Dagblaðið Vísir - DV - 14.06.2013, Blaðsíða 38

barn því þá kemstu að því hvað það
kostaði að gera þig að manneskju.“
Í stjórnlausri neyslu
Það kom að því að Þorleifur þurfti að
glíma við sína djöfla. Það gerði hann
seint á unglingsárunum. Sársauk­
inn rak hann á harðan flótta undan
sjálfum sér. Hann taldi sér trú um
að hann væri bara að djamma. Eins
og hinir. Ekkert mikið verri. En stað­
reyndin var sú að hann var í stjórn­
lausri neyslu og notaði bæði áfengi
og dóp til að deyfa sig.
„Þessi ár á milli 17 og tvítugs er
ég í MH og vinn á börum með námi.
Þetta voru að mörgu leyti erfiðustu
ár lífs míns. Þá var ég í stjórnlausu
bulli. Það var algjörlega hægt að
fela neysluna með því að telja sér
trú um að allir aðrir væru í sama
pakka. En ég var verri. Ég var að
mæta dauðadrukkinn á skólasetn­
ingu í MH og gerði fleiri skandala.
Þetta er allt öðruvísi í dag. Það þyk­
ir ekkert eðlilegt að fyrsta ár í gaggó
sé á blindafylleríi.
Ég hélt áfram og áfram í neyslu
og keyrslan var rosaleg. Ég var á
sturluðum flótta frá sjálfum mér.
Þetta vafði upp á sig og varð verra
og verra . Ég seldi mér að ég væri
bara að djamma og að ég væri ekk­
ert mikið hræðilegri en aðrir. En ég
áttaði mig bara á því að ef ég ætlaði
að gera eitthvað, uppfylla eitthvað
af af þeim hæfileikum sem mér
voru gefnir eða ég ætlaði einhvern
tímann að vera maðurinn sem vissi
innst inni að ég ætti að vera, þá yrði
ég að stoppa.
Ég vaknaði einn daginn og ákvað
að hætta í neyslu. Það var fjórða
október 1998 og ég var tvítugur. Bat­
inn sem ég fékk liggur til grundvall­
ar allri minni listsköpun í dag.
Ég bara sá fram á að ef ég ætlaði
að gera eitthvað í lífinu þá yrði ég
að hætta. Þá er ég ekki að tala um
að verða leikstjóri eða leikari eða
eitthvað álíka. Ég varð að hætta ef
ég vildi bara gera eitthvað. Ann­
að hvort myndi ég gera þetta ein­
göngu eða vera fær um að gera eitt­
hvað annað.
Sársaukinn var alltaf til staðar
Þegar Þorleifur hættir að drekka er
hann að hefja nám sitt í leiklist. Þar
var hann enn í miklum bardaga við
sjálfan sig sem endaði í líkamlegu og
andlegu niðurbroti.
„Sársaukinn var til staðar, burtséð
frá drykkjunni og dópinu. Neyslan
var flótti frá sársaukanum. Þegar
hann er tekin úr jöfnunni þá stend
ég bara eins og ég er og get ekki flúið
sjálfan mig. Það er þar sem djúp­
stæða uppgjörið við mig hófst.
Ég held að eini maðurinn sem
kom á óvart að ég þyrfti að hætta
að drekka hafi verið ég sjálfur,“ seg­
ir hann spurður um stuðning fjöl­
skyldunnar og segist hafa feng­
ið ríkulegan stuðning. „Við tölum
bara um þetta, maður á ekki að fela
svona fyrir börnum sínum.“ Flóki
kinkar kolli, þolinmóður en ekkert
sérlega spenntur fyrir þessum um­
ræðum.
„Eftir að ég hætti að drekka fór ég
svo að taka til. Það var gríðarlegt átak.
Leiklistarskólinn er ofboðslega harð­
ur staður. Þar er mikil nálægð og erfitt
að setja mörk. Fyrri helming náms­
ins var ég enn í miklum bardaga og þá
sérstaklega við að vera ég sjálfur.
Ég var ennþá brotinn þegar ég
kom í Leiklistarskólann, þeim mun
brotnari sem maður er, því meira
reynir maður að varpa öðrum
veruleika frá sér. Í nándinni í skólan­
um varð erfitt að halda blekkingar­
boltunum á lofti. Maður verður að
muna hvernig maður var að sýn­
ast fyrir hverjum, á öðru ári í Leik­
listarskólanum kemur annað svona
niðurbrot. Þá gat ég ekki meira og
brotnaði niður líkamlega og andlega
og sótti mér þá hjálp sem ég þurfti.
Ég barðist fyrir hugmyndum mín­
um og minni sýn á heiminn þrátt fyr­
ir að það væri öllum nema mér ljóst
að hún gengi ekki upp. Ég barðist fyr­
ir minni sjálfsblekkingu eins lengi
og ég mögulega gat. Það var ekki fyrr
en ég var tilbúinn að gefast upp og
sagði, ég get ekki meira. Ég veit ekki
meira. Þá var ég tilbúinn að horfa
djúpt inná við.“
Raðar fallegum hlutum
í bakpokann
Það var margt sem Þorleifur sá í upp­
gjöri sínu sem hann hefur nýtt sér
óspart í leikhúsinu. Hann lærði að
láta af stoltinu og egóinu og horfast
í augu við sjálfan sig. Það er meira
en að segja það og ljóst af samtalinu
við Þorleif að uppgjörið kostaði hann
mikla þjáningu. Reynsla sem þessi
er líkleg til að efla samkenndina og
auka á skilninginn. Nokkuð sem öllu
hæfileikafólki í leikhúsi er nauðsyn.
„Ég sá ansi margt. Ég sá að flest
allt sem ég óttaðist var ekki satt. Flest
sem ég hélt að mig vantaði hafði ég
ekkert að gera við. Og lausnirnar sem
ég hafði trúað á voru flóttaleiðir sem
gerðu ástandið verra.
Auðvitað voru brot í sálinni sem
þurftu bara að fá tíma til að gróa.
En ég fann líka til léttis eftir að hafa
gengið í gegnum þessa lífsreynslu.
Ég upplifði að ég hefði verið að bera
bakpoka fullan af múrsteinum og allt
í einu hefði ég uppgötvað að enginn
hefði beðið mig um að bera hann. Af
því maður lifir dag fyrir dag þá safn­
ar maður í bakpokann. Maður tekur
varla eftir því að hann þyngist. Það er
ekki fyrr en maður tekur hann af sér
að maður kíkir ofan í hann og sér að
hann er fullur af rusli. Eina birtingar­
myndin sem „meikar sens“ er mað­
ur sjálfur. Auðvitað er maður alltaf
að tína eitthvað með sér. En að taka
með sér rusl, er fásinna. Núna vanda
ég mig við að raða fallegum hlutum
í bakpokann og vera bara ég sjálfur.
Það var þjáning sem leiddi mig í
uppgjör við sjálfan mig. En þjáningin
var líka það sem gerði mér mögulegt
að ég var tilbúinn að láta af stoltinu
og egóinu og horfast í augu við sjálf­
an mig. Sem varð svo kjarninn í allri
þeirri fegurð sem ég á í lífinu í dag.
Hliðið inn í lífið lá í gegnum þján­
inguna. Ég er svo hræddur um að við
höfum ekki tíma til íhugunar. Það er
svo mikið af skyndilausnum í boði.
Við gleymum því að sársauki er hluti
af lífinu og viðbrögð sem gefur til
kynna að það sé ekki allt í lagi.
Við erum öll að díla við eitthvað,
við verðum bara sterkari. Þetta teng­
ist lífinu og ég tengi sársaukann list­
inni minni.“
Missti systur sína úr
krabbameini
Hann hefur notið góðs stuðnings frá
fjölskyldu sinni í gegnum árin. Fjöl­
skyldu sem er samheldin og hávær að
hans eigin sögn. „Fjölskylda mín er
eins og fuglabjarg segir hann og hlær.
Faðir minn er hjartað og móðir mín er
hugurinn. Það er svolítið lýsandi finnst
mér. Ég er alinn upp í fjögurra syst­
kina hópi og er næst yngstur. Elst var
Guðrún Helga sem lést aðeins 39 ára
gömul úr brjóstakrabbameini, næst
elst er Sólveig sem togar mig í leikhús­
ið úti í Þýskalandi þar sem hún lærði,
næstur í aldursröðinni er ég, þá er
það Oddný sem er vísindamaðurinn
í fjölskyldunni, hún er með meistara­
gráðu í alþjóðamannréttindum og svo
er það Jón Magnús sem er skáldið í
fjölskyldunni. Hann starfar í leikhús­
inu og kemur reyndar að sýningunni
þar sem tæknimenn eru oft á sviðinu.
Oddný er sú eina sem er ekki viðloð­
andi leikhús og hún er líklega hug­
rökkust að hafa stigið úr kassanum,
segir hann og hlær.
Styrkur að gefa af sér
Andlát systur Þorleifs var fjölskyld unni
mikill harmdauði. Hún var ung móð­
ir þegar hún var greind með brjósta­
krabbamein, aðeins 29 ára gömul
og lést 39 ára gömul eftir að hafa háð
harða baráttu. Margir minnast enn
Guðrúnar Helgu því hún var öðrum
fyrirmynd í því hvernig unnt var að
takast á við erfiðleika af reisn og nýtti
þá hæfileika til þess að leggja ásamt
nokkrum félögum sínum grunninn
að starfi fyrir ungt fólk sem veikist af
krabbameini. Samtökin Kraft. Þorleif­
ur minnist þess þegar hann heimsótti
hana á dánarbeð eftir útskriftarsýn­
ingu hans frá Leiklistarskólanum.
„Það var nokkrum dögum áður en
hún dó. Ég heimsótti systur mína eft­
ir útskriftarsýningu í Leiklistarskól­
anum. Í stað þess að fara í partíið
sat ég uppi á deild hjá henni. Ég gat
ekki sofnað og fór í reykingaherbergi
seint um nótt. Þar hitti ég konu sem
var sjúklingur á deildinni og ég sagði
henni af hverju ég væri þarna stadd­
ur um miðja nótt. Konan þagnaði um
stund og varð sorgmædd og sagðist
hafa vonað að þetta væri ekki hún því
hún hafi stutt svo rækilega við bakið á
öðrum, það hefði alltaf verið hægt að
hringja í hana og biðja um ráð.
Ég rifjaði upp að það væri rétt. Ég
átti svo margar minningar um systur
mína við símann að gefa öðrum ráð.
Ég hef tekið þetta upp eftir henni
og passa að vera örlátur á að deila
reynslu minni. Það er styrkur fólginn
í því að geta gert það. Þótt ég verði
aldrei jafn sterkur og hún, get ég þó
reynt.“ n
38 Viðtal 14.–18. júní 2013 Helgarblað
„Eftir að ég hætti
að drekka fór ég
svo að taka til
Niðurbrot í skólagöngunni Þorleifur var rekinn
úr skóla 10 ára gamall þegar hann kýldi skólastjórann í
andlitið. Hann segist hafa verið í mótþróa og átt erfitt
með að vera steyptur í mót. Flóki stjúpsonur hans var
eitt sinn í svo ströngum skóla í Frakklandi að honum
fannst lífið bara vera búið! Í dag er Flóki í skóla sem er
rekinn eftir Hjallastefnunni og hugnast það vel.