Dagblaðið Vísir - DV - 23.11.2012, Blaðsíða 31
Já, ég er fín
fyrirmynd
Gersamlega
tilgangslaust
Gillz segist vera fórnarlamb öfgahópa og fábjána. – MonitorSighvatur Björgvinsson sér ekki ástæðu til að svara bloggurum. – Fréttablaðið
Spurningin
„Ég ætla að lesa ævisögu Benja-
míns Eiríkssonar og Undirstöð-
una eftir Ayn Rand.“
Kjartan Magnússon
17 ára nemi
„Mig langar að lesa nýju bókina
hans Þórarins Eldjárns. Það er eina
bókin sem ég man eftir núna.“
Þórunn Þórarinsdóttir
51 árs ráðgjafi
„Ég held að muni ekki lesa mikið
um jólin.“
Benjamín Liam
15 ára nemi
„Ætli ég lesi ekki bókina hennar Yrsu
og kannski annan og þriðja hlutann
af Fimmtíu gráum skuggum.“
Annette Mayer
47 ára kortagerðarkona
„Ég ætla að byrja á því að lesa
bókina Húsið eftir Stefán Mána.“
Anna Jóhannsdóttir
18 ára nemi
Hvaða bækur ætlar
þú að lesa um jólin?
1 Gerði allt vitlaust á Facebook með þessari mynd Lindsey
Stone var send í launalaust leyfi eftir
ónærgætna mynd í kirkjugarði.
2 „Já, ég er fín fyrirmynd“ Egill Einarsson segist vera fórnarlamb
öfgahópa og fábjána.
3 „Sjúkleg og truflandi“ mannætulögga Lögreglumaður-
inn Gilberto Valle hélt gagnagrunn yfir
konur sem hann ætlaði að elda og eta.
4 Siv segir myndatökur trufla sakborninga og vitni Siv
Friðleifsdóttir vill banna myndatökur í
dómshúsum og -sölum.
5 Lögmaður á móti samkyn-hneigð sakaður um fram-
leiðslu á barnaklámi Lisa Biron
þvingaði táningsstúlku til að hafa
mök við aðra manneskju og myndaði
atburðinn.
6 Amma ók ölvuð með barna-barnið Íslensk amma var flutt á
lögreglustöð eftir ölvunarakstur.
Barnaverndaryfirvöld hafa verið
upplýst um málið.
Mest lesið á DV.is
Vonlausa stríðið
Viðbúnaður Þó svo að lögregla hafi verið með mikinn viðbúnað þegar réttarhöld fóru fram yfir sakborningum í umfangsmiklu máli í Héraðsdómi Reykjaness á fimmtudag var
nokkuð létt yfir lögreglumönnum í dómshúsinu. MYND EYÞÓR ÁRNASONMyndin
Umræða 31Helgarblað 23.–25. nóvember 2012
H
ið alþjóðlega stríð gegn fíkni-
efnum hefur tapast með
skelfilegum afleiðingum fyrir
einstaklinga og samfélög um
heim allan.“ Á þessum orðum hefst
skýrsla sem kom út í júní í fyrra. Að
henni standa engir aukvisar en hún er
unnin af Global Commission on Drug
Policy á vettvangi Sameinuðu þjóð-
anna og meðal skýrsluhöfunda eru
menn eins og Kofi Annan, fyrrverandi
aðalritari SÞ, Thorvald Stoltenberg fyrr-
verandi utanríkisráðherra Noregs, Ge-
orge Paoandreou, þá forsætisráðherra
Grikklands, Ruth Dreifuss, fyrrverandi
forseti Sviss, og fleiri kanónur á sviði al-
þjóðastjórnmála og mannréttinda.
Í grundvallaratriðum er ég sam-
mála niðurstöðum þessa ágæta plaggs.
Stríðið gegn fíkniefnum sem Nixon
lýsti yfir fyrir meira en 40 árum hefur
reynst algjörlega misheppnað og þær
aðferðir sem áttu að stemma stigu við
vandanum hafa gert meiri skaða en
gagn. Milljónir manna hafa verið fang-
elsaðar með hörmulegum afleiðingum
fyrir þá og þeirra nánustu án þess að
það hafi haft nokkur áhrif á framboð
eða eftirspurn á fíkniefnum. Í fram-
leiðsluríkjunum geisa stríð vegna
þessara mála, í Mexíkó deyja árlega
þúsundir manna í átökum tengdum
fíkniefnaframleiðslu og útflutningi. Þá
hefur verið bent á að ástandið ýti undir
útbreiðslu HIV-veirunnar.
Stríðið gegn fíkniefnum hefur valdið
gífurlegum skaða, skert mannréttindi
fíkla og jaðarsett þá. Það hefur skapað
gríðarstóran, alþjóðlegan undirheima-
markað með fíkniefni sem stjórnað er
af fólki sem virðist nánast ósnertan-
legt. Á meðan eru þeir sem neðstir eru
í keðjunni – neytendur, götusalar og
burðardýr – skilgreindir glæpamenn
þótt í mörgum tilfellum séu þeir frekar
fórnarlömb en eiginlegir gerendur og
skaði enga nema sig sjálfa.
Í mínum huga er fíkniefnavandinn
heilbrigðisvandi. Ef fíkn er á annað
borð sjúkdómur (og það tel ég að sé)
þá er öll vímuefnafíkn sjúkleg, ekki
bara fíkn í löglega vímugjafa. Og sjúku
fólki þarf að hjálpa og allir eiga rétt á
að lifa með reisn. Þá virðist í sumum
tilfellum lítið samræmi á milli skað-
semi fíkniefna og lagalegrar stöðu
þeirra. Fá fíkniefni valda meiri skaða
en áfengi, bæði hjá þeim sem hefur
misst stjórn á neyslu sinni og umhverfi
hans.
En hvað er þá til ráða? Í fyrsta lagi
þarf að „afglæpavæða“ fíkniefnaheim-
inn. Það á ekki að taka fast á þeim sem
eru neðstir í keðjunni svo lengi sem
þeir skaða ekki aðra. Skoða þarf af fullri
alvöru hvort hægt sé að taka fíkniefna-
markaðinn yfir, t.d. með einhverju stigi
lögleiðingar mýkri efna og dreifingu
neysluskammta á harðari efnum beint
til fíkla. Á meðan hagnaðarvonin í
fíkniefnainnflutningi og -dreifingu er
eins mikil og hún er mun markaðurinn
lifa góðu lífi og halda áfram að stækka.
Fíkniefnaheimurinn eins og hann er
nú er meginstoð skipulagðrar glæpa-
starfsemi, hér sem annars staðar.
Efla þarf heilbrigðisþjónustu fyrir
neytendur fíkniefna. Sprautur og
sprautunálar þurfa að vera ókeypis f yrir
þá sem á þeim þurfa að halda til að
stemma stigu við útbreiðslu sjúkdóma
á borð við HIV og lifrarbólgu og fíklar
ættu aldrei að þurfa að óttast að leita
til læknis eða lögreglu. Fólk ætti ekki
að þurfa að stunda glæpsamlegt líferni
til að fjármagna neysluna, það kemur
á endanum niður á samfélaginu öllu.
Í mörgum tilfellum er hægt að koma
í veg fyrir dauðsföll vegna ofneyslu
með aðgengi að heilbrigðisstarfsfólki
og gæðaeftirliti með efnunum. Og við
þurfum fjölbreyttari meðferðarúrræði.
Gott starf er unnið hjá SÁÁ og víðar en
það hentar ekki endilega öllum.
Við þurfum að halda áfram með öfl-
ugar forvarnir en forðast hræðsluáróður
sem engu skilar hvort sem er. Hlúa þarf
sérstaklega að þeim sem standa höll-
um fæti og eru í áhættuhópum. Og við
megum ekki vera hrædd við að tala um
þetta, kryfja vandann og leggja til leið-
ir til úrbóta. Ég kalla eftir yfirvegaðri og
opinni umræðu um þessi mál. Förum
yfir reynslu landa sem reynt hafa aðr-
ar leiðir til að stemma stigu við vand-
anum, svo sem Portúgal og nokkurra
annarra Evrópulanda sem og Kanada,
og reynum að læra af því sem þar hefur
gengið vel.
Ráðumst á vandann með mennsk-
una að vopni en ekki með vígbúinni
lögreglu, forvirkum rannsóknarheim-
ildum og aukinni hörku.
Kjallari
Margrét
Tryggvadóttir
„Á meðan hagnað-
arvonin í fíkniefna-
innflutningi og -dreifingu
er eins mikil og hún er mun
markaðurinn lifa góðu lífi
og halda áfram að stækka.
Hinir yndislegu englabossar
M
ikið ofboðslega er lífið nú alltaf
yndislegt. Ávallt skal maður
fá nýja sýn á aumingjadóm
íhaldsins. Og það má nú for-
sjónin eiga að hún reddar manni alltaf
einhverri kjaftasögunni að kjamsa á. Ef
það er ekki stórþjófabrask, þá eru það
smákrimmar stóra þjófafélagsins sem
komast í fréttir. Og mikið ofboðslega er
nú flóran á þeim bænum rík af sóða-
pakki sem kemur sér fyrir í ólíklegustu
stjórnum; til þess eins að maka eigin
krók. Auðvitað hefur allt íhaldsbatteríið
svo Moggann, fréttaritara sjallaballa
hjá RÚV og manninn með rauða nefið
hjá ÍNN til þess að fegra svikin og
prettina. Og þetta verður svo til þess
að ágætasta fólk lætur narra sig til að
styðja röð svikahrappa í prófkjöri stóra
þjófafélagsins, sem stundum er kallað
Sjálfstæðisflokkurinn.
Þeir sem einu sinni komast á spena
hjá íhaldinu, totta sig fasta og það þarf
eitthvað meira en föst vettlingatök til
að slíta þá frá spenum. Reyndar gerast
afdankaðir embættisdindlar íhaldsins
svo bíræfnir að þeir skulu alltaf koma
sér í þá aðstöðu að geta látið lítilmagna
gefa sér pening.
Þeir eru margir pótintátar íhaldsins
sem koma sér í slíka aðstöðu. Við erum
ekki einvörðungu að tala um stórtæka
glæpamenn sem ræna banka, stela
grjóti, reisa sjálfum sér hof eða njóta
afskrifta vegna eigin sjálftöku. Nei, við
erum einnig að tala um hina yndislegu
englabossa sem þykjast vera að vinna
í þágu fjöldans, en eru í raun og veru
einungis að öngla til sín klinki.
Ætli það hafi nokkurn tíma verið
rannsakað, hversu marga hundrað-
þúsundkalla menn hafa látið hina
ólíkustu bleyjusjóði gefa sér í brúð-
kaupsgjöf? Ég held að það sé ekki til sá
kamar sem sumt fólk myndi ekki kafa
í eftir tíkalli. Og víst er það að Sjálf-
stæðisflokkurinn á í löngum röðum
fólk sem bíður þess með bros á vör
að komast á eftirlaun, svo það geti nú
haldið áfram að spila rassinn úr bux-
unum og skíta upp á þak. Íslendingar
eiga eftir að njóta þess í framtíðinni að
sjá menn einsog Illuga Gunnarsson,
Jón Gunnarsson og gáfnaljósið Birgi
Ármannsson, setjast í stjórn einhvers
elliheimilisins. Og við eigum eftir að
frétta af elliheimilum sem gefa sjálf-
stæðismönnum hundraðþúsundkall í
afmælisgjöf.
Sko … við verðum að hafa það
hugfast að allt þetta íhaldshyski hefur
þrælað fyrir samfélagið, það hefur
fórnað ærunni fyrir okkur hin; til þess
eins að fá að ljúga, svíkja og stela. Þetta
fyrirmyndarfólk á svo auðvelt með að
gleyma eigin afglöpum að það hálfa er
helmingi meira en nóg.
Einn góðan veðurdag, verða þau
saman í einhverri nefndinni, Bjarni
Ben, Ólöf Nordal og Þorgerður Katrín.
Þá geta þau verið svona einsog ríka
liðið sem fer í sæluhús landsins til þess
eins að stela klósettpappír. Þá geta þau
farið í sama aumingjaleikinn og fyrir-
myndirnar; dillibossar íhaldsins sem
eru á himinháum launum við að gefa
sjálfum sér gjafir.
Margur áfram óður fer
eykst þú varla hróðurinn
en gríðarlega góður er
gamli bleyjusjóðurinn.
Skáldið skrifar
Kristján Hreinsson
Það mættu allir
nema tveir
Jónas Sig og félagar héldu tónleika á Drangsnesi. – DV