Dagblaðið Vísir - DV - 23.11.2012, Blaðsíða 26

n Fjölskyldan faldi sig undir stiganum í fjóra daga n Heimilið í rúst eftir loftárás n Óhljóðin í sprengjunum ærandi n Borgin lyktar af blóði
Þ
að tók Areej Al-Ashehab
nokkrar mínútur að átta sig
á því að vopnahléið væri
raunverulegt. Þar sem hún
sat í felum undir stiganum
á sundurtættu húsinu ásamt fjöl-
skyldu sinni ætlaði hún vart að trúa
því að stríðið væri loks á enda. Síð-
ustu mínútur hafði hún beðið í von
og óvon en ekkert lát virtist vera á
sprengjuregninu, þar til það hætti
skyndilega á slaginu níu. Í kjölfarið
brutust út mikil fagnaðarlæti, fólk
þyrptist út á götur þar sem það söng,
klappaði saman höndum og öskraði
í gleðivímu að Palestínumenn hefðu
unnið, stríðið væri búið.
„Við höfum þjáðst nóg“
Hálftíma áður hafði blaðamað-
ur DV rætt við Areej sem er 24 ára
og er verk efnastjóri hjá Sameinuðu
þjóðunum í því að efla konur á svæð-
inu og lýsti ástandinu á Gaza síðustu
daga. „Það væri of vægt til orða tek-
ið að segja að hér sé verið að fremja
fjöldamorð,“ sagði hún. „Það er ver-
ið að drepa borgara, konur og börn.
Sumir týna lífinu, aðrir missa vini
eða vandamenn. Á bak við hvert
morð er saga, saga af fjölskyldu sem
syrgir, börnum sem eru orðin mun-
aðarlaus. Við heyrum nöfn þeirra
sem deyja og við þekkjum suma
þeirra. Ég hef misst vini en þakka
Guði fyrir að ég hef ekki misst neinn
nákominn. Engu að síður hefur þetta
áhrif á okkur. Við förum í gegnum
minningarnar og vitum að við mun-
um aldrei sjá þetta fólk aftur. Það er
mjög sárt. Það er mjög erfitt að hugsa
um þetta. Við lifum í ótta, við lifum
í ótta við að missa einhvern sem er
okkur nákominn.
Aðstæðurnar eru virkilega slæm-
ar og hafa verið það síðan stríðið
hófst. Síðasta kvöld var það erfið-
asta því þá réðust þeir að öllum við-
kvæmustu svæðunum, meðal annars
á verslunarmiðstöð. Núna þegar ég
tala við þig þá hef ég öðlast von um
vopnahlé eftir hálftíma. En í gær var
líka sagt að vopnahlé ætti að hefjast á
miðnætti en því miður hafa árásirn-
ar aldrei verið verri en þá. Þeir réðust
á marga staði í kringum okkur og ég
trúði því ekki að ég væri lifandi þegar
ég vaknaði upp í morgun og að fjöl-
skyldan mín væri hjá mér.
Vinkona mín er tveggja barna
móðir og börnin hennar grétu við-
stöðulaust alla nóttina þannig að
hún fór í morgun til móður sinnar
sem býr í mínu hverfi, þrátt fyrir að
það sé alls ekki öruggt, bara til þess
að geta verið hjá mömmu sinni, svo
hún þyrfti ekki að vera ein með börn-
in.
Núna er ég ekki bjartsýn, þótt
ég voni auðvitað að þetta taki brátt
enda, en ég vil heldur ekki verða fyrir
sömu vonbrigðum og í gær. En ég get
fullvissað þig um að það vilja allir á
Gaza að stríði taki enda. Fólk þolir
þetta ekki lengur, það þolir ekki meiri
þjáningar. Við höfum þjáðst nóg, við
getum ekki meira,“ sagði Areej.
Eina skjólið undir stiganum
„Það eru allir að bíða eftir því að eitt-
hvað gerist, áðan fengum við loforð
um að vopnahlé yrði komið á klukk-
an níu. Núna er klukkan hálfníu og
við bíðum og vonum að þetta taki
enda. Ég er í þeim hópi.
Húsið okkar eyðilagðist því ég bý
rétt hjá innanríkisráðuneytinu og
það var ráðist á það síðasta föstudag.
Í rauninni var allt hverfið rústað um
leið,“ segir Areej.
Hún býr með foreldrum sínum,
systur og fjórum bræðrum í miðri
borginni, í hverfi sem heitir Tal al
Hawa og er talið mjög hættulegt á
þessum tímum. „Margir yfirgáfu
hverfið en ég og mín fjölskylda
ákváðum að fara hvergi og höfum
haldið til undir stiganum á húsinu
okkar síðan. Þú getur ímyndað þér
hvernig það er, við erum átta sem
höldum til í þriggja fermetra rými.
Það er eina skjólið sem við höfum.
Síðast þegar Ísraelar hófu stríð
gegn Gaza yfirgáfum við heimili okk-
ar og lærðum þá lexíu að enginn
staður er öruggur á Gaza. Nú fengum
við skilaboð í farsímana um að við
ættum að yfirgefa heimili okkar og
fara annað en hvað sem gerist, þótt
þeir ráðist inn með landher, þá mun-
um við aldrei yfirgefa heimilið okkar.
Við verðum hér.
Sama hvert þú ferð áttu alltaf á
hættu að það sé ráðist á þig. Þannig
að ef við reynum að fara frá heimil-
inu og með helstu nauðsynjar þá eig-
um við á hættu að verða fyrir árás.
Það er ráðist á borgara þegar þeir
stíga fæti út á götu. Sumir fara í skól-
ana en þeir hafa líka hrunið í árásun-
um. Við viljum vera örugg.“
Margir matarlausir
Daglegt líf fór samstundis úr skorð-
um á miðvikudaginn þegar árásirnar
hófust. Börnin fara ekki í skóla og
fólk fer ekki í vinnu. Fólk heldur sig
heima og Areej segir að fólk þori
varla út í búð eða á næsta markað til
þess að verða sér úti um nauðsynjar.
„Sem betur fer vissum við á miðviku-
daginn að það væri að hefjast stríð
gegn Gaza og þá urðum við okkur úti
um mat og vatn sem gæti enst okkur
í einhvern tíma. Við fórum í gegnum
þetta fyrir fjórum árum og við vitum
hvað það þýðir að búa við stríð.
Ég þakka Guði fyrir það að okkur
tókst að verða okkur úti um nægar
birgðir til þess að þurfa ekki að fara
úr húsi og setja okkur þar með í
hættu. En þá er ég bara að tala um
mig og mína fjölskyldu, það voru
ekki allir sem gátu þetta og ég veit að
margir hafa ekkert að borða því þeir
búa á svo hættulegu svæði að þeir
eiga ekki séns á að ná í mat. Ef þeir
stíga fæti út fyrir hússins dyr eiga þeir
á hættu að verða drepnir þannig að
sumir hafa verið matarlausir síðan á
miðvikudaginn.“
Innanríkisráðherra Ísraels sagði
að það ætti að sprengja Gaza aftur á
miðaldir, slíta í sundur vegi og koma
í veg fyrir að fólk hefði aðgang að
vatni. Areej segir að enn sé vatn á
Gaza en vatnið sé varla drykkjarhæft.
„En það er það eina sem við höfum.
Við erum svo heppin að hafa síur
en það hafa ekki allir efni á því. En
við getum ekki treyst á kranavatnið
þannig að við þurfum líka að kaupa
vatn.“
Fékk sjokk við að sjá hverfið
Á veturna dimmir um fimmleytið
á Gaza-svæðinu. Þá versna árás-
irnar. Fram að því leyfir fjölskyldan
sér stundum að fara upp til þess að
borða, þvo sér og teygja úr sér – til að
anda. „Sprengjuregnið er ekki eins
mikið á daginn. En á meðan það er
dimmt þá felum við okkur undir stig-
anum.“
Á síðustu átta dögum hefur Areej
einu sinni farið út. „Húsið mitt eyði-
lagðist í árás á föstudaginn en á
sunnudaginn gat ég farið út. Ég
fékk algjört sjokk við að sjá hvernig
göturnar voru farnar og hvernig hús
nágranna voru leikin. Það var ekkert
eftir. Sum húsin eru alveg ónýt, það
þarf að byggja þau upp aftur. En ég
komst ekki langt, það var of hættu-
legt að vera á ferli. Það eru engir bílar
á götunum og þegar þú ert gangandi
á ferð þá áttu á hættu að verða fyrir
flugskeyti.
Þeir eru farnir að nota annars
konar vélar, þú sérð að við sem búum
á Gaza erum farin að þekkja vopnin
sem Ísraelsmenn nota, og núna eru
þeir farnir að nota vélar sem gefa
ekki frá sér hljóð. Þannig að þú heyr-
ir ekkert, þú sérð bara fólkið hrynja
niður fyrir framan þig og deyja. Þess
vegna förum við ekki út, það er ráð-
ist á alla, það er ráðist á borgara og
enginn greinarmunur gerður á börn-
um, konum og körlum.
Óhljóðin í sprengjunum eru hins
vegar ærandi, svo há að við getum
ekki sofið. Nú eru árásirnar búnar
að standa yfir í átta daga og á þeim
tíma hef ég kannski sofið í átta tíma.
Þegar húmar eru allir vakandi, það
bíða allir eftir því hvað gerist, og það
á við um okkur öll, það sefur enginn,“
segir Areej sem hefur verið með
slæman höfuðverk síðan árásirnar
hófust á miðvikudaginn. „Kannski
af því að ég get ekki sofið, kannski af
því að hljóðin eru svo há og þau eru
stöðug.“
Lyktin er líka óhugnanleg. „Þegar
þeir réðust á hverfið mitt var lykt af
púðri í loftinu. Þeir sem þekkja lykt-
ina af blóði finna hana líka. Hús eru
eyðilögð og fólk deyr, það er blóð alls
staðar. Þannig að eina lyktin sem þú
hefur fundið á Gaza síðustu viku er
lyktin af púðri og blóði.“
Sér örvæntinguna
Hún segir að það sé einnig vesen
varðandi rafveituna. „Í síðasta stríði
réðust Ísraelar á rafveituna og síðan
höfum við verið í vandræðum með
rafmagnið. Það er enn vandamál,
það er á í átta tíma og dettur svo út
í átta tíma. En í einu hverfinu fór raf-
magnið alveg af í þessum árásum og
það hefur ekki komist aftur á síðan.
Þetta hefur skapað fólki mikil vand-
ræði,“ segir Areej og hikar. Spyr svo:
„Heyrðir þú þetta?“ og útskýrir: „Þeir
eru byrjaðir aftur. Klukkan er korter í
níu og sprengjurnar falla.“
Aðspurð hvernig hún tekst á við
þetta, segist hún ekki vera í jafn-
vægi. „Núna er ég aðeins brattari en
ég hef verið því það er verið að tala
um vopnahlé. Fyrir klukkutíma var
ég grátandi og vildi að þessi martröð
tæki enda. Við förum öll í gegnum
þetta, stundum höldum við að okkur
takist að höndla aðstæðurnar, að við
séum sterk, en síðan missum við
vonina.
Mamma og pabbi reyna sitt besta
til þess að vera sterk fyrir okkur en
ég sé að þau eru við það að bugast.
Þau eru hrædd. Þau eru alltaf að telja
hvað við erum mörg og kalla nöfn-
in okkar, spyrja hvort við séum öll
hérna og ítreka það við okkur að við
megum ekki fara út. Þau vilja ekki
missa okkur. Ég sé það sama ger-
ast hjá systkinum mínum, þau eru
að reyna að halda þetta út en stund-
um sé ég örvæntinguna í augunum á
þeim.
Stundum finnst okkur eins og við
getum þraukað því okkur tókst að
komast í gegnum síðasta stríð. Við
reynum að hvetja hvert annað áfram
og vera sterk. En þetta stríð er mun
alvarlegra en það sem átti sér stað
fyrir fjórum árum. Ég upplifði þau
bæði og þetta er mikið verra. Það er
ekki hægt að lýsa þessu öðruvísi en
sem fjöldamorði. Vopnin eru hættu-
legri, nema hvað þeir notuðu fosfór-
sprengjur síðast, og fólk brennur illa.
Núna er ráðist á fleiri almenna borg-
ara og fleiri börn hafa dáið. Það er
ekki hægt að líkja þessu saman.“
Þráir frelsi
Sprengjurnar falla fyrir utan og Areej
spyr aftur hvort blaðamaður geti
ekki heyrt í þeim. „Núna eru þeir
„Ég trúði því ekki að Ég væri lifandi“
Ingibjörg Dögg Kjartansdóttir
blaðamaður skrifar ingibjorg@dv.is
„Það er eins og fólk hafi losnað úr
fangelsi. Það eru allir úti og hér er
fullt hús af fólki sem er komið til þess að
athuga hvort það sé allt í lagi með okkur.
„Það er auð-
vitað ekki
nóg að binda endi
á þetta stríð. En
akkúrat núna, er
það það eina sem
ég bið um.
26 Erlent 23.–25. nóvember 2012 Helgarblað