Dagblaðið Vísir - DV - 22.10.2010, Blaðsíða 40

Ragnheiður Svanlaugsdóttir hjúkr-
unarkona er látin, á hundraðasta og
fjórða aldursári.
Ragnheiður fæddist að Syðri-
Bægisá í Öxnadal í Eyjafirði og ólst
upp á þeim slóðum og á Akureyri.
Hún stundaði nám í Køng-lýðhá-
skólanum á Fjóni árið 1929, í garð-
yrkjuskólanum í Odense 1930, í
Hjúkrunarskóla Íslands 1931–34 og
var við framhaldsnám í röntgen- og
skurðstofuhjúkrun við sjúkrahúsið í
Birmingham 1936–37.
Ragnheiður starfaði á Landspít-
alanum 1934–36 og síðan á röntgen-
og handlæknisdeild spítalans til árs-
loka 1942. Hún hóf störf að nýju 1960
og vann við hjúkrun til áttræðisald-
urs og var síðustu árin á Hvítaband-
inu.
Fjölskylda
Ragnheiður giftist 7.11. 1942 Sveini
Hallgrímssyni, f. 24.9. 1897, d. 17.11.
1982, verkstjóra hjá Kassagerð
Reykjavíkur. Foreldrar hans voru
Hallgrímur Brynjólfsson bóndi og
Sigurveig Sveinsdóttir húsfreyja en
þau bjuggu á Felli í Mýrdal.
Ragnheiður og Sveinn eignuðust
tvo syni. Þeir eru: Þórarinn, f. 11.11.
1943, yfirlæknir á krabbameinsdeild
Landspítalans, kvæntur Hildi Bern-
höft fulltrúa en dætur þeirra eru
Hildur Edda, f. 18.12. 1963, dýra-
læknir í Borgarfirði, gift Guðmundi
Péturssyni, vélatæknifræðingi hjá
Vegagerð ríkisins í Bogarnesi, og eru
börn þeirra Sveinn Flóki, Rósa Stella
og Sverrir Geir; Ragnheiður Inga,
f. 17.10. 1968, aðstoðarorkumála-
stjóri, gift Ólafi Pétri Pálssyni, véla-
verkfræðingi og prófessor við HÍ en
börn þeirra eru Helga Kristín, Hildur
Þóra, Katrín Unnur og Karl Hákon;
Brynja Kristín, f. 10.11. 1973, læknir
í framhaldsnámi í barnalækningum í
Gautaborg en maður hennar er Odd-
ur Steinarsson heilsugæslulæknir og
eru dætur þeirra Anna Valgerður og
Þórunn Edda.
Svanlaugur H., f. 25.1. 1947,
byggingatæknifræðingur í Hafnar-
firði, kvæntur Freyju Guðlaugsdótt-
ur skólaliða en börn þeirra eru Jón
Gunnar, f. 10.7. 1966, blikksmiður í
Hafnarfirði og eru börn hans Krist-
ín Bára, Freyja Dís og Bjarnar Þór;
Ragnar Sveinn, f. 3.2. 1970, rafvirkja-
meistari, kvæntur Rúnu Örlygsdótt-
ur leikskólakennara og og eru börn
þeirra Bjarki Freyr, Alma Brá og
Harpa Líf; Hrafnhildur Ásta, f. 14.6.
1983, vélaverkfræðingur en maður
hennar er Ólafur Magnús Ólafsson
vélaverkfræðingur.
Ragnheiður eignaðist fjórtán syst-
kini. Tvær systur hennar eru á lífi,
Hulda Klara hjúkrunarkona og Helga
hjúkrunarkona.
Foreldrar Ragnheiðar voru Svan-
laugur Jónasson, f. 4.11. 1882, d.
15.10. 1946, bóndi á Bægisá og á
Varmavatnshólum og síðar verkstjóri
á Akureyri, og k.h., Rósa Þorsteins-
dóttir, f. 23.11. 1882, d. 20.2. 1957,
húsfreyja, en þau bjuggu að Bægisá,
Varmavatnshólum, Þverá og á Akur-
eyri frá 1920.
Ætt
Svanlaugur var sonur Jónasar Jóns-
sonar og Sigurlaugar Svanlaugsdótt-
ur en þau bjuggu að Varmavatnshól-
um í Öxnadal.
Rósa var dóttir Þorsteins Jónas-
sonar og Ragnheiðar Friðriku Jóns-
dóttur en þau bjuggu að Engimýri í
Öxnadal.
Ragnheiður verður jarðsungin
frá Langholtskirkju, fimmtudaginn
28.10. kl. 13.00.
Ragnheiður
Svanlaugsdóttir
hjúkrunarkona
Guðmundur
Friðjónsson
skáld
f. 24.10. 1869, d. 24.6. 1944
Guðmundur Friðjónsson var sonur
Friðjóns Jónssonar, bónda á Sila-
læk og síðar á Sandi í Aðaldal í Suð-
ur-Þingeyjarsýslu, og Sigurbjargar
Guðmundsdóttur húsfreyju.
Meðal barna Guðmundar voru
Bjartmar alþingismaður og Heið-
rekur skáld. Bróðir Guðmundar
var Sigurjón, skáld og alþingismað-
ur á Litlu-Laugum í Reykjadal, fað-
ir skólastjóranna Halldóru, Arnórs
og Dags, og Braga, ráðherra og rit-
stjóra.
Guðmundur var gagnfræðing-
ur frá Möðruvallaskóla en hóf síð-
an búskap á Sandi, 1899, og var þar
bóndi til æviloka. Verk hans og form
þeirra bera það með sér að hann
var fyrst og fremst bóndi en hafði þó
mikinn áhuga á ritstörfum og þjóð-
málum sem hann sinnti meðfram
bústörfunum.
Ljóðabækur Guðmundar eru
Úr heimahögum, 1902, Haustlöng,
1915, Kvœði, 1925, og Kveðlingar,
1929. Hann gaf út dýrasögur 1904,
Undir beru lofti, og aðra slíka 1938,
Úti á víðavangi. Lengsta saga hans,
Ólöf í Ási, kom út 1907. Hún fékk
misjafna dóma, þótti klúr og jafnvel
ósiðleg á þeirra tíma mælikvarða.
Annars skrifaði Guðmundur gjarn-
an stutta þætti, sögur og hugvekj-
ur í blöð og tímarit og flutti fyrir-
lestra um þjóðmál þar sem hann lét
gamminn geisa og þótti þá stund-
um óvæginn um menn og mál-
efni. Það gustaði því oft um þennan
kjarnyrta Þingeying.
Vilhjálmur Þ. Gíslason gaf út úr-
val af ljóðum Guðmundar, Ljóð-
mœli, árið 1947. Þá tók Jóhannes
úr Kötlum saman kvæði eftir hann,
Gullregn úr ljóðum Guðmundar
Friðjónssonar, 1969, en ritsafn Guð-
mundar, sjö bindi, kom út 1955–56.
Sögur Guðmundar voru gjarnan
lífsreynslusögur úr sveitinni í raun-
sæisstíl, en hann var málsvari hinna
gömlu sveitagilda og mikill ættjarð-
arvinur.
Kristmann
Guðmundsson
rithöfundur
f. 23.10. 1901, d. 19.11. 1983
Kristmann Guðmundsson fæddist
á Þverfelli í Lundarreykjadal í Borg-
arfirði. Hann var sonur Guðmund-
ar Jónssonar skipstjóra, sem bjó á
Helgastöðum í Reykjavík, og Sigríð-
ar Björnsdóttur.
Kristmann stundaði nám við
Samvinnuskólann í Reykjavík,
var við nám í Voss, Lofthus og År-
nes í Noregi og sótti tungumála-
námskeið í Ósló, Vínarborg, Lond-
on og Kaupmannahöfn. Hann var
einn af íslensku útrásarithöfund-
unum eins og þeir Jóhann Sigur-
jónsson, Gunnar Gunnarsson og
Guðmundur Kamban. Hann fór til
Noregs 1924 og var þar búsettur til
1939 en var auk þess í Danmörku
og Vínarborg. Hann skrifaði fjölda
skáldsagna á norsku, s.s. ættar- og
ástarsögurnar Livets morgen, 1929,
Den blå kyst, 1931, og Gudinden og
oksen, 1938, sem allar voru þýddar
á íslensku. Hann varð vinsæll höf-
undur í Noregi og bækur hans voru
þýddar á þó nokkur tungumál.
Á íslensku samdi Kristmann
fjölda skáldsagna, m.a. skáldsög-
urnar Félaga konu, 1947, og Þokuna
rauðu, 1950. Þá samdi hann smá-
sögur og nokkur leikrit sem flutt
voru í útvarpi. Hann sendi frá sér
endurminningar sínar í fjórum
bindum, sem eru Ísold hin svarta,
1959, Dægrin blá, 1960, Loginn
hvíti, 1961 og Ísold hin gullna, 1962.
Þá þýddi hann skáldverk eftir sjálf-
an sig og aðra.
Eftir að Kristmann kom aftur
til Íslands bjó hann lengi í Hvera-
gerði en síðan í Reykjavík. Krist-
mann var rómantískur höfundur
en honum var ástin mjög hugleik-
in. Hann naut einnig töluverðra
vinsælda hér á landi en var engu
að síður mjög umdeildur höfundur
og að margra dómi reyfarakennd-
ur. Steinn Steinarr skrifaði t.d. fræg-
an og afar óvæginn dóm um Félaga
konu.
Fædd 15.5. 1907 - Dáin 20.10. 2010
40 minning 22. október 2010 föstudagur
andlátmerkir íslendingar
María E. Kjeld
fyrrv. skólastjóri
María Ester Kjeld fæddist í Tjarnar-
koti í Innri-Njarðvík en ólst upp hjá
föðurömmu sinni og afa í Funnings-
botni í Færeyjum fram á unglingsár
og bast þá Færeyjum sterkum bönd-
um. Hún útskrifaðist frá Uppeldis-
skóla Sumargjafar 1953, stundaði
nám í heyrnarfræði og heyrnarmæl-
ingum í Hørecentralen í Danmörku
frá 1960 og lauk prófi frá Statens
special-lærerskole í Osló í almennri
sérkennslu og kennslu fyrir heyrn-
arlausa 1968, stundaði síðar nám
við Kennaraháskóla Íslands og lauk
þaðan B.ed. prófi og síðan Cand.
Paed.Spec.-prófi frá Statens Högs-
kola for spesialpedagogikk 1977.
Hún lauk einnig starfsleikninámi
fyrir stjórnendur frá Kennarahá-
skóla Íslands 1990.
María starfaði ýmist sem fóstra
eða forstöðukona á dagvistarheim-
ilunum Barónsborg, Grænuborg
og Laufásborg á árunum 1953–62
og veitti jafnframt forstöðu sumar-
dvalarheimili DAS í nokkur sumur.
Hún hóf síðan störf á heyrnardeild
Heilsuverndarstöðvar Reykjavíkur
þar sem hún starfaði til 1967. Hún
hóf störf við Heyrnleysingjaskólann
1968 og starfaði þar til 1981. Þá var
hún jafnframt ráðgjafi, m.a. í Bjark-
arhlíð, Kjarvalshúsi og hjá Dagvist
barna.
María var skólastjóri við Þjálf-
unarskóla ríkisins, síðar Fullorðins-
fræðslu fatlaðra á árunum 1983–
2002.
María sat í stjórn Fóstrufélags
Íslands í nokkur ár, var formað-
ur þess 1962–63, sat í stjórn Félags
íslenskra sérkennara 1970–85, og
var formaður þess 1983–85, var fé-
lagi í Delta-Kappa-Gamma, félagi
kvenna í fræðslustörfum og var virk-
ur þátttakandi í félagsstarfi Færey-
inga á Íslandi en hún æfði og sýndi
með þeim færeyskan dans. Hún
ferðaðist víða og var mikill bók-
menntaunnandi.
Fjölskylda
Systkini Maríu: Hanna Kjeld, f.
16.12. 1933, menntaskólakennari;
Kristbjörg Kjeld, f. 18.6. 1935, leik-
kona í Reykjavík; Matthías Kjeld,
f. 19.12. 1936, læknir í Reykjavík;
Finnbogi Kjeld, f. 25.10. 1938, d. 8.2.
1993, forstjóri í Reykjavík; Kristjana
Hanna Kjeld, f. 17.7. 1944, d. 15.9.
1984, skrifstofumaður í Keflavík.
Foreldrar Maríu voru Jens Sófus
Kjeld, f. 13.10. 1908, d. 2.10. 1980, frá
Funningsbotni í Færeyjum, smiður í
Innri-Njarðvík, og k.h., Jóna Guð-
rún Finnbogadóttir, f. 28.9. 1911, d.
14.11. 1994, frá Tjarnarkoti í Innri-
Njarðvík, húsmóðir.
Ætt
Jens var sonur Matthíasar Elduvík,
útvegsb. í Funningsbotni á Austurey
í Færeyjum, og k.h., Jóhönnu Eldu-
vík, f. Johannsen.
Jóna Guðrún var dóttir Finn-
boga Þórðar, útvegsb. í Tjarnarkoti í
Innri-Njarðvík, bróður Guðmundar,
afa Hauks Helgasonar sem var lengi
aðstoðarritstjóri DV. Finnbogi var
sonur Guðmundar, b. í Tjarnarkoti
Gíslasonar. Móðir Guðmundar var
Guðrún Jónsdóttir, b. í Grímsfjósum
í Bjarnasonar, og Guðrúnar Helga-
dóttur, b. í Brattsholti Sigurðssonar,
bróður Jóns, afa Jóns forseta.
Móðir Jónu var Þorkelína, syst-
ir Margrétar, móður Jóns M. Guð-
jónssonar, pr. á Akranesi. Þorkelína
var dóttir, Jóns b. í Hópi í Grinda-
vík, bróður Tómasar, afa Guðlaugs
ríkissáttasemjara og Tómasar, út-
gerðarmanns í Grindavík Þorvalds-
sona. Móðir Þorkelínu var Guðrún
Guðbrandsdóttir, á Vestri-Geld-
ingalæk á Rangárvöllum Jónssonar,
b. á Gaddastöðum á Rangárvöllum
Sveinssonar. Móðir Guðrúnar var
Elín Jónsdóttir, frá Vatnsskarðshól-
um í Mýrdal. Móðir Elínar var Val-
gerður, langamma Jóns Helgasonar,
prófessors og skálds í Kaupmanna-
höfn. Valgerður var dóttir Sigurðar,
b. í Steig í Mýrdal Árnasonar.
Útför Maríu fór fram frá Dóm-
kirkjunni í Reykjavík þann 19.10. sl.
Fædd 2.3. 1932 - Dáin 8.10. 2010