Dagblaðið Vísir - DV - 14.06.2013, Blaðsíða 19
RekstRaRkostnaðuR bankanna of háR
E
itt af því sem bankarnir
hafa kvartað undan er hár
kostnaður sem þeim er gert
að greiða varðandi eftirlit
sem er í umsjá Fjármálaeftirlits-
ins. Áður fyrr var eftirlit með
bankakerfinu á vegum svokall-
aðs bankaeftirlits Seðlabankans
en árið 1999 tók Fjármálaeftirlitið
til starfa. Með stofnun þess var
eftirlit með lána-, trygginga-, og
verðbréfamarkaði sem og lífeyris-
sjóðum fært undir eitt eftirlit sem
hafði verið undir ýmsum stofnun-
um fyrir þann tíma.
Oft rætt um sameiningu
frá hruni
Í kjölfar bankahrunsins kom upp
umræða varðandi sameiningu
Seðlabankans og Fjármálaeftirlits-
ins. Í nóvember 2008 lýstu forystu-
menn Sjálfstæðisflokksins og Sam-
fylkingarinnar því báðir yfir að þeir
væru hlynntir sameiningu þessara
stofnana. Á þeim tíma beindist
umræðan þó að því hvort með
þessu vildi Samfylkingin losna við
Davíð Oddsson úr stöðu seðla-
bankastjóra.
Karlo Jännäri, fyrrverandi for-
stjóri finnska fjármálaeftirlitsins
lagði það til í skýrslu sem hann
vann fyrir íslensk stjórnvöld árið
2009 að stjórnvöld ættu að skoða
möguleika á sameiningu Seðla-
bankans og FME.
Í mars árið 2012 gaf Steingrím-
ur J. Sigfússon, þáverandi efna-
hags- og viðskiptaráðherra út
skýrslu undir heitinu Framtíðar-
skipan fjármálakerfisins. Á þeim
tíma sagðist hann í samtali við
Stöð 2 vera hlynntur sameiningu
Seðlabankans og FME. Nokkrum
mánuðum síðar sagði hann þó að
líklega yrði ekki að þeirri hugmynd
á kjörtímabilinu sem lauk nú í vor.
Ný ríkisstjórn líklega fylgjandi
sameiningu
Eftir að ríkisstjórn Framsóknar og
Sjálfstæðisflokksins tók við völd-
um nú nýlega kemur umræðan
um sameiningu þessara tveggja
stofnana nú aftur upp. Á þetta var
þó ekki minnst í stjórnarsáttmála
flokkanna. Heimildir DV herma
hins vegar að báðir stjórnarflokk-
arnir séu hlynntir sameiningu
Seðlabankans og FME.
Ástæðan fyrir því að þessi um-
ræðu kemur upp núna, er hins
vegar sú að margir telja að Sjálf-
stæðisflokkurinn sé ekki búinn
að gleyma því þegar ný ríkisstjórn
Samfylkingar og Vinstri grænna
kom Davíð frá völdum í Seðla-
bankanum um vorið 2009. Hjá
Sjálfstæðismönnum sé vilji fyrir
því að fá nýjan seðlabankastjóra í
stað Más Guðmundssonar. Hann
var skipaður til fimm ára í ágúst
árið 2009 og því rennur ráðningar-
tími hans ekki út fyrr en í ágúst á
næsta ári. Lára V. Júlíusdóttir er
síðan formaður bankaráðs Seðla-
bankans sem fulltrúi fyrir Sam-
fylkinguna.
Þá má telja líklegt að ný ríkis-
stjórn vilji einnig fá nýjan stjórn-
arformann hjá Fjármálaeftirlitinu.
Aðalsteinn Leifsson, sem nú er
stjórnarformaður FME, er með
ráðningarsamning til loka árs
2014 samkvæmt heimildum DV.
Ein leið fyrir nýju ríkisstjórnina til
þess að fá nýja aðila yfir þessum
stofnunum væri sameining þeirra.
Í samtali við DV segir Vilhjálm-
ur Bjarnason að lítill fjárhagslegur
sparnaður sé fólginn í sameiningu
Seðlabankans og FME. Þó kannski
lítillega varðandi fækkun æðstu
stjórnenda. n
Markaðshlutdeild í útlánum 2011
Heimili Fyrirtæki
Landsbankinn 32% 37%
Íslandsbanki 32% 29%
Arion banki 21% 26%
BYR 11% 6%
MP banki 0,3% 0,4%
Aðrir 5% 2%
Vaxtamunur og kostnaðarhlut-
fall í alþjóðlegum samanburði
Vaxtamunur Kostnaðarhlutfall
Arion banki 3,0% 2,8%
Íslandsbanki 3,9% 3,2%
Landsbankinn 3,2% 2,2%
MP banki 2,9% 5,2%
Danske bank 1,0% 0,7%
DnB Norge 1,3% 0,9%
Svenska enskilda bank 0,9% 0,9%
Bank of Ireland 0,9% 0,9%
*Heimild: Fme. Tölur Fyrir ÍslaNd eru Frá 2012 eN þeirra erleNdu Frá 2011.
Lítill sparnaður í sameiningu
Seðlabankans og FME
n sameiningin oft borist í tal í kjölfar bankahrunsins
sjálfstæðismenn ekki gleymt
brottför davíðs Margir telja að
Sjálfstæðisflokkurinn sé ekki búinn
að gleyma því þegar ný ríkisstjórn
Samfylkingar og Vinstri grænna kom
Davíð Oddssyni frá völdum í Seðla-
bankanum um vorið 2009.
Óvíst um afdrif más Ráðningartími Más Guðmundssonar rennur út í ágúst á næsta
ári en hann var skipaður í embætti seðlabankastjóra til fimm ára. Talið er að vilji sé fyrir
því hjá nýrri ríkisstjórn að sameina Seðlabankann og Fjármálaeftirlitið. Með því móti yrði
að auglýsa eftir nýjum forstjóra sameinaðra stofnunar.
Fréttir 19Helgarblað 14.–18. júní 2013
Hækkun á vísitölu
launa 2009 til
1. ársfjórðungs 2013
n Fjármálaþjónusta,
lífeyrissjóðir og vátryggingar 36%
n Samgöngur og flutningar 35%
n Verslun 28%
n Byggingastarfsemi og
mannvirkjagerð 19%
n Iðnaður 28%
n Meðalhækkun allra starfa 29%
Vaxtamunur of
mikill Vilhjálmur
Bjarnason, segir að ein
helsta ástæðan fyrir
háum rekstrarkostnaði
bankanna sé mikill
vaxtamunur á inn- og
útlánsvöxtum.
menn verða að gæta sín. Áður voru
bankarnir í eigu ríkisins og þá gátu
þingmenn beitt sér. Nú eru þeir að
mestu í eigu annarra hluthafa og
þá eiga þingmenn ekki að skipta
sér af rekstrinum,“ segir hann.
Varðandi málefni Landsbank-
ans, sem er í meirihlutaeigu rík-
isins, segir Vilhjálmur að þar sitji
stjórn yfir bankanum sem fari með
ákvörðunarvald. Að minnsta kosti
muni hann sjálfur ekki ætla sér að
skipta sér af rekstri Landsbankans
sem þingmaður. n