Dagblaðið Vísir - DV - 09.08.2013, Blaðsíða 34

„Ég varð
þreyttur á
hjakkinu“
26 Fólk 9.–11. ágúst 2013 Helgarblað
Þ
ú ert ekki með segulband.
Svoleiðis tók ég líka viðtöl á
sínum tíma. Jökull Jakobs og
Matthías Johannessen not­
uðu aldrei upptökutæki. Það
þótti ófínt að vera með band. Þeirra
viðtöl voru skrifuð af listfengi, líkust
portrettmyndum,“ segir Egill þegar
við tyllum okkur niður í stofunni
heima hjá honum á Skólabrautinni.
Blaðamaður hamrar á lyklaborðið
á gamalli fartölvu, ekki laust við að
hann fái samviskubit að vera ekki
með skrifblokk og penna – svona
eins og Jökull og Matthías.
Egill segir mér að þetta sé eitt
elsta íbúðarhúsnæðið í Reykjavík.
Byggt árið 1856 í hjarta miðbæjar­
ins. Við hliðina á Agli býr rithöfund­
urinn Illugi Jökulsson með sinni
fjölskyldu. Þeir Illugi og Egill eru
vinir og samferðamenn – kynntust í
hinni svokölluðu gáfumannaklíku í
Menntaskólanum í Reykjavík, skóla
sem þeir „droppuðu“ báðir úr en
búa nú við hliðina á í dag.
Hávær drengur
„Ég er Vesturbæjarmaður, ólst upp
á Ásvallagötunni, rétt hjá kirkju­
garðinum. Ég fékk að nokkru leyti
kristilegt uppeldi. Afi var kristni­
boði, en svo var föðurfjölskyldan
alveg trúlaus. Ég var líka mjög há­
vært barn. Kári Stefánsson, sem bjó
í hverfinu, sagði að það hefði alltaf
verið hægt að heyra í mér koma fyrir
hornið,“ segir Egill og hlær þegar
hann rifjar upp æskuárin í Vestur­
bænum.
Það færist glampi í augu Egils
þegar hann talar um uppvaxtar árin
þó við stöldrum ekkert sérstaklega
lengi við í fortíðinni. Hann segir mér
að Egill Helgason hafi verið dreng­
ur sem elskaði borðtennis. Hann
hafi spilað borðtennis látlaust í mörg
ár, en reyndar líka alltaf verið bók­
hneigður.
Þykir vænt um Framsókn
„Ég fór í MR og varð þar hluti af mik­
illi gáfumannaklíku. Menn litu frekar
stórt á sig. Þarna vorum ég og Illugi
meðal annars og við hættum báðir í
skólanum og fórum í blaðamennsk­
una. Þannig byrjaði þetta og við átt­
um eftir að fylgjast að – ég, Illugi,
Hrafn bróðir hans, Gunnar Smári og
fleiri – í gegnum mörg blöð, gjald­
þrot, skemmtilegar og erfiðar stund­
ir. Kannski má segja að við séum eins
og ákveðin kynslóð í blaðamennsk­
unni. Og nú búum ég og Illugi hérna
við hliðina á gamla skólanum okkar
– sem við kláruðum ekki.“
Fyrsta vinna Egils var á helgar­
blaði Tímans, gamalgrónu fram­
sóknarblaði.
„Við fórum inn í þetta á okkar
forsendum. Við skrifuðum fyrir
framsóknarmennina greinar um
existensíalisma, Samuel Beckett,
þýskan terrorisma og pönksveitina
Utangarðsmenn. Ég man að við
skrifuðum framhaldssögur sem
margir lásu. Þær voru hrein della,
gerðust í undirheimum Reykjavíkur.
Blaðið var um tíma eins konar költ­
blað hjá ungu fólki …“ segir Egill og
gerir örstutt hlé á máli sínu.
„Mér hefur alltaf verið hlýtt til
framsóknarmanna síðan þá. Halldór
Ásgrímsson var formaður stjórnar
blaðsins og þótti þetta framtak hjá
okkur strákunum ágætt þó hann
skildi kannski ekki alveg hvert við
værum að fara. Það má kannski
segja að ég hafi tilheyrt hópi blaða­
manna sem voru órólegir í andan­
um, við vorum í sukkinu um tíma,
lifðum það af og vorum allir meira
og minna sjálfmenntaðir – og auð­
vitað kokhraustir eftir því!“
Sagði nei við stríði
Egill er þó ekki alveg ómenntaður
þrátt fyrir að hafa aldrei klárað
stúdentinn. Hann fór í alþjóðlegan
blaðamannaskóla í Frakklandi eftir
að hafa unnið í fimm ár á ýmsum
miðlum á Íslandi. Í skólanum lagði
hann áherslu á blaðamennsku á
alþjóðlegum vettvangi. Hann vildi
ekki einskorðast við Ísland, þetta
litla málsvæði, heldur blundaði í
honum þrá að geta talað til stærri
hóps. Í hruninu varð Egill fastur
gestur í heimspressunni og viðtöl
hans við erlenda sérfræðinga og síð­
ar Julian Assange vöktu athygli langt
út fyrir landsteinana.
„Eftir námið í Frakklandi var mér
boðið að fara til Afganistan og skrifa
fréttir,“ segir Egill en þá voru það
Sovét menn sem börðust í landinu.
„Ég þorði því ekki þá. Sagði nei og
valdi frekar að snúa aftur heim.
Kannski voru það mistök. Kannski
væri ég í dag þekktur stríðsfrétta­
ritari og hefði lifað ævintýralegu lífi
eftir því, klæddur í khakiföt.“
Í staðinn vann Egill á hinum
ýmsu blöðum á Íslandi. Hann lýsir
þessum tíma sem ofboðslegum
barningi, blöðin hafi oft farið á haus­
inn, það hafi komið mánuðir þar
sem hann hafi ekki fengið útborgað,
stundum hafi smávegis pening ver­
ið gaukað að starfsmönnum til að
hafa í sig og á. Eða til að geta drukk­
ið um helgina. Hann hafi ekki upp­
lifað alvöru starfsöryggi fyrr en ferill
hans í sjónvarpi hófst með þættin­
um sem nafn hans er tengt við í dag
– Silfri Egils.
Þunnir stjórnmálamenn
„Það var árið 1999 sem þátturinn
byrjar á Skjá Einum. Þá var stúdíóið
í raun bara eins og bílskúr og maður
hafði oft á tilfinningunni að enginn
væri að horfa á þáttinn. Ég held að
mörgum myndi bregða að sjá upp­
tökur úr þættinum núna í dag. Þetta
var voða mikið svona Guðlaug­
ur Þór og Helgi Hjörvar að þræta.
Við vorum á dagskrá snemma á
Egill Helgason hætti í menntaskóla til að eltast
við blaðamannadraum. Í dag er hann einn þekkt-
asti sjónvarpsmaður þjóðarinnar, virtur álitsgjafi
í erlendum fjölmiðlum og hefur leikið sig sjálfan í
Hollywood-mynd. Hann kveður nú hið pólitíska þras
til að eltast við hina ástina í lífi sínu, bókmenntagyðj-
una sem fylgt hefur Agli frá unglingsárum. Blaða-
maður tók Egil tali á heimili hans við Skólastræti í
miðbæ Reykjavíkur og ræddi við hann um frægðina,
kvíðann og framtíðina.
Símon Birgisson
simonb@dv.is
Viðtal