Hagskýrslur um landbúnað - 01.01.1953, Síða 36
34*
Búnaðarskýrslur 1951
Fyrning landbúnaðarvéla er alls frara talin 4420 þús. kr. Ef
gert er ráð fyrir því, að afskrift landbúnaðarvélanna hafi verið 15% af
kaupverði þeirra, ætti upphaflegt kaupverð hinna afskrifuðu véla að
hafa verið um 30 millj. kr., en landbúnaðarvélar eru alls taldar fram
til eigna í árslok 1951 29,8 millj. kr., og höfðu aukizt verulega á árinu,
eins og gerð verður grein fyrir síðar. Verður því að telja, að hin fram
talda fyrning sé of lág, miðað við hin heimiluðu 15%, og stafar það
sjálfsagt af því, að margir bændur hirða ekki um að telja fram fyrn-
ingu á landbúnaðarvélum. Hestaverkfæri munu yfirleitt ekki vera af-
skrifuð eftir neinum reglum, en amboð og önnur handverkfæri á sam-
kvæmt hinum nýju framtalseyðublöðum að færa búum til gjalda um
leið og þau eru keypt.
Viðgerðarkostnaður landbúnaðarvéla og rekstrarvörur til þeirra telj-
ast alls 5687 þús. kr. Sennilega er viðgerðarkostnaðurinn víða vantalinn.
Heildarkostnaður við rekstur bifreiða, að frádregnum leigu-
tekjum, hefur eigi verið sérstakur gjaldaliður á búnaðarskýrslum fyrr.
Þennan gjaldalið virðast framteljendur hafa átt mjög erfitt með að
gera upp, auk þess sem skattanefndirnar hafa víða komizt i vanda
með það, hvaða bifreiðaeigendur ætti að taka á búnaðarskýrslu.
Aðkeyptum flutningskostnaði er skipt í tvennt: flutnings-
kostnað á mjóllc og annan flutningslcostnað. Flutningskostnaði á mjólk
er haldið sér, m. a. af þeim ástæðum, að hann er eigi fram talinn alls
staðar, þar sem mjólkursala er, og varð þá, eins og þessar skýrslur eru
gerðar, að afla vitneskju um hann annars staðar en í búnaðarskýrslum
skattanefnda. Sérstaklega er þessu á þennan veg farið á Suðurlands-
undirlendinu, þar sem Mjólkurbú Flóamanna annast sjálft flutningana
og dregur kostnaðinn við þá frá útborguðu verði mjólkurinnar. Flutn-
ingskostnaður framteljenda á mjólk á Suðurlandsundirlendinu er því
eigi í töflu þessa tekinn úr búnaðarskýrslum skattanefndanna, heldur
samkvæmt heimildum frá Mjólkurbúi Flóamanna. Á þar ekki að geta
skeikað miklu á flutningskostnaði. Flutningskostnaður á mjólk annars
staðar en á Suðurlandsundirlendinu er hins vegar tekinn eftir búnað-
arskýrslum skattanefnda, og virðist fram talinn í lægsta lagi sums stað-
ar, en eitthvað af honum mun þó koma fram sem kostnaður við rekst-
ur bifreiða. „Annar flutningskostnaður“ er aðallega á fóðri (heyi og
fóðurbæti), tilbúnum áburði og sláturfé. Stöðugt fer í vöxt, að sauðfé
sé flutt til slátrunar á bifreiðum. Er nú svo komið, að minni hluti fjár-
ins er rekinn til slátrunar, eins og algengast var fyrir fáum árum.
Nautgripir og hross eru einnig oft flutt til slátrunar á bifreiðum. Flutn-
ing á matvöru og öðrum neyzluvarningi á ekki að telja til kostnaðar í
búnaðarskýrslum.
Eftirgjald eftir ábúð. Þessi kostnaðarliður þarfnast varla
skýringa. Upphæð sú, sem á hann hefur verið færð, hefur lítið breytzt
frá ári til árs.