Dagblaðið Vísir - DV - 15.07.2011, Blaðsíða 27

E
vrópuumræðan er einhver sú
krampakenndasta sem hring-
ast hefur um iður þjóðarinnar.
Enda snertir hún opna kviku
fullveldisins sem enn er grundvöll-
ur umræðna um tengslin við útlönd.
Fyrir vikið verða deilur um utanríkis-
mál alltaf eins og svæsið harðlífi í ís-
lenskum stjórnmálum.
Nýverið urðu taktskipti í samn-
ingaferlinu þegar loks voru hafnar
efnislegar viðræður í fjórum auð-
veldustu köflunum af 33. Tveimur
var lokað samdægurs. Sú staðreynd
að beðið var með að hefja eiginlegar
viðræður í erfiðu köflunum, einkum
sjávarútvegsmálum og svo landbún-
aðar- og byggðamálum, bendir til
þess að samningaferlið sé ekki á jafn-
lygnum sjó og utanríkisráðuneytið
vill láta í veðri vaka. En hvað um það.
Á þessum tímamótum er ekki úr vegi
að líta um öxl og skoða aðdragand-
ann. Sem hófst á sjötta áratug síð-
ustu aldar og hefur síðan hlykkjast í
tíu krampakenndum umræðulotum.
Sjötti og sjöundi áratugurinn
Aðkoma Íslands að Evrópusam-
vinnu hefur verið til umræðu allt frá
því að Þýskaland, Frakkland, Ítalía,
Holland, Belgía og Lúxemborg hófu
undirbúning að Rómarsáttmálan-
um, sem undirritaður var árið 1957
og markar upphaf þess Evrópusam-
starfs sem við þekkjum nú. Á vett-
vangi Efnahagssamvinnustofnunar
Evrópu (OECD) tók Ísland næstu tvö
árin þátt í undirbúningi að stofnun
fríverslunarsvæðis innan Evrópu.
Þar til að viðræðurnar sigldu í strand.
Í upphafi sjöunda áratugarins
vann sérstök nefnd að því að skil-
greina stöðu Íslands gagnvart Efna-
hagsbandalagi Evrópu en þá höfðu
Bretar sóst eftir aðild. Rætt var um
þrjá möguleika, fulla aðild, aukaað-
ild eða tvíhliða tollasamninga. Marg-
ir fulltrúar Efnahagsbandalagsins
voru jákvæðir í garð aukaaðildar en
Íslendingarnir útilokuðu ekki held-
ur fulla aðild. En forsendur fyrir því
brustu þegar ljóst varð í ársbyrjun
1963 að ekkert yrði af aðild Bret-
lands.
Þriðja lota Evrópuumræðunnar
hófst svo í lok sjöunda áratugarins
þegar stjórnvöld undir forystu Gylfa
Þ. Gíslasonar hófu undirbúning að
inngöngu í EFTA, sem varð árið 1970.
Eins og átti við um önnur EFTA-ríki
var svo gerður sérstakur fríverslun-
arsamningur milli Íslands og EB árið
1972. Sem skráist sem fjórða lotan.
Níundi og tíundi áratugurinn
Evrópumálin lágu svo í láginni allt
þar til að umræða hófst um Evrópska
efnahagssvæðið (EES) árið 1989 að
frumkvæði Jóns Baldvins Hannibals-
sonar. Afstaðan til EES varð helsta
umræðuefni stjórnmálanna allt fram
á árið 1993 þegar Alþingi samþykkti
samninginn.
Sjötta umræðulotan hófst svo í
aðdraganda Alþingiskosninganna
1995 þegar Alþýðuflokkurinn setti
stefnuna á fulla ESB-aðild. Ungliða-
hreyfing flokksins, Samband ungra
jafnaðarmanna, var hins vegar fyrsta
stjórnmálahreyfing landsins sem
barðist með virkum hætti fyrir aðild
en ályktun þess efnis var samþykkt á
landsþingi árið 1990.
Eftir kosningarnar 1995 fjaraði
hratt undan umræðum um Evrópu-
mál þar til samið var um Schengen-
aðildina undir aldamótin. Sem telst
sjöunda lotan.
Fyrsti áratugur nýrrar aldar
Umræður um Evrópusambandsaðild
hófust af fullum krafti á nýjan leik í
kjölfarið á útgáfu á skýrslu utanríkis-
ráðherra um stöðu Íslands í Evrópu-
samstarfi í apríl árið 2000. Umræðan
í þessari áttundu lotu var hávær í söl-
um Alþingis og varði fram í aðdrag-
anda þingkosninga vorið 2003 – þeg-
ar Össur Skarphéðinsson, þáverandi
formaður Samfylkingarinnar, tók
málið af dagskrá í kjölfar ósvífinnar
kröfu framkvæmdastjórnar ESB um
38-falda aukningu á framlagi Íslands í
þróunarsjóð ESB. Krafan var sett fram
í samhengi við austurstækkun ESB.
Umræða um upptöku evru gaus
svo upp á yfirborðið þegar óróleika
varð vart í íslensku efnahagslífi í árs-
byrjun 2006, í kjölfar neikvæðrar
skýrslu greiningarfyrirtækisins Fitch
Ratings um íslenskt efnahagslíf. Þá
tók krónan enn eina dýfuna og verð-
bólgudraugurinn fór að láta á sér
kræla á ný. Níunda umræðulotan
stóð sleitulaust fram að falli bank-
anna í október 2008 en snéri nánast
eingöngu að gjaldmiðlinum því lít-
ið var fjallað um inntak Evrópusam-
bandsaðildar að öðru leyti.
Tíunda lotan
Tíunda umræðulotan hófst svo í
kjölfar hrunsins fyrir tveimur árum
þegar ríkisstjórn Samfylkingar og
Vinstri grænna ákvað með harm-
kvælum að sækja um aðild að Evr-
ópusambandinu. Tíunda umræðu-
lotan stendur enn yfir og hefur eins
og þær fyrri einkennst af krampa-
kenndum hrykkjum og skrykkum.
– Og á aðeins eftir að magnast.
Umræða | 27Helgarblað 15.–17. júlí 2011
Ætlar þú að fara á lokatónleika Quarashi um helgina?
„Nei, ég verð á ættarmóti.“
Davíð Jónsson,
26 ára starfsmaður Hafnarfjarðarbæjar
„Nei.“
Hafdís Dögg,
43 ára starfsmaður hjá Rio Tinto Alcan
„Nei.“
Axel Guðmundsson
22 ára starfsmaður Hafnarfjarðarbæjar
„Nei.“
Tinna Björk Ómarsdóttir,
21 árs nemi
„Já, ég ætla að gera það.“
Sigrún Eyfjörð,
22 ára afgreiðsludama í Gyllta kettinum
Myndin Gaman í góðviðrinu Þessi börn voru alsæl við leik í Húsdýragarðinum fyrir skömmu og ekki skemmdi veðurblíðan gleðina. Ágætis veðri er spáð um helgina en
hlýjast verður sunnan- og vestanlands og vætulítið um mestallt landið. MyND: SiGTryGGur Ari JÓHANNSSoN
Maður dagsins
Reiknað með
meira en
1.500 þátt-
takendum
Jón Berg Torfason
er formaður unglingaráðs hjá knatt-
spyrnudeild Breiðabliks. Hann hefur haft
í mörgu að snúast undanfarna daga en
hann er mótsstjóri Símamótsins, sem er
knattspyrnumót fyrir 5. til 7. flokk kvenna en
búist er við yfir 1.500 manns í Kópavoginn
um helgina.
Hver er maðurinn?
„Jón Berg Torfason, formaður unglingaráðs
hjá knattspyrnudeild Breiðabliks.“
Hvað finnst þér skemmtilegast að
gera?
„Það er nú svo margt. Eigum við ekki bara að
segja að horfa á góðan fótboltaleik.“
Áttu þér uppáhaldsmat?
„Góð nautasteik og rautt með.“
Með hverjum heldurðu í ensku?
„Stórliðinu Tottenham Hotspurs.“
Fylgistu með kvennaboltanum?
„Já, ég fylgist með honum.“
Hvað verða margir þátttakendur á
mótinu?
„Við reiknum með að þátttakendur verði
um 1.550.“
Hefur mótið ekki stækkað mikið
undanfarin ár?
„Jú, mótið í fyrra var það stærsta og aukn-
ingin er gríðarleg, um svona 250 iðkendur.
Það ber kannski vott um það góða starf sem
Breiðablik er að gera.“
Hefur undirbúningurinn staðið
lengi?
„Undirbúningurinn hefur í raun og veru
staðið yfir frá því að síðasta móti lauk en af
fullum krafti undanfarna þrjá mánuði.“
Er ekki mikil vinna lögð í svona mót?
„Jú, gríðarleg en það er ekki hægt að halda
svona mót án hjálpar alls þess góða fólks
sem leggur hönd á plóginn. bæði starfsfólks
Breiðabliks og Smárans auk sjálfboðaliða
sem eru iðkendurnir sjálfir og foreldrar. Ég vil
endilega koma á framfæri þökkum til allra
sem koma að mótinu.“
Kjallari
Dr. Eiríkur
Bergmann
Tíu krampakenndar umræðulotur
Dómstóll götunnar
„Tíunda umræðu-
lotan stendur
enn yfir og hefur eins og
þær fyrri einkennst af
krampakenndum hrykkj-
um og skrykkjum.