Dagblaðið Vísir - DV - 29.06.2012, Blaðsíða 48

Gott fyrir hjartað
n Hófleg kaffidrykkja gerir þér gott
R
egluleg og hófleg kaffidrykkja
getur dregið úr líkum á hjarta­
sjúkdómum samkvæmt
niðurstöðum nýrrar rann­
sóknar bandarískra vísindamanna
sem hafa fundið marktæk tengsl á
milli þessara tveggja þátta. Með hóf­
legri kaffidrykkju er átt við tvo kaffi­
bolla á dag.
„Almennt hefur verið talið að
kaffidrykkja geti verið skaðleg fyrir
heilsuna en rannsóknir okkar sýna
fram á annað,“ sagði Murray Mittle­
man, höfundur rannsóknarinnar, í
tilkynningu. Það er þó nauðsynlegt
að hafa í huga að hér er aðeins átt
við kaffidrykkju í hófi en ekki miklu
magni, það getur haft öfug áhrif og
aukið líkur á hjartasjúkdómum. „Það
gerir engum gott að drekka fimm eða
sex kaffibolla á dag, það getur jafn­
vel verið hættulegt. Það er með kaffi­
drykkjuna eins og svo margt annað
að hófsemin skiptir öllu máli.“
Vísindamennirnir draga þá álykt­
un af niðurstöðunum að regluleg
kaffidrykkja þrói þol gegn koffíni,
sem getur dregið úr hættunni á
háum blóðþrýstingi.
„Það eru margir þættir sem leika
hlutverk þegar kemur að hjarta­
sjúkdómum, en hófleg kaffidrykkja
virðist ekki vera ein af þeim,“ bætti
Elizabeth Mostofsky, meðstjórnandi
rannsóknarinnar við.
Niðurstöðurnar voru birtar í The
Circulation Heart Failure Journal.
48 Lífsstíll 29. júní–1. júlí 2012 Helgarblað
Ekki klikka
á salatinu
A Búðu til þitt eigið salat Uppistaðan á salatbarnum er oft
jöklasalat og kaloríuríkar sósur. Ef þú
getur skaltu búa þér til þinn eigin salatbar
heima í eldhúsi. Nældu þér í ferskt dökk-
grænt salat eins og spínat og veldu litríka
ávexti og grænmeti til að setja út á.
B Prófaðu annað en jöklasalat Salat er ekki bara
salat. Jöklasalat inniheldur til að mynda
fá næringarefni og er auk þess bragðlítið.
Veldu frekar dökkt salat eins og spínat og
klettasalat.
C 2/3 reglan Hafðu það fyrir reglu að tveir þriðju hlutar
salatsins samanstandi af grænmeti
og hráu grænmeti en aðeins einn þriðji
hluti af hollri fitu eins og hnetum, ólífum
og avókadó, mögrum kjúklingi, fiski og
harðsoðnu eggi. Skreyttu svo með örlitlu
af því kaloríuríkasta svo sem gráðaosti og
wasabi-hnetum. Þannig færðu ekki leið
á salatinu.
D Ekki freistast Ef þú ferð á salatbarinn verður þú að passa
skammtana af túnfiskinum, pastarétt-
unum og baunasalatinu. Þessir gómsætu
réttir eru yfirhöfuð hrærðir út í majónes
og gera því ekkert fyrir heilsuátakið þitt.
E Hugsaðu út fyrir skálina Ef þú útbýrð eins salat dag eftir
dag muntu fá fljótt leið á því. Ekki festast
í tilbreytingarlausri rútínu. Prófaðu þig
áfram með krydd, baunir og hnetur og
bættu sneiðum af kíví og graskersfræjum
út á.
F Ekki blekkja þig Margir biðja um dressing eða salatsósu í skál í
stað þess að hafa hana út á salatið. Það
er í góðu lagi svo lengi sem þú dýfir ekki
hverjum einasta munnbita ofan í sósuna.
Fáðu salatsósuna „on the side“ og helltu
smá hluta af henni yfir salatið. Biddu svo
þjóninn um að fjarlægja hana fyrir þig.
Gott kaffi Samkvæmt
niðurstöðum nýrrar
rannsóknar er kaffi gott
fyrir hjartað.
Þ
að þekkja margir frasann
að hamingjan verði ekki
keypt fyrir peninga en nú
hafa fræðimenn tekið sig
til og rannsakað hvað sé til
í þessu. Niðurstöðurnar kunna að
koma mörgum á óvart.
Virðing skiptir meira máli en
auður hvað lífshamingju varðar,
samkvæmt niðurstöðum nýrrar
rannsóknar vísindamanna við
Berkeley­háskóla í Kaliforníu. Lífs­
hamingjuna í heild má í flestum til­
fellum rekja til þess hve virt/ur þú ert
og dáð/ur af fólkinu í kringum þig,
frekar en hvernig fjárhagsleg staða
þín er, samkvæmt niðurstöðun­
um, en þær voru birtar í tímaritinu
Psychological Science nú í júní. Það
var sálfræðingurinn Cameron And­
erson sem fór fyrir rannsókninni
sem fólst í að rannsaka sambandið
á milli mismunandi þjóðfélagsstöðu
og vellíðunar fólks.
Góð staða leiðir til virðingar
„Við fengum áhuga á þessari hug­
mynd vegna þess að það er margt
sem bendir til þess að góð félags­
hagfræðileg staða; mikil innkoma
og hátt menntunarstig leiði ekki til
meiri vellíðunar eða hamingju. En
á sama tíma eru margar kenningar
sem benda til þess að góð slík staða
ætti að leiða til meiri hamingju,“
sagði Anderson um niðurstöðurnar.
Rannsóknarteymið setti fram
kenningu um að til þess að full­
komna lífshamingjuna þá þyrfti fólk
að njóta virðingar í sínu nærum­
hverfi, vinahópum, hverfinu eða
íþróttaliðum. „Ef staðan er góð í þín­
um svæðisbundna þjóðfélagsstiga
leiðir það til meiri virðingar, meiri
áhrifa og þú verður samofnari sam­
félaginu.“
Rannsóknir styðja tilgátuna
Anderson og félagar hans gerðu
fjórar mismunandi athuganir til
að sannreyna tilgátu sína. Í þeirri
fyrstu rannsökuðu þeir áttatíu há­
skólanema á tólf mismunandi há­
skólasvæðum, þar á meðal systra­ og
bræðrafélög.
Félagsleg staða hvers og eins
nemanda var reiknuð út frá vinsæld­
um meðal jafnaldra, sjálfsmati og
fjölda leiðtogastaða sem nemandi
hafði gegnt innan hópsins.
Þá gáfu nemendur upp tekjur sín­
ar og svöruðu spurningum um fé­
lagslega vellíðun sína. Eftir að hafa
komist fyrir breyturnar kyn og þjóð­
erni kom í ljós að það var félags­
lega staðan en ekki félagshagfræði­
lega staðan sem spáði frekar fyrir um
hver mörg stig nemendur fengu á
vellíðunarskalanum.
Rannsóknin var endurtekin
með stærra og fjölbreyttara úrtaki
og leiddi hún af sér sömu niður­
stöður. Þá komust Anderson og fé­
lagar hans að því að hægt var að
útskýra sambandið á milli félags­
legrar stöðu og vellíðunar, allavega
að hluta til, með valdi og félagslegu
samþykki sem nemendur fundu
fyrir í samskiptum við fólk í nærum­
hverfinu.
Í þriðju rannsókninni voru
svo gerðar ráðstafanir vegna vís­
bendinga um að tilraunaumhverfið
hefði áhrif á niðurstöðurnar.
MBA-nemum fylgt eftir
Í fjórðu rannsókninni ákváðu vís­
indamennirnir að færa athugunina
út í daglegt líf. Þeir fylgdu nemend­
um í MBA­námi í gegnum námið
og komust að þeirri niðurstöðu að
breytingar á félagslegri stöðu fyrir og
eftir námið samsvörðu breytingum
á félagslegri vellíðun nemendanna.
Þá sýndu niðurstöðurnar jafnframt
að félagsleg staða eftir námið spáði
frekar fyrir um vellíðun heldur en fé­
lagshagfræðileg staða.
„Ég var hissa á
því hve áhrifin voru mikil. Ef ein­
hver færðist upp eða niður í sín­
um svæðis bundna þjóðfélagsstiga
þá jókst eða dvínaði lífshamingj­
an samhliða, jafnvel yfir skemmri
tímabil,“ sagði Anderson.
Fólk aðlagast meiri innkomu
Saman sýna þessar fjórar rann­
sóknir fram á skýrt samband á milli
félagslegar stöðu og vellíðunar. En
af hverju virðist félagsleg staða
skipta svona miklu meira máli en
félagshagfræðileg staða? Ein skýr­
ingin, sem Anderson vonast til að
frekari rannsóknir sýni fram á, er
að fólk aðlagar sig. „Ein af ástæð­
unum fyrir því að þú getur ekki
keypt lífshamingjuna fyrir peninga
er sú að fólk lagar sig mjög fljótt
að meiri innkomu. Lottóvinnings­
hafar eru til að mynda mjög ham­
ingjusamir í upphafi en fara mjög
fljótlega aftur á sitt venjulega stig
lífshamingjunnar, þrátt fyrir að
hafa meiri peninga á milli hand­
anna.“ Sú aðlögun virðist ekki
eiga við félagslega stöðu. „Það er
möguleiki á að virðing, áhrif og
félagslega góð tengsl verði einfald­
lega aldrei þreytandi,“ sagði And­
erson.
solrun@dv.is
n Samkvæmt nýrri rannsókn skiptir virðing meira máli en auður
Þú kaupir ekki
hamingjuna
Hamingja Niðurstöður nýrrar
rannsóknar sýna fram á að góð
fjárhagsleg staða skili sér ekki
endilega í meiri lífshamingju.
Þetta ávaxtasalat er ferskt, hollt og
æðislega bragðgott.
Mojito-ávaxtasalat
1 bolli niðurskorin vatnsmelóna
1 bolli vínber, skorin í tvennt
1 bolli niðurskorin hunangsmelóna
1 bolli niðurskorin jarðarber
1 bolli afhýtt og niðurskorið kíví
1 bolli fersk bláber
3 blöð af ferskri myntu
2 tsk. hvítur sykur
3 msk. límónusafi
Aðferð:
Blandið vatnsmelónu, vínberjum, hun-
angsmelónu, jarðarberjum og kíví saman
í skál og setjið bláberin efst.
Setjið myntu, sykur og límónusafa saman
í skál og merjið myntuna með skeið og
leyfið bragðinu að dreifast í safann.
Hellið svo safanum yfir ávaxtablönduna
og setjið í ísskáp í að minnsta kosti
klukkustund áður en þetta er borið fram.
Hrærið aðeins í ávöxtunum áður en þið
leggið þetta á borð fyrir gestina.
Mojito-
ávaxtasalat
Mojito-ávaxtasalat Ferskt og
svalandi í sumarpartíið.