Dagblaðið Vísir - DV - 14.12.2012, Blaðsíða 20

20 Fréttir 14.–16. desember 2012 Helgarblað
n Friðrik Jóhannsson er fluttur til Lettlands til að reka hluta Nordic Partners þar
F
riðrik Jóhannsson, fyrrverandi
forstjóri Straums-Burðaráss
er nú búsettur í Lettlandi. Þar
sinnir hann rekstri á eignum
sem áður heyrðu undir Nordic
Partners, félag sem fjárfestirinn Gísli
Þór Reynisson átti að stærstum hluta
en hann lést árið 2009. Er um að ræða
matar- og drykkjarvörufyrirtækið NP
Confectionary AB og fasteignafélag-
ið NP Properties sem nú heyra und-
ir félagið NP Limited. „Reksturinn
hefur verið að styrkjast en við vilj-
um sjá framhald á því. Efnahagslífið
hefur verið að styrkjast í Lettlandi og
það sést á rekstri fyrirtækjanna,“ seg-
ir Friðrik í svari við fyrirspurn DV um
störf sín í Lettlandi.
Vorið 2010 leysti skilanefnd Lands-
bankans til sín allar eignir Nordic
Partners en bankinn lánaði félaginu
80 milljarða íslenskra króna fyrir
hrun samkvæmt skýrslu rann sóknar-
nefndar Alþingis. Fékk skilanefndin
Friðrik Jóhannsson til að sjá um fjár-
hagslega endurskipulagningu á eign-
um Nordic Partners. Þá vinnu hef-
ur Friðrik unnið í gegnum félagið
Icora Partners ásamt Gunnari Páli
Tryggvasyni, fyrrverandi starfsmanni
hjá Kaupthing Singer & Friedlander
en saman eiga þeir Icora Partners.
Enn stjórnað af fyrrverandi
eigendum
Á sama tíma og skilanefndin leysti
til sín þær eignir sem Landsbank-
inn hafði lánað fyrir var tilkynnt um
stofnun félagsins NP Limited. Það
félag heldur utan um eignir Nordic
Partners í Eystrasaltslöndunum og
Póllandi. Daumants Vitols, fyrrver-
andi viðskiptafélagi Gísla Þórs Reyn-
issonar í Lettlandi, fékk að kaupa 51
prósenta hlut í NP Limited ásamt
öðrum stjórnendum sem aldrei hafa
verið nafngreindir. Daumants Vitols
starfaði áður sem framkvæmdastjóri
Nordic Partners í Lettlandi og átti ell-
efu prósent í gamla félaginu. Miklar
efasemdir voru um það vorið 2010 að
Daumants Vitols hefði fjárhagslega
burði til að fjármagna þessi kaup.
Í tilkynningu frá Landsbankan-
um vorið 2010 kom fram að afskipt-
um fyrrverandi eigenda Nord-
ic Partners, annarra en Daumants
Vitols, væri lokið. Er þar átt við þá
Bjarna Gunnarsson, fyrrverandi
fram kvæmda stjóra félagsins á Ís-
landi, og Jón Þór Hjaltason, sem var
stjórnar formaður. Hávær orðrómur
hefur þó verið um það að þeir Bjarni
og Jón Þór hafi staðið að baki Daum-
ants Vitols þegar hann eignaðist 51
prósents hlut í NP Limited.
Í kynningu fyrir kröfuhöfum
Lands bankans segir að það hafi verið
mat skilanefndarinnar að hagsmun-
ir kröfuhafa hafi verið best tryggð-
ir með því að láta heimamenn leiða
uppbygginguna. Utanaðkomandi
aðilar hafi verið fengnir til að vinna
að fjárhagslegri endurskipulagningu
fyrirtækisins. Þannig er Friðrik Jó-
hannsson nú starfandi fyrir NP Lim-
ited í Lettlandi og situr Gunnar Páll
Tryggvason í stjórn félagsins en þeir
eiga saman ráðgjafarfyrirtækið Icora
Partners líkt og áður kom fram.
Friðriki lofað hlut í félaginu
Heimildir DV herma að Friðrik Jó-
hannsson starfi nú í Lettlandi með
þeim Bjarna og Jóni Þór að rekstri NP
Limited ásamt áðurnefndum Daum-
ants Vitols. Minna fari því fyrir því að
„heimamenn“ leiði uppbygginguna
eins og skilanefnd Landsbankans
hefur haldið fram.
Fullyrt er við DV að fyrrver-
andi eigendur Nordic Partners, þeir
Bjarni og Jón Þór, hafi lofað Frið-
riki 20 prósenta hlut af því hlutafé
sem nú er skráð á Daumants Vitols
og hans stjórnendateymi. Þann hlut
fái Friðrik fyrir að hafa náð „góðum
samningum“ fyrir hönd fyrrverandi
eiganda við skilanefnd Landsbank-
ans. Þeir sem raunverulega stjórni í
Lettlandi séu þeir Friðrik, Bjarni og
Jón Þór en Daumants Vitols hafi lítil
áhrif. Þess skal getið að þeir Friðrik,
Bjarni og Jón Þór eru allir skráðir með
lögheimili í Lettlandi.
„Ég vinn sem ráðgjafi við þetta
verkefni,“ var svar Friðriks við þeirri
spurningu DV í hverju starf hans fyrir
NP Limited fælist og fyrir hönd hverja
hann sinnti því. Friðrik svaraði hins
vegar engu um það hvort hann ætti
sjálfur eignarhlut í félögum tengdum
NP Limited.
Þénaði 400 milljónir 2007
Viðmælandi sem DV ræddi segir að
svo virðist sem Friðrik sitji beggja
vegna borðs. Hann þiggi há ráðgjafar-
laun frá þrotabúi Landsbankans fyr-
ir störf sín fyrir NP Limited en á sama
tíma séu fyrrverandi eigendur Nord-
ic Partners að hygla honum með lof-
orði um eignarhlut þar sem hann
hafi samið vel við skilanefndina fyrir
þeirra hönd.
Þess skal getið að Friðrik ætti ekki
að vera á flæðiskeri staddur. Hann
fékk einn stærsta starfslokasamning
sem nokkur Íslendingur hefur feng-
ið þegar hann hætti sem forstjóri
Straums vorið 2007 þegar William
Fall tók við bankanum. Árslaun Frið-
riks námu 412 milljónum króna árið
2007. Þá greiddi Icora Partners, fé-
lag Friðriks sem meðal annars sinnir
ráðgjafarvinnu fyrir þrotabú Lands-
bankans, sér 33 milljónir króna í arð
árið 2011. Fékk Friðrik 13 milljónir
króna af arðinum beint í vasann eft-
ir að hafa greitt 20 prósent í skatt. n
Skuldir nokkurra félaga
Nordic Partners við Lands-
bankann tengdum starfsemi
í Eystrasaltslöndunum
n NP Properties 31.360
n NP Confectionary AB 14.217
n Nordic Partners ehf. 10.269
n Mikado Capital Ltd. 1.664
n SIA Sporta lelas Centrs 711
n SIA Miera lela Centrs 711
n SIA Tallinas lela Centrs 711
n SIA NP Salaspils biznesa parks 1.225
n Nordic Partners SA 1.644
n JSC Gutta 1.169
Alls: 64 milljarðar króna.
Landsbankinn lánaði Nordic Partners 80 milljarða
*Allar tölur í milljörðum króna.
60 MILLJARÐA AFSKRIFTIR
HJÁ NORDIC PARTNERS
Annas Sigmundsson
blaðamaður skrifar as@dv.is
Gríðarleg umsvif í Lettlandi
Sögu Nordic Partners má rekja allt til ársins 1996. Þá festi Gísli Þór Reynisson fjárfestir
kaup á plastverksmiðju í Lettlandi en hann hafði stuttu áður lokið doktorsnámi í fjár­
málahagfræði í Finnlandi þar sem hann var búsettur. Á næstu árum jukust umsvif Gísla
og Nordic Partners stöðugt í Lettlandi.
Segja má að umsvifin hafi þó stóraukist eftir að Landsbankinn hóf samstarf við Nordic
Partners árið 2004. Það ár eignaðist Landsbankinn í Lúxemborg 53 prósenta hlut í
Nordic Partners. Sá Landsbankinn í Lúxemborg einnig um að fá kennitölu fyrir félagið
Nordic Partners S.A. á Íslandi samkvæmt skjölum sem DV hefur undir höndum. Nordic
Partners SA var aflandsfélag og má rekja eignarhald þess til Panama líkt og margra
annarra félaga sem útibú íslensku bankanna sáu um að stofna í Lúxemborg. Nordic
Partners átti líka félagið Mikado Capital Limited og sá útibú Landsbankans á Íslandi um
að fá kennitölu fyrir það á Íslandi árið 2006 samkvæmt gögnum DV.
Mestu umsvif Nordic Partners í Lettlandi er rekstur svokallaðra iðngarða í gegnum félag
sem heitir NP Properties. Á félagið átta slíka í Lettlandi og starfa um 150 fyrirtæki, bæði
innlend og erlend innan iðngarða félagsins í Lettlandi. Iðngarðarnir eru staðsettir á sex
stöðum í Lettlandi. NP Properties skuldaði Landsbankanum rúmlega 30 milljarða króna
fyrir hrun.
Önnur stór starfsemi í Lettlandi er rekstur sælgætisframleiðandans Laima, kexverk­
smiðjan Starburadze og drykkjarvöruframleiðandinn Gutta svo fátt eitt sé nefnt. Þessi
fyrirtæki voru innan félagsins NP Confectionary AB en það skuldaði Landsbankanum um
14 milljarða króna fyrir hrun.
Þrálátur orðrómur
um mafíutengsl
Fjölmiðlar hafa sagt frá því að Gísli Þór
Reynisson hafi haft sterk tengsl við mafí­
una í Lettlandi. Enda spilling töluverð í
landinu. Þá var fullyrt að eftir að umsvif
hans jukust í landinu hafi hann þurft á
fylgd lífvarða að halda. DV hefur ekki
fengið upplýsingar um það hvort núver­
andi stjórnendur NP Limited í Lettlandi
eigi í samstarfi við mafíuna þar í landi né
hvort þeir þurfi á fylgd lífvarða að halda.
Eins og sjá má í töflu með frétt námu
skuldir Nordic Partners og tengdra
félaga nærri 80 milljörðum króna við
Landsbankann í lok árs 2008 samkvæmt
skýrslu rannsóknarnefndar Alþingis.
Heimildir DV herma að Nordic Partners
og tengd félög hafi fengið afskrifaða um
60 milljarða króna af skuldum sínum
hjá Landsbankanum. Þar af leiðandi sé
rekstur á eignum félagsins í Lettlandi,
þar sem Friðrik Jóhannsson, Bjarni
Gunnarsson, Jón Þór Hjaltason og Dau­
mants Vitols stjórna, í nokkuð góðum
farvegi um þessar mundir. Enda annað
óeðlilegt hjá fyrirtæki sem fær 75 pró­
senta niðurfærslu á skuldum hjá stærsta
lánveitanda sínum – Landsbankanum.
Fékk 400 milljónir 2007
Friðrik Jóhannsson, sem nú
stýrir eignum Nordic Partners í
Lettlandi, var með 412 milljónir í
árslaun árið 2007 en hann lét af
störfum sem forstjóri Straums­
Burðaráss í maí það ár.
MyND: VIðSkIPTABLAðIð
Stjórnar litlu Samkvæmt
heimildum DV stjórnar Daumants
Vitols, framkvæmdastjóri NP
Limited í Lettlandi, litlu í félaginu.
Hann hafi einungis verið leppur fyrir
fyrrverandi íslenska eigendur Nordic
Partners sem nú stjórna félaginu.
Eiga fjölda iðngarða Félagið
NP Properties rekur átta iðngarða
víðsvegar um Lettland. NP Properties
skuldaði Landsbankanum rúmlega 30
milljarða króna fyrir hrun. Á myndinni
má sjá Nordic Industrial Park í Olaine.