Dagblaðið Vísir - DV - 14.12.2012, Blaðsíða 25

Hún skammast sín ekkert
fyrir dauða konunnar
Það er yfirgengi-
leg bjartsýni
Ég hef verslað
tvisvar í ÁTVR
Morrissey kennir bresku konungsfjölskyldunni um dauða hjúkrunarkonunnar – The Daily MailBjörn Valur Gíslason vill kaupa öl handa málþófsmönnum á þingi. – blogg - smugan.is
Ísland meikar ekki sens
Spurningin
„Ætli það verði ekki ham-
borgarhryggur?“
Ellert Björgvin Schram
21 árs nemi
„Kalkúnn.“
Fjóla Eðvaldsdóttir
47 ára nemi
„Ég hef bara ekki hugmynd, það
er ekki mitt að ákveða.“
Sveinn Garðarsson
21 árs nemi
„Hamborgarhryggur“
Árni Elvar Emilsson
29 ára nemi
„Líklega hamborgarhryggur því
það veiddist engin rjúpa!“
Jón Áskell Þorbjarnarson
19 ára nemi
Hvað verður í
jólamatinn?
1 „Þetta er ansi bratt, finnst mér, hvernig búið er að fara
með þennan mann“ Sérfræðing-
ur í dýrarétti segir illa farið með Bjarna
á Brúarreykjum.
2 „Núna ertu komin á götuna enn og aftur“ Leikkonan og
verslunareigandinn María Birta rekin úr
Kringlunni með fatamarkað sinn.
3 Kólumbísk hjón búa ofan í holræsi Hafa þó aðgang að rafmagni
og geta horft á sjónvarpið.
4 „Þetta er alveg hrikalegt ástand“ United Reykjavík stofnar
áfangaheimili í Reykjavík fyrir fólk sem
er nýkomið úr meðferð.
5 „Fólk er ekki borið út úr Kringlunni á hverjum degi“
Framkvæmdastjóri Kringlunnar
segir reglur hafa verið brotnar með
jólamarkaði Maníu.
6 Ætluðu að myrða og vana Justin Bieber Fangi heltekinn af
tónlistarmanninum unga lagði á ráðin
en var stöðvaður.
7 Þessir tveir eru bestu vinir Myndband af ungum dreng og hundi
vekur athygli í netheimum.
Mest lesið á DV.is
Í
dag er það þannig að fólk virðist
ætla að treysta helmingaskiptaöflum
fyrir fjöreggi þjóðarinnar – þ.e.a.s.
ef marka má skoðanakannanir. Nú
bendir allt til þess að skessum hins skít-
lega eðlis verði leyft að gambla með líf
okkar og limi. En á sama tíma segist
fólk ekki treysta þeim eina fjölmiðli sem
virkilega er traustsins verður.
Hér í DV, fær fólk að lesa fréttir og
umfjöllun sem ekki er lituð pólitísku
þvaðri, smjaðri eða hollustu við þá sem
heimta að deila og drottna. Af þess-
um sökum óttast menn DV og reyna að
klína siðblindunni á það fólk sem sýnir
heiðarleika í allri sinni umfjöllun. Þegar
virkilega reynir á traustið, þá er sið-
blindan svæsin.
Það er verið að reyna að selja fólki
þá ímynd að Mogganum sé treystandi.
En þegar fyrirtæki getur skilað af sér
skoðanakönnun með slíkri niðurstöðu
þá er ég sannfærður um að sóknarnefnd
siðblindunnar hljóti að hafa fiffað
tölurnar til.
Hvað ætli samfélag siðblindunn-
ar hafi gefið okkur í áranna rás? Jú, það
hefur gefið okkur væðingu. Menn eru
færðir í voðir græðgi, lyga, lyfja og ótta.
Samfélag siðblindunnar hefur gefið
okkur: Glæpavæðingu, öryggisgæslu-
væðingu, óttavæðingu, sjúkdómavæð-
ingu, svikavæðingu, einkavæðingu, for-
dómavæðingu og alla aðra óheppilega
væðingu sem hægt er að draga uppúr
poka ameríska kókakóla-jólasveinsins.
Þetta samfélag hefur einnig gefið okk-
ur fordóma, sem eiga auðvitað rót sína í
fáfræði og einstaka ofmati. Fólk burðast
með fitufordóma, kynþáttafordóma og
yfirleitt alla fordóma sem nöfnum tjáir
að nefna. Samfélag siðblindunnar hefur
einnig gefið okkur ýmiss konar óþarfa
dýrkun, svo sem útlitsdýrkun, sjálfs-
dýrkun, ríkidæmisdýrkun, gullkálfa-
dýrkun og alla aðra dýrkun sem hægt
er að hrista fram úr ermum Mammons
eða troða í múginn af samviskulausri
perrastétt.
Og siðblindunni hafa stjórnmála-
menn komið á legg. En afraksturinn er
sá, að í dag eru það innan við 10% kosn-
ingabærra landsmanna sem treysta
þingmönnum. Við myndum fá betri út-
komu með því að velja fólk af handahófi
á þing. Samtrygging stjórnmálaelítunn-
ar hefur ekki gefið okkur annað en sið-
blindu og ógeðslega rotið kerfi, þar sem
menn hafa leyfi til að fremja hvern þann
glæp sem þá langar að fremja; þeir iðka
sína list og þurfa aldrei að skammast
sín fyrir eitt né neitt, vegna þess að þeir
vita að þjóðin er jafn langrækin og jólar-
júpa og hún hugsar jafn mikið og Þor-
láksmessuskata eða hangikjötslæri.
Þingmannahjörðin er hópur
himpigimpa, siðlaus skríll sem lætur
stjórnast af hagsmunum fárra; í nafni
væðingar, fordóma og dýrkunar.
Í eina tíð lifðum við í áhyggjuleysi
og óttuðumst hvorki prest né pest. Í
eina tíð var hér nóg af fallegri hugs-
un og í eina tíð voru jólin eitthvað allt
annað en kaupæði og áróðursstríð. En
við getum verið þakklát siðblindunni,
hún hefur kennt okkur að feitlagið
kvenfólk á að vera án atvinnu, að karl-
ar eiga að hafa hærri laun en konur, að
best er að treysta þeim sem ljúga alltaf
og að sanngirni er bara fyrir suma.
– Gleðileg jól.
Með fégræðgi er fólki kær
hin falska sigurvíma
en siðblind þjóðin seinna fær
við syndirnar að glíma.
Umræða 25Helgarblað 14.–16. desember 2012
Skáldið skrifar
Kristján Hreinsson
Í
gær bárust fréttir af hugmyndum
velferðarráðherra um að flækja
enn frekar frumskóg íslenskra hús-
næðislána. Þó margt sé enn óljóst
varðandi útfærslu þessara hugmynda
virðast þær ganga út á að bjóða lán-
takendum að kaupa sér tryggingu
gegn verðbólguskotum. Þannig gætu
þeir samið við bankann, eða hvern
þann sem byði upp á slíka tryggingu,
um að greiða árlegt tryggingagjald
gegn því að þak væri sett á þær verð-
bætur sem lagst gætu á lánið.
Þetta hljómar kannski líkt því þaki
á verðtrygginguna með almennum
lögum sem við andstæðingar hennar
höfum kallað eftir, á meðan unnið
er í því af alvöru að afnema þetta
þjóðarböl á neytendalánum. En við
nánari skoðun er þetta bara enn
einn plásturinn og vart til þess fall-
inn að auðvelda íslenskum heimil-
um að vinna sig út úr vítahring verð-
tryggingarinnar. Vítahring sem valdið
hefur einhverri mestu eignatilfærslu
milli kynslóða sem þekkst hefur í Ís-
landssögunni.
Allir eiga að bera ábyrgð
Hugmyndin um þak á verð-
trygginguna snýst nefnilega um að
koma hluta af ábyrgðinni á efna-
hag þjóðarinnar yfir á lánveitendur.
Eins og staðan er nú hafa þeir engan
sérstakan hag af því að halda verð-
bólgunni í skefjum og mætti jafnvel
rökstyðja þá fullyrðingu að fáir hafi
hagnast meira á verðbólgunni en
einmitt fjármagnseigendur. Á vefsíð-
unni actuary.is hefur Jón Ævar Pálma-
son, verkfræðingur og tryggingastærð-
fræðingur, tekið saman upplýsingar
um þróun eignastöðu mismunandi
aldurshópa síðustu 18 ár. Þar má sjá
hvernig sjálfhverfa kynslóðin, sem
ágætur maður nefndi svo, þ.e. fólk
sem fætt er eftir 1970, hefur tapað öll-
um eignum sínum á síðustu 2–3 árum
og gott betur. Sjálfhverfa kynslóðin
hefur þannig tapað um 200 millj-
örðum frá árinu 2008 og skuldar nú
saman lagt yfir 80 milljarða króna um-
fram eignir.
Stór þáttur í þessari eignatilfærslu
er einmitt verðtryggingin.
Lítið um aðgerðir
Nú er liðið vel á annað ár frá því
nefnd á vegum stjórnvalda, sem ég
veitti forstöðu, skilaði af sér ítarleg-
um tillögum um leiðir til að afnema
verðtrygginguna. Meðal þeirra leiða
sem meirihluti nefndarinnar lagði
til var að setja þak á hækkun verð-
bóta, endurskoðun á ávöxtunarkröfu
lífeyrissjóðanna og nýtt húsnæðis-
lánakerfi að norrænni fyrirmynd. Enn
hefur lítið frést af aðgerðum stjórn-
valda til að hrinda þessum tillögum í
framkvæmd, þó Íbúðalánasjóður hafi
fengið lagaheimild til að bjóða upp
á óverðtryggð lán í framtíðinni. Nú
stekkur svo velferðarráðherra fram á
sjónarsviðið í aðdraganda kosninga
og leggur til að hægt verði að kaupa
tryggingar til að draga úr áhrifum
verðbólgunnar á afborganir lána.
Borga núna, eða borga seinna?
En hvað þýðir þessi tillaga í raun? Af
þeim litlu fréttum sem borist hafa
virðist sem hægt verði að semja
um tryggingagjald sem ákvarðast
annars vegar af verðbólguvænting-
um og hins vegar af því hversu hátt
þakið á að vera. Því lægra þak og
því hærri verðbólguspá, því hærra
gjald. Þannig væri í raun ekki ver-
ið að koma neinni ábyrgð að ráði
yfir á lánveitendur, heldur væru
lántakendur að greiða hluta verð-
bótanna fyrirfram í formi álags á
lánin og hins vegar að færa hluta
yfir á þá sem selja tryggingarnar, ef
verðbólgan hækkar meira en spár
gera ráð fyrir. Enn verri afleiðing af
þessu er svo að gegnsæi lánamark-
aðarins mun minnka enn frekar.
Í stað þess að fólk standi frammi
fyrir valkostum um verðtryggð eða
óverðtryggð lán, munu lánastofn-
anir keppast við að fela verðbólgu-
áhættuna á bak við fjölbreytt tilboð
um ýmiss konar verðbótaþak og
tryggingagjald. Hafi einhver haldið
að almenningur stæði höllum fæti
gagnvart bönkunum þegar kemur
að því að semja um lánskjör mun
ástandið aðeins versna með þessu,
því vart munu þeir missa spón úr
aski sínum við þetta útspil.
Þú tryggir ekki eftir á
Og hvað með þá sem þegar hafa misst
allt sitt á verðbólgubálinu? Um þá
gildir hið fornkveðna, þú tryggir ekki
eftir á. Ekki er gert ráð fyrir að hægt
verði að kaupa tryggingu á lán sem
þegar hafa verið tekin, heldur aðeins
ný lán. Þeir sem þegar hafa tekið lán
sitja uppi með tjónið og skulu borga
það upp í topp. Og hverjir munu
svo hafa efni á að kaupa sér þessa
tryggingu? Jú, fyrir utan þá ríku, sem
hafa bolmagn til að standa undir
þessum aukakostnaði gerir ráðherr-
ann ráð fyrir að ríkið muni aðstoða
þá fátæku við að greiða trygginguna
í gegnum einhvers konar bótakerfi.
Eftir stendur millistéttin, hin svo-
kallaða sjálfhverfa kynslóð og heldur
áfram að borga.
Er þetta norræna velferðin?
Viltu kaupa verðbólgu-
tryggingu með þessu?
Kjallari
Eygló Harðardóttir
„Hugmyndin um þak
á verðtrygginguna
snýst nefnilega um að
koma hluta af ábyrgðinni á
efnahag þjóðarinnar yfir á
lánveitendur
Grétar Þór Eyþórsson um möguleika Jóns Gnarr borgarstjóra á að komast inn á þing. – DV.is