Dagblaðið Vísir - DV - 04.04.2014, Blaðsíða 33
Helgarblað 4.–7. apríl 2014 Fólk Viðtal 33
ert svo hvít,“ sagði hann. „Það er svo
gaman að þessu. Við þekktum alveg
þessar lýsingar.“
Losna við áreitið
Gyða segir að tveir miðlar vinni í
tengslum við hvert barn sem kem
ur. Annar talar við barnið en hinn við
foreldrana. Hún segir að miðillinn
virki varnirnar hjá barninu, losi það
við hræðslu og ótta sem er oft fylgi
fiskur næmni og styrki barnið.
„Við heilum barnið, gefum því
hjúp og vörn og losum það við áreitið
þannig að það öðlist innri ró.
Við sjáum það sem barnið sér og
það finnur að það er einhver á sama
bandi og það.
Við höfum verið með börn sem
hafa verið með hegðunarerfiðleika
en oftar en ekki er þá einhver vera
að hvísla í eyrað á þeim að þau eigi
að vera óþekk og þess vegna eru þau
svona uppátækjasöm. Við höfum
heyrt um börn sem eru svo næm að
þau fara í neyslu á unglingsárunum
til þess að deyfa skilningarvitin; þau
upplifa endalaust áreiti.“
Hélt hann væri þríburi
Börnin, sem koma til miðlanna
hjá Sólargeislanum, eru allt niður í
fjögurra ára.
„Ein lítil dama, sem er fjögurra
ára, sagðist vera hrædd við það sem
er ekki til en að hún sæi það samt.
Mér finnst þessi setning vera svo
góð. Hún segir í rauninni allt. Þetta
er það sem börn eru að burðast með;
þessar sýnir sem þau fá.“
Gyða segir frá fleiri börnum sem
hafa komið. „Einn lítill sagðist halda
að hann væri þríburi. Hann sá ein
faldlega alltaf tvo stráka í kringum
sig.
Svo var það stelpan sem sagði að
amma sín, sem var dáin, hefði komið
í skólann og sagst sakna hennar.
Ein átta ára sagði við mömmu
sína: „Mamma, ég hef átt margar
mömmur en þú hefur samt tvisvar
verið mamma mín.“ Barnið vissi að
það hafði endurfæðst.“
Svo var það sex ára barn sem
Gyða segir að hafi viljað stoppa
hringrás lífsins – það hafi vitað að
móðir þess yrði einhvern tímann
amma og myndi svo deyja. Barnið
sagði við móður sína: „Mamma, ekki
verða amma því ég vil geta ratað aft
ur til þín.“
Ung stúlka varð fyrir mikilli ásókn
og fékk hjálp Gyðu. „Hún lýsti þessu
svo vel eftir að ég heilaði hana. Hún
sagðist vera vön að sjá þrjú ljós en
eftir á sagðist hún bara sjá eitt og
að það væri búið að slökkva á hin
um tveimur. Við slökktum á tveimur
kertum, eins og upplifun hennar var,
en höfðum kveikt á einu þannig að
eiginleiki stúlkunnar heldur sér svo
hún verður ekki rótlaus.“
Gyða segir að tímarnir geri vissu
lega sitt gagn; sum börn mæta einu
sinni og önnur jafnvel þrisvar sinn
um. „Það fer eftir því hvað við erum
að vinna með. Börnunum líður betur
eftir á. Foreldrarnir hafa samband og
segja að þau séu rólegri, sofi betur og
að það sé miklu meira jafnvægi yfir
þeim.“
Fannst hún vera öðruvísi
Gyða var sjálf svona barn sem sá,
heyrði og skynjaði meira en aðrir.
Hún hélt reyndar að allir sæju,
heyrðu og skynjuðu það sama. Svo
kom annað í ljós.
„Ég vissi oft það sem enginn ann
ar vissi. Kötturinn okkar týndist ein
hvern tímann og var búinn að vera
týndur í marga daga þegar ég sagði
að hann kæmi heim þann dag sem
hann gerði. Ég hafði engar skýringar
á þessu en ég upplifði mig sem öðru
vísi. Ég hef alltaf þurft að passa mig
þegar ég tala við fólk; maður ræðir
ekkert um þessa hluti.“
Jú, Gyða veit oft ýmislegt sem
aðrir vita ekki. Vinkona hennar týndi
lyklunum sínum. Hún hringdi í Gyðu
sem sá fljótlega að þeir lágu á bak við
hillur; án þess að vera á staðnum.
Misjafnar árur
Gyðu leið oft illa þegar hún var yngri.
„Ég áttaði mig hins vegar ekki á
því hvernig eða hvers vegna ég var
öðruvísi. Ég fann og finn hvernig
fólki, sem er í kringum mig, líður
og mér líður hreinlega illa innan
um fólk sem er ekki með góða áru.
Ég vissi hins vegar ekki áður fyrr
af hverju mér leið illa nálægt vissu
fólki. Það var ekki fyrr en ég fór að
vinna með sjálfa mig að ég áttaði
mig á því að það væru fleiri svona og
sætti mig við það.
Ég tók til dæmis orku annarra
til mín þegar ég var barn og varð
stundum svo þreytt. Ég var eins og
svampur. Ég drakk það í mig ef ein
hver átti bágt.“
Gyða á þrjár dætur og eru þær
allar næmar. „Þær eru að ganga í
gegnum það sem ég gekk í gegnum
þannig að ég get miðlað þekkingu
minni og reynslu til þeirra.“
Talandi um árur – hún segir liti
vera í kringum hvern og einn sem
sýni til dæmis hvort viðkomandi sé í
jafnvægi og hvernig manneskja við
komandi er. „Það er hægt að lesa út
úr árunni visku, reiði, gleði, ham
ingju og sorg. Allt þetta get ég lesið ef
ég tengi mig. Það er hins vegar mis
jafnt hvernig fólk, sem sér árur, lítur
á litina. Mér finnst til að mynda hvítt
vera viska og mér finnst grænt vera
merki um að viðkomandi sé jarð
bundinn.“
Talaði við látna
Gyða nær í kók og súkkulaði sem
hún setur í skál. Svolítið súrrealísk
uppstilling á borðinu miðað við um
ræðuefnið.
Tuskudýrin sitja enn í rólegheit
um í hillunum.
Hún rifjar upp.
„Þessir hlutir voru ekkert rædd
ir en samt er næmt fólk í kringum
mig. Ein frænka mín var skyggn og
var eiginlega meira hinum megin en
hérna megin.“
Gyða hlustaði ekki eingöngu
á fólk að handan. Hún talaði líka
stundum við það.
„Ég vissi af fjölda fólks í kring
um mig og ég gat oft leitað til þess
ef mér leið illa. Ég var aldrei ein. Ég
sá þá látnu ekki skýrt en það jókst þó
með tímanum. Ég vildi hins vegar
ekki vera svona næm og ég barðist
við þetta í mörg ár. Þetta var mér til
trafala. Ég leit á þetta sem ókost. Ég
fann að ég var öðruvísi en gat ekki
rætt við neinn um þetta.
Ég skildi ekki hvað var að gerast
í kringum mig. Ég hélt þegar ég var
krakki að ef ég lokaði augunum nógu
lengi þá myndi ég ekki sjá þetta fólk
þegar ég opnaði þau aftur.“
Hvað sá hún nákvæmlega?
„Ég sá útlínur. Ég vildi ekki sjá
þetta. Það var of skelfilegt að sjá
einhvern ókunnugan. Fyrir barn er
þetta truflun. Ég spáði í þetta ókunn
uga fólk sem var að koma og trufla og
sagði mér eitthvað sem mig langaði
ekkert til að vita.“
Var hún hrædd?
„Ég var hrædd, já. Í ansi mörg ár.“
Þögn.
„Auðvitað vildi þetta fólk manni
eitthvað og ég átta mig á því í dag
að þegar maður er svona næmur þá
er svo mikill ljóshjúpur í kringum
mann sem framliðnir sækja í. Þeir
sækja í tenginguna.“
Hún talar um ástæðu þess að
sumir látnir hafi svona samband við
næmt fólk.
„Oft kemst þetta fólk ekki áfram
eða er með skilaboð. Ástvinur syrgir
til dæmis svo mikið að hann sleppir
ekki tökunum á þeim sem er farinn.
Það er margt sem getur valdið því að
viðkomandi kemst ekki áfram.“
Hún segir frá ættingja á hótel
herbergi í útlöndum sem hringdi í
hana um miðja nótt. Viðkomandi
fannst einhver vera að skríða upp í
rúm til sín og Gyða benti honum á að
hafa samband við gestamóttökuna. Í
ljós kom að morð hafði verið framið
á hótelherberginu og fékk ættingi
Gyðu annað herbergi. Gyða gat lýst
hótelherberginu nákvæmlega fyrir
ættingjanum sem var hinum megin
á hnettinum auk þess að sjá að það
var ekkert í nýja herberginu sem
þyrfti að óttast.
Rótlaus
Gyða segir að það lokist fyrir næmn
ina hjá sumum en að hún aukist hjá
öðrum. Þannig var það í hennar til
felli. Hún fór til miðils þegar hún var
unglingur og bað um að lokað yrði á
næmnina.
„Ég hefði hins vegar aldrei átt að
gera það því ég varð rótlaus ungling
ur og það breytti mér svolítið.“
Gyða fór aftur til miðils eftir að
hún eignaðist elstu dótturina sem er
25 ára.
„Þetta opnaðist alltaf aftur og aft
ur. Þetta lokaðist aldrei.“
Afi Gyðu dó þegar hún var 23 ára.
„Þá áttaði ég mig á því að ég gat talað
við látna. Við spjölluðum heilmikið
saman inni í stofu. Þá áttaði ég mig á
því að þetta var ekkert til að hræðast
og í raun eiginlega kostur.“
Río, Siv og Haakon
Allt breyttist fyrir nokkrum árum.
Gyða var í verslunarmiðstöð þar
sem nokkrir miðlar sátu við borð og
spáðu fyrir fólki. Gyða fór í röð og
beið eftir að röðin kæmi að sér. Einn
miðillinn gekk hins vegar til hennar,
sagði að hún væri næm og ætti að
fara að miðla.
Eitt leiddi af öðru og …
„Það var ekki fyrr en ég fór í Sálar
rannsóknarfélag Íslands að ég fann
að það voru fleiri eins og ég. Það er
vont þegar maður getur ekki rætt um
þessa hluti.“
Gyða er ekki ein þegar hún tekur á
móti fólki – og þá er ekki átt við hina
miðlana.
Hún segist vera með þrjá leið
beinendur að handan.
Einn þeirra, Río, var indíáni í lif
anda lífi. „Hann byrjaði að koma fyr
ir um 15 árum. Ég keypti ofsalega
flottan og stóran spegil með viðar
ramma og þegar ég leit í spegilinn
heima þá sá ég hann í speglinum. Ég
sneri speglinum við því ég vildi ekki
hafa þennan mann en þá fór hann
að dúkka upp hér og þar í húsinu.
Hann var farinn að trufla mig. Hann
hræddi mig.“
Gyða tók Río þó í sátt.
„Hann er yndislegur. Hann er
með mikið svart hár og með barða
stóran hatt og í leðurfrakka. Hann
gefur mér styrkinn og öryggið til að
vinna í andlegum málum.“
Annar leiðbeinandinn er að
hennar sögn yndisleg kona sem hét
Siv í lifanda lífi og bjó í Finnlandi.
„Hún gefur mér mýkt í næmnina
og hjálpar mér þegar ég er að vinna
með börnin.“
Þögn.
„Hvenær varstu uppi?“ segir Gyða
lágt í spurnartón og virðist heyra í Siv.
„Ég fæ að hún hafi verið uppi í kring
um 1850,“ segir hún síðan. „Ég fór í
heimsókn til hennar þegar ég var í
transi – ég fékk að fara í hennar fyrra
líf og það var mjög erfitt. Hún sýndi
mér að hún hafði misst drenginn
sinn og ég hágrét yfir missinum sem
var svo raunverulegur.“
Haakon er þriðji leiðbeinandinn
að sögn Gyðu. Hún segir að hann sé
gamall og yndislegur og hafi verið
munkur í lifanda lífi. Hann er í brún
um kufli með reipi um sig miðjan og
telur hún að hann hafi búið á Ítalíu.
„Hann gefur mér viskuna.
Þau hjálpa mér, vernda og hleypa
ekki hverjum sem er í gegn; þau
passa upp á að það komist enginn
ókunnugur að mér. Ég finn fyrir
miklu meiri frið en áður og nú ræð
ég ferðinni sjálf. Ég vinn við miðlun
ákveðna daga og þá opna ég mig; þá
tengi ég mig með því að fara með
bæn og svo finnst mér gott að fara
í hugleiðslu. Ég lít á mig sem milli
stykki á milli heima.“
Allt fyrirfram ákveðið
Gyða segir að í sínum huga sé
dauðinn ekki endalok; hún segir að
hann tengist nýjum möguleikum.
„Ég hef séð mikla fegurð hinum
megin í hugleiðslu og allir eru svo
glaðir og sælir. Ömmur og afar ná
aftur saman og fjölskyldan öll.“
Hún segir að látnir ættingjar taki
á móti þeim sem deyja. Hún sat á
sínum tíma yfir deyjandi ættingja
og sá þegar látnir ættingjar komu til
að sækja hann. „Þeir stóðu fyrir aft
an höfðagaflinn og nálguðust hann
smátt og smátt. Því nær sem þeir
komu þeim mun meira dró af hon
um. Þeir tóku hann í fangið og þá dró
hann síðasta andardráttinn.“
Sumir deyja ungir. Aðrir deyja
gamlir.
„Ég held að það sé margþætt
hvað ræður þessu. Ég held að fólk
sé búið að ákveða það sjálft áður en
það fæðist að það sé komið hingað
á jörðina til að gegna ákveðnu hlut
verki og svo er það kallað í eitthvað
annað.
Ég lít ekki á neitt sem vandamál
heldur sem verkefni. Skóli lífsins er
eitt það erfiðasta sem allir ganga í
gegnum. Það er verið að kenna okk
ur eitthvað nýtt í hverju lífi sem við
lifum. Fólk endurfæðist og það fer
alltaf hærra og hærra upp stigann.“
Hvað ætli sé efst í stiganum?
„Ég held að þar sé yndislegt að
vera. Þá er maður farinn að hjálpa
þeim sem minna mega sín.“
Andleg næring
Gyða er spurð hvort það hafi styrkt
hana að vera næm og að hafa upplif
að vanlíðan vegna næmninnar.
„Já, það hefur gert mig að þeirri
manneskju sem ég er í dag.“
Hver er Gyða í dag?
„Ég er jarðbundin í dag, víðsýn og
ég tel mig vera reynslubolta í mörgu.
Verkefnin í mínu lífi hafa verið mörg
og krefjandi. Þau hafa gert mig að
þeirri manneskju sem ég er í dag og
ég tel mig vera heilsteyptari en áður.
Ég sé alltaf það góða í öllum þangað
til annað kemur í ljós.“
Hún segir að miðlastarfið næri
hana. „Það gefur mér svo mikið að
hjálpa öðrum. Ég er að þessu fyr
ir börnin,“ segir hún en bætir við
að hún taki líka á móti fullorðnum
í miðlun, heilun og árulestur og til
hennar leitar til dæmis fólk sem vill
vita meira um framtíðina og er á
krossgötum.
„Þetta er andleg næring og ég er
að þessu af hugsjón.
Miðlastarfið hefur þroskað mig
og sýnt mér að það er ekki ókostur
að vera næmur heldur kostur. Þetta
er hæfileiki sem ég er ánægð með að
hafa fengið í vöggugjöf.“
Þetta segir konan sem óttaðist
í æsku það sem hún sá, heyrði og
skynjaði umfram aðra.
Englastytta. Logandi kerti. Kók
flaska. Súkkulaðibitar í skál. Svart
klædd kona með svart hár.
Eins og uppstilling. Kyrrmynd. n
Svava Jónsdóttir
„Hann nennti ekki
að leika við þenn-
an ósýnilega vin því hon-
um fannst hann vera svo
leiðinlegur.
Fegurð handanheimsins
„Ég hef séð mikla fegurð
hinum megin í hugleiðslu og
allir eru svo glaðir og sælir.
Ömmur og afar ná aftur saman
og fjölskyldan öll.“ Gyða segir
að látnir ættingjar taki á móti
þeim sem deyja.