Hagskýrslur um landbúnað - 01.01.1953, Side 41

Búnaðarskýrslur 1951
39*
sem þessar breytingar hafa mestar orðið. Hin ástæðan er sú, að mjög
erfitt er að finna grundvöll fyrir mati á bústofnshreyfingunum, þannig
að samræmi fáist við tekjur og kostnað við landbúnaðinn, og á þetta
einkum við þá breytingu, er verður á sauðfjárstofninum. Afurðir af
sauðfénu falla að mestu til einu sinni á ári, og fer verðmæti sauðfén-
aðarins stöðugt hækkandi, þar til að þeim tima kemur, að afurðirnar
koma til verðs, enda er á þeim tíma alltaf að leggjast kostnaður á fén-
aðinn. Auðveldast væri að meta allan bústofn — og þá líka sauðfénað-
inn — samkvæmt skattmati, en þá ætti það mat í árslok að miðast við
haustverð fénaðarins að viðbættu fóðri. En raunverulega er skattmatið
aðeins áætlunarverð, aðeins hærra en haustverð fénaðarins.
12. Jarðabætur.
Improvements of Estates.
Töflurnar um jarðabætur (töflur XIII—XIV á bls. 26—29) eru gerð-
ar eftir skýrslum trúnaðarmanna Búnaðarfélags Islands til félagsins,
svo sem verið hefur. Hafa þær skýrslur, sem töflurnar eru gerðar eftir,
ýmist verið fengnar að láni hjá Búnaðarfélaginu sjálfu eða Landbún-
aðarráðuneytinu (þar hafa verið fengnar að láni skýrslur um jarða-
bætur, sem metnar hafa verið upp í landsskuld, svo og um skurð-
gröfuskurði).
Áhuga bænda á jarðabótum hefur nokkuð mátt marka af tölu starf-
andi jarðabótafélaga (búnaðarfélaga) og tölu jarðabóta-
manna. Frá aldamótum hefur tala jarðabótafélaga og jarðabótamanna
verið þessi:
1901—05, ársmeðaltal .. 1906—10, Félög 131 149 Jarðabóta- menn 2 950 2 799
1911—15, 139 2 420
1916—20, 102 1 631
1921—25, 136 2 175
1926—30, 166 3 505
1931—35, 216 5 070
1936—40, 217 4 821
1941—45’ 216 3 099
1946—50, „ 219 3 952
1946 221 3 977
1947 221 3 768
1948 220 4 239
1949 216 3 533
1950 216 4 244
1951 217 4 267
Eftirtektarvert er, hve mjög jarðabætur dragast saman á hvorum
tveggja styrjaldaráranna, 1914—18 og 1939—45. Þetta er vel skiljanlegt
hvað snertir síðari styrjaldarárin, af því að þá kallaði setuliðsvinnan