart þessari fyrrver-
andi vinkonu sinni sem var farin að
smita út frá sér fór ég fram á að hún
myndi skipta um bekk.“
Stimpluð leiðindapúki
Það varð úr og viti menn, vinkonan
fyrrverandi fagnaði því ógurlega að
hafa losnað við „leiðindapúkann“,
Margréti, úr sínum bekk. Sem varð til
þess að hinn bekkurinn harmaði það
að hafa fengið hana. Allt í einu var
þetta orðið stórmál og tveir bekkir á
móti henni með tilheyrandi leiðind-
um. Henni var ekki lengur boðið að
vera með í neinu og var oft ein í frí-
mínútum.
„Ég var í stanslausum samskipt-
um við skólann. Ég bað kennarana
um að fara með út í frímínútur og
reyna að hrista hópinn saman með
leikjum en það er ekki inni í þeirra
kjarasamningum. Ég bauð stelpun-
um líka heim til okkar og var í sam-
skiptum við mæður þeirra. En það
gekk ekki svo vel.“
Afskiptaleysi mæðranna
Ein stúlkan kom þeirri sögu af stað
að þær mæðgur byggju í draugahúsi
og hópurinn keypti það. „Ég hringdi
í móður þessarar stúlku, sagði henni
hvað mér þætti þetta leiðinlegt og
spurði hvort það væri eitthvað hægt
að vinna með þetta. Svörin voru þau
að dóttir mín hefði sagt draugasögu
þegar þær voru sjö ára, þannig að hún
skildi það vel ef dóttir sín vildi ekki
koma til okkar. Allskonar svona mál
komu upp.
Einu sinni kom dóttir mín grát-
andi heim úr barnaafmæli því ein
stelpan sagðist ekki vilja hafa hana
þar. Ég hringdi í móður hennar og
hún sagði að dóttir sín réði því við
hverja hún léki. Mæðurnar létu eins
og þetta kæmi þeim ekki við. Nánast
alltaf þegar ég ræddi við þær í trún-
aði í von um að ná að bæta ástandið
sögðu þær börnunum sínum frá því.
Um leið voru börnin komin með eitt-
hvað nýtt sem þau notuðu til þess að
stríða dóttur minni.“
Vildu ekki sjást með henni
Allt síðasta ár var þetta því þannig að
Margrét neitaði að mæta í skólann.
„Námsráðgjafinn sneri aftur úr náms-
leyfi síðasta haust og hann vildi allt
gera en það var þá eins og stúlkna-
hópurinn væri sokkinn upp að öxlum
í þessu feni.
Sömuleiðis tók nýr kennari við
bekknum og hann var alveg miður sín
yfir því að ráða ekkert við ástandið. Ég
vil meina það að þeir kennarar sem
sinntu dóttur minni í fjögur ár hafi,
ásamt skólastjóranum, eyðilagt alla
möguleikana á því að hægt væri að
laga ástandið. Það vissu allir af þessu.
Foreldrarnir brugðust og skólinn
gerði það líka þannig að börnin voru
föst í þessu mynstri. Enginn var til
staðar til þess að leiðbeina þeim út úr
þessu.“ Á meðan voru stöðug leiðindi,
Margrét vissi aldrei hvort einhver vildi
leika við sig, hvenær leiðindin myndu
hefjast og hún sæti eftir með sárt enn-
ið, útundan á ný. Börnin sögðu það
beint út að ef þau sæjust nálægt henni
myndi enginn leika við þau heldur og
báðu hana síðan um að fara.
Veiðileyfi á fjölskylduna
Steininn tók svo úr þegar hún trúði
móður sinni grátandi fyrir því að
ein stelpan í skólanum hefði sagt að
pabbi sinn væri að káfa á sér og láta
sig gera ljóta hluti. „Þær voru þrjár
saman þegar stúlkan greindi frá
þessu. Svo ég hringdi í móður hinnar
stúlkunnar og sagði að ég yrði að til-
kynna málið til barnaverndar en bað
hana um að segja alls ekki frá því. Hún
lofaði því en sagði dóttir sinni samt frá
því þannig að þetta komst upp.“
Í kjölfarið fékk Margrét að heyra
það að mamma hennar væri klögu-
skjóða sem sigaði löggunni á fólk.
„Mér finnst eins og það hafi verið gef-
ið veiðileyfi á okkur. Ég get vel þolað
það að fólk hafi allskonar skoðanir á
mér en ég get ekki þolað það að barn-
ið mitt sé hrakið úr skólanum sínum.“
Gleymska kennarans
Vanlíðanin var orðin svo mikil að
Margrét var meira og minna hætt að
mæta í skólann. Þess í stað var hún
ein heima og grét. Stundum gat móð-
ir hennar verið heima með henni og
stundum gat hún verið hjá pabba sín-
um. En ekki alltaf. „Auðvitað hafði
þetta mikil áhrif á mitt starf en ég
naut skilnings þar sem ég starfa sjálf í
skóla.“ Hún er aðstoðarleikskólastjóri.
„Þessa síðustu daga fékk ég dóttur
mína til þess að mæta í skólann af því
að deildarstjórinn lofaði því að það
yrði fylgst með henni, þannig að eng-
inn gæti náð henni, hún fengi að vera í
friði. Tveimur dögum seinna gleymdi
kennarinn því og mætti of seint í tíma
þannig að hún var ein með krökkun-
um í bekknum. Þeir réðust á hana,
strákarnir hrintu henni og stelpurnar
hlógu. Fyrir barn sem er búið að þola
þetta í hátt í þrjú ár er þetta ófyrirgef-
anlegt.
Meira að segja eftir að hún hætti
í skólanum var hún ekki látin í friði
fyrr en hún fékk nýtt númer. Hún fékk
skilaboð á MSN, Facebook og það var
hringt í símann hennar og djöflast í
henni.“
Gáfust upp
Síðasta haust gáfust þær mæðgur
endanlega upp. Móðir stúlkunnar
sendi skólastjóranum bréf og greindi
honum frá að málið væri orðið svo
alvarlegt að hún sæi sér ekki stætt á
því að hafa dóttur sína áfram í skól-
anum og spurði hvað hún ætti þá að
gera. Hann sendi henni upplýsing-
ar um það hvernig staðið væri að því
að skipta um skóla. „Í kjölfarið var
ákvörðunin auðveld. Viljinn eða get-
an til þess að bæta ástandið var of
máttlaus. Þrátt fyrir reglulega fundi
fannst engin lausn. Samt er þetta
forystuskóli í uppeldi til ábyrgðar.“ Í
stefnu skólans segir meðal annars að
litið sé svo á að mannleg samskipti
og ábyrg hegðun séu grunnþættir í
skólastarfinu og að forsenda náms sé
að nemendum líði vel í skólanum. 
Sjálf samþykkti Margrét það með
glöðu geði að fara í skóla fjarri Álfta-
nesinu, enda orðin langþreytt á ein-
eltinu. Hún þráði eðlilegt líf og vin-
konur. „Henni leið skelfilega. Þetta
er það hræðilegasta sem foreldri þarf
að upplifa, að horfa upp á barnið sitt
engjast. Við lifðum yndislegu lífi en
þetta hefur sett mark sitt á okkur all-
ar. Það er búið að taka svo margt frá
okkur.“
Sárt segir deildarstjóri
„Auðvitað er það sárt að barnið geti
ekki gengið í sinn heimaskóla,“ seg-
ir Kristinn Guðlaugsson deildarstjóri
1.-6. Bekk í Álftanesskóla. „Það var
ósk foreldranna að hún færi í ann-
an skóla, en við vorum með málið í
ákveðnu ferli,“ segir hann. „Auðvitað
er það spurning hversu langt skól-
inn gat gengið, það var brugðist við
því þegar eitthvað kom upp. Allt sem
við gerðum, gerðum við í samráði
við foreldra hennar sem við funduð-
um reglulega með. Þeir óskuðu eft-
ir því að hún yrði færð um bekk og
við urðum við því. Auk þess vorum
við í sambandi við foreldra annarra
barna. Síðan er það er alltaf matsat-
riði hvenær nóg er að gert og hvenær
ekki. Að mínu mati vorum við að ná
árangri en það er auðvitað spurning
hversu miklu árangri er hægt að ná á
skömmum tíma. Ég held að skólinn
hafi gert allt sem hægt var að gera.“
Í skóla í Reykjavík
Margrét hefur alla tíð búið úti á Álfta-
nesi, þar er hennar æskuheimili.
„Núna er ég búin að missa tækifærið
til þess að fylgjast með henni eftir
skóla. Þetta hefur haft svo eyðileggj-
andi áhrif á okkur, fyrst og fremst
hana. Sem betur fer er hún í góð-
um skóla núna þar sem allt geng-
ur eins og í sögu, hún á vinkonur og
blómstrar sem félagsvera.“
Það er því þess virði að keyra
hana í Reykjavík á hverjum morgni,
jafnvel þótt að bensínkostnaðurinn
aukist um þrjátíu þúsund krónur á
mánuði og hún komi tuttugu mín-
útum of seint í vinnuna á hverjum
degi. „Peningar eða tími skipta engu
máli í þessu samhengi. En ég er búin
að gefast upp á að vera þarna. Ég
get ekki boðið barninu mínu upp á
þetta líf. Hún heldur sig nánast al-
farið innan lóðarmarkanna. Hún fer
ekki í sund eða á bókasafnið af ótta
við krakkana. Hún á fimm ár eftir
í grunnskóla og það er ekki ásætt-
anlegt að ljúka málinu með því að
senda hana í annan skóla. Með því er
líka verið að senda fyrrverandi skóla-
félögum hennar stórhættuleg skila-
boð. Þetta má ekki gleymast.“
n 11 ára stúlka neitaði að mæta í skólann n Var heima og grét n Býr á Álftanesi en gengur í skóla í Grafar-
holti n Hræðilegt að sjá barnið sitt engjast, segir mamma n „Ég er búin að gefast upp á að vera þarna“
Flúði Álftanesskóla
„Ég er búin að gefast
upp á að vera þarna.
Ég get ekki boðið barninu
mínu upp á þetta líf.
Eftir að DV ræddi við deildar-
stjóra í Álftanesskóla hafði hann
samband við föður stúlkunnar.
Faðirinn lagðist í kjölfarið alfarið
gegn því að fjallað væri um vanda
dóttur hans í Álftanesskóla.
Ingibjörg Dögg Kjartansdóttir
blaðamaður skrifar ingibjorg@dv.is
Draumurinn úti
Konan ólst upp á
Álftanesi og þar ætlaði
hún að ala sín börn
upp. Eftir að dóttir
hennar hrökklaðist
úr skólanum vill hún
helst komast þaðan
burt. mynD RóBeRt ReyniSSon