Hagskýrslur um landbúnað - 01.01.1953, Síða 39
Búnaðarskýrslur 1951
37*
inu, að þau eru ekki öll hér talin, því að auk þessa hefur það tekið á
móti 13—14 millj. kr. greiddum í hlunnindum (talið með „öðrum tekj-
um“), og er sú greiðsla allt of lágt metin. Alls eru þá talin fram sem
vinnulaun hjá búlausu fólki 43—44 millj. kr., og er það aðeins 12—13
millj. kr. lægri upphæð en talin er fram sem greidd vinnulaun við land-
búnað. Þær 24,2 millj. kr., sem taldar eru fram sem laun greidd í
peningum til bænda í sveitum og bæjum, eru að talsverðu leyti greiðsl-
ur til launamanna, sem jafnframt eru bændur, svo sem presta og kenn-
ara o. fl. embættismanna í sveitum. Þá eru hér og laun, er bændur fá
greidd fyrir ýmsa félagslega þjónustu, svo sem hreppstjóralaun, odd-
vitalaun, stjórnarlaun í ýmiss konar félagsskap bænda o. m. fl. En
verulegur hluti þessa eru líka greiðslur fyrir ýmislega daglaunavinnu,
t. d. vegagerð, byggingarvinnu, bifreiðaakstur, flutninga og vinnu við
jarðyrkjuvélar o. fl. Eftirtektarvert er, að fram eru talin talsvert meiri
móttekin vinnulaun en greiðslur fyrir vinnu við landbúnað. Eftir skýrsl-
unum má gera ráð fyrir, að mismunurinn sé um 10 millj. kr., en það
verður þó ekki sagt nákvæmlega, þar sem laun móttekin í hlunnind-
um liafa ekki verið sérstaklega upp gerð. Þetta stafar m. a. af því, að
fram eru talin móttekin laun fyrir vinnu við fjárfestingu, en laun fyrir
vinnu við fjárfestingu í landbúnaði eiga ekki að færast hér til gjalda.
Annars sýnast líkur til, að þeir, sem landbúnað stunda, muni selja eins
milda vinnu og þeir kaupa.
Vextir af innstæðum o. fl. er alls fram talið 3,0 millj. kr.,
og er það ekki nema 2,4% af framtöldum innstæðum. Er það hvort
tveggja, að sumir menn taka ekki vexti af peningum, er þeir lána,
einkum ef um skyldmenni eða nána vini er að ræða, og að ýmsir telja
ekki fram vaxtatekjur sínar, þó að þeir telji fram inneignirnar. Líklegt
er, að þessi tekjuliður sé of lágt fram talinn um nálega 1 millj. kr.
Aðrar tekjur eru tekjuliðir 7—10 í aðalframtalsskýrslu, þ. e.
laun greidd í hlunnindum (fæði, húsnæði, fatnaður, önnur hlunnindi),
tekjur konu, bætur samkvæmt almannatryggingalögum og ýmislegar
aðrar tekjur. Ekki hefur þetta verið greint í sundur tölulega, en víst
er, að hér gætir mest launa greiddra í hlunnindum. Tekjuliðir þessir
eru alls nærri 21,9 millj. kr„ þar af 7,4 millj. kr. fram taldar af bænd-
um, en 14,5 af búlausu fólki. Hjá búlausa fólkinu eru því nær allar
þessar tekjur laun greidd í hlunnindum, eða milli 13 og 14 millj. kr.,
líklega nær 14 millj. kr„ en þó gætir þar líka nokkuð bóta frá almanna-
tryggingum. Hjá bændum eru hins vegar þarna aðallega fram taldar
tekjur konu, bætur frá almannatryggingum og aðrar tekjur.
Fyrsti gjaldadálkur í töflu XII, tilkostnaður við landbúnaðar-
framleiðslu, er tekinn úr töflu X og vísast til áður gefinna skýringa
við hana.
Kostnaður við húseignir er mjög lágt fram talinn, aðeins
5,2 millj. kr. og hlýtur að vera meiri, þar sem liér er um að ræða við-