Dagblaðið Vísir - DV - 09.08.2013, Blaðsíða 41

Fólk 33Helgarblað 9.–11. ágúst 2013
Erfið ákvörðun að fara í aðgerð
Adam og Sólon segja afar misjafnt
eftir fólki hversu langt í kynleið­
réttingarferlinu það er tilbúið að
fara. Sjálfir hafa þeir ekki ákveðið
endanlega hvort þeir ætli í aðgerð
á kynfærum eður ei.
„Fyrst hugsaði ég með mér að
ég ætlaði að gera allt og vera flottur
strax á næsta ári en svo fattar mað­
ur að þetta tekur mörg ár og er mik­
il vinna,“ segir Sólon. „Eina sem ég
veit er að ég vil fara í brjóstanám
sem fyrst svo ég geti verið ber að
ofan og farið á ströndina.“
Adam segist ekki viss hvort
hann vilji fara í aðgerð.
„Það eru svo margar aðgerðir
sem hægt er að velja um,“ segir
hann. „Ég er ekki alveg búinn að
ákveða hvernig eða hvenær ég ætla
að gera þetta en ég ákvað að fara
á hormóna því mig langaði til að
breyta líkamanum mínum að ein­
hverju leyti. Ég veit samt nokkurn
veginn hvað ég vil.“
Ríkið borgar
Strákarnir eru nú þegar byrjaðir
í hormónasprautum sem meðal
annars stöðva blæðingar.
„Foreldrar mínir voru fyrst svo­
lítið hræddir við það að ég væri
að fara í hormónameðferð því
það getur ýmislegt gerst og mað­
ur breytist oft rosalega mikið. Þetta
eru náttúrlega hormónar og mað­
ur getur breyst í skapi og svona
en ég held að þau séu bara frekar
ánægð með þetta því mér er farið
að líða vel að vera til,“ segir Sólon.
Kynleiðrétting er ekki ódýrt ferli
en að sögn strákanna er stærsti
hlutinn greiddur af ríkinu.
„Sprauturnar sem við erum í
stöðva kynþroska,“ segir Sólon.
„Þær kosta hundruð þúsunda og
við þurftum ekki að borga neitt en í
flestum löndum þarf fólk að borga
þetta sjálft.“
Hataði nafnið sitt
„Ég er mjög náinn foreldrum
mínum svo ég valdi nýtt nafn í
samráði við þau,“ segir Sólon,
spurður um hvernig nýja nafnið
varð fyrir valinu, en hann hét áður
Sóldís.
„Ég vildi eitthvað sem væri
ekki of ólíkt gamla nafninu mínu,
bæði fyrir foreldra mína og líka af
því að ég var ánægður með nafnið
mitt. Það var bara svo kvenlegt
að það gekk ekki. Mamma er líka
mjög litrík manneskja og vildi eitt­
hvað öðruvísi svo Sólon varð fyrir
valinu.“
Adam vildi hins vegar eitthvað
mjög ólíkt sínu gamla nafni.
„Ég hét Karítas áður og vildi
alls ekki eitthvað sem væri líkt því.
Mamma og pabbi vildu að ég veldi
nafn sem væri líkt því sem ég hét
áður, eins og til dæmis Karel, en ég
vildi eitthvað alveg ólíkt svo að fólk
væri ekki að ruglast og byrja óvart
að kalla mig Karítas,“ segir hann.
„Ég valdi nafnið með vini mín­
um sem býr í Bretlandi. Hann er
líka transmaður og við hötuðum
báðir nöfnin okkar. Svo einu sinni,
þegar við vorum að tala saman á
netinu, spurði hann hvað hann
ætti að kalla mig fyrst ég þoldi ekki
nafnið mitt og ég hugsaði með
mér: „Hei, Adam er flott nafn.“ Og
upp frá því hef ég heitið Adam.
Hann bað mig svo um að kalla sig
Elliot.“
Staðalímyndir og
ranghugmyndir
Öll eru krakkarnir sammála um
að Íslendingar séu alls ekki nógu
upplýstir um málefni transfólks.
„Það þarf mikið meiri fræðslu,“
segir Agnes og Adam tekur undir
það.
„Það er til dæmis ennþá verið
að tala um kynskiptiaðgerðir en
ekki kynleiðréttingu.“
Sólon segir fólk hafa mjög fyrir­
fram myndaðar hugmyndir um
hinsegin fólk.
„Þegar ég kom út sem trans­
maður var fólk mjög hissa því ég
hef alltaf verið mjög kvenlegur og
líkað við stelpulega hluti, en það
gerir mig ekkert minni karlmann,“
segir Sólon. „Það er til einhver
ákveðin steríótýpa sem ég átti að
fara inn í og fólk verður oft mjög
hissa þegar það kynnist manni,
því meira að segja hinsegin steríó­
týpurnar eru ekki sannar.“
Agnes, sem er „pansexual“, tek­
ur undir þetta.
„Að vera „pansexual“ þýðir að
manni er alveg sama um kyn og
kynfæri og verður bara hrifinn af
persónum. Það getur verið „trans“,
„genderqueer“, „intersex“, „agend­
er“ og allt þetta. Sumir halda að
maður verði þá hrifinn af öllum og
öllu og ég hef oft verið spurð að því
hvort ég verði skotin í hlutum líka.“
Aukið sjálfstraust
„Maður breytist í sterkari mann­
eskju,“ segir Agnes, spurð um hver
sé helsta breytingin við það að
koma út úr skápnum.
„Maður fær miklu meira sjálfs­
traust og áttar sig á því að maður er
bara eins og maður er og fólk verð­
ur bara að taka því.“
Adam segist hafa fundið fyrir því.
„Núna get ég allavega talað við
fólk. Ég vildi aldrei tala við neinn,
ekki einu sinni fjölskylduna mína,
af því að ég átti að þykjast vera
stelpa. En eftir að ég hætti því þá
get ég loksins verið ég sjálfur og þá
get ég talað við fólk og það held­
ur ekki að ég sé einhver annar
en ég er. Maður verður svo miklu
frjálsari einhvern veginn.“
Hann segist einnig hafa tekið
eftir því hvað fólk kemur ólíkt fram
við stelpur og stráka og Sólon tek­
ur undir það.
„Manni er treyst fyrir mismun­
andi hlutum og það er eins og fólk
haldi að strákar séu ekki eins við­
kvæmir og stelpur,“ segir hann og
Adam bætir við að gerðar séu meiri
kröfur til stráka að lyfta þungum
hlutum, svo sem þegar um flutninga
er að ræða.
Einelti og erfiðleikar
Agnes, Adam og Sólon upplifðu öll
mikla erfiðleika í grunnskóla.
„Maður fann alveg að maður
væri mjög öðruvísi,“ segir Sólon.
„Fólk horfði mikið á mann og var að
spekúlera hvað væri eiginlega málið
með mann. Því ég var ekkert kom­
inn út sem trans og leit kannski dá­
lítið öðruvísi út en hinir. Þegar ég
var yngri var ég líka dálítil bolla og
var lagður í einelti fyrir það. Svo
þegar ég varð unglingur fékk ég
átröskun og léttist rosalega mikið
og þá var gert grín að mér fyrir það.“
Adam hefur svipaða sögðu að
segja.
„Mér leið aldrei vel í grunnskóla
og ég held að það hafi svolítið ver­
ið af því að þá þurfti ég að vera í
öðru hlutverki. Svo var ég líka lagð­
ur í einelti vegna þess hvernig ég
leit út, hvernig ég klæddi mig og
vegna þyngdar og það var ekkert
skemmtilegt,“ segir Adam og Agn­
es tekur undir.
„Ég var lögð í einelti nánast
alla mína grunnskólagöngu,“ segir
Agnes. Hún segir það hafa verið
erfitt að viðurkenna kynhneigð
sína og að margir hafi spurt hvort
ekki væri bara um eitthvert tímabil
að ræða.
„Svo kyssti ég einu sinni stelpu
á skólaballi í tíunda bekk og var
send til skólastjórans. Mér var sagt
að þetta væri óviðeigandi hegðun
á meðan það var fullt af gagnkyn­
hneigðum pörum að kyssast á ball­
inu sem ekki voru tekin fyrir.“
Hætti að borða til að fara ekki
á blæðingar
Mikil vanlíðan hefur gjarnan
slæma fylgikvilla í för með sér og
fengu krakkarnir heldur betur að
kynnast því. Sólon og Agnes hafa
bæði glímt við átröskun en Sól­
on veiktist af sjúkdómnum þegar
hann var aðeins tólf ára.
„Ég hætti að borða til að fá ekki
mjaðmir og fara ekki á blæðingar
og slíkt. Mér tókst að fela það mjög
vel,“ segir hann. „Ég hef alltaf ver­
ið frekar hávaxinn en var kominn
niður í 40 kíló og er bara nýbúinn
að koma mér í eðlilega þyngd. Ég
er fyrst núna farinn að fatta hversu
mjór ég var.“
Agnes var 15 ára þegar hún
veiktist.
„Ég fór í meðferð þegar ég var
17 ára en þá var ég orðin 40 kíló
og komin í hættulega undirþyngd.
Núna er ég orðin 49 kíló.“
Við erum til
Sólon segir Gay Pride­gönguna
mikilvæga fyrir hinsegin fólk.
„Margir halda að það sé ekki
lengur þörf á svona göngu en
það eru ennþá fordómar í garð
hinsegin fólks. Svo viljum við líka
að fólk hætti að gera ráð fyrir að
fólk sé einhvern veginn því það eru
ekki allir eins. Margir sjá einhvern
úti á götu og hugsa með sér þetta
sé bara gagnkynhneigður strákur
sem á venjulegt líf en svo er hann
kannski bara samkynhneigður og
dragdrottning og „fabulous“.“
Agnes og Adam taka undir það.
„Þetta snýst líka um að minna
fólk á að við erum hérna og við erum
„loud and proud“. Við erum til.“ n
Ungliðahópurinn
Adam, Sólon og Agnes ræða
málefni samkynhneigðs
fólks á opinskáan hátt.
Mynd: KRiStinn MAgnúSSon„Sumir
halda að
maður verði þá
hrifinn af öllum
og öllu og ég hef
oft verið spurð
að því hvort ég
verði skotin í
hlutum líka