Málfregnir - 01.05.1992, Side 10

Ólafur G. Einarsson menntamálaráð-
herra því yfir að ríkisstjórnin hefði
ákveðið að efna til styrkja sem tengdir
yrðu nafni Snorra. Styrkir þessir skulu
veittir rithöfundum, fræðimönnum og
þýðendum, ekki síst frá hinum fjarlægari
löndum sem ella eiga þess lítinn kost að
koma hingað til dvalar. Þegar heim
kemur munu þessir bókmenntamenn
kynna ísland og íslenska menningu í
heimalöndum sínum, og mætti það von-
andi verða til að vekja forvitni og áhuga
annarra og leiða til nánari menningar-
skipta við ýmsar þjóðir sem lítt þekkja
til íslands enn sem komið er.
4. Brýn viðfangsefni
Að loknu þessu stutta yfirliti um ástand
mála er tímabært að renna augum nokk-
urn spöl fram á veginn. Varpað skal fram
nokkrum hugmyndum og tillögum til
framkvæmda og úrbóta. Það er skoðun
mín að okkur íslendingum beri að hafa
meira frumkvæði en við höfum haft
hingað til. Við eigum að gera áætlanir og
skipuleggja sóknina. Við eigum að leggja
fram aukið fé og leita samvinnu við holl-
vini íslands í öðrum löndum.
HVAR SKAL BYRJA?
Það sjónarmið hefur stundum komið fram
þegar rætt er um íslenskukennslu erlendis
að stefna skuli að samræmi í þeim stuðn-
ingi sem veittur er erlendum háskólum, en
varhugavert geti verið að skilja frá ein-
staka skóla og hygla þeim sérstaklega.
Þetta má til sanns vegar færa. En veröldin
er stór og verður ekki unnin öll í einni orr-
ustu. Álitlegra virðist að fikra sig áfram í
áföngum og gera áætlun um forgangsröð.
Þá liggur beint við að byrja sóknina á
tveimur hinum miklu málsvæðum þar sem
áhuginn er mestur og vænlegast að ná
árangri: þýska og enska svæðinu. í lönd-
um enskumælandi manna er vissulega
þörf umbóta og framkvæmda, og ber
okkur að vera þar með í ráðum og leggja
hönd á plóginn. En í þýska heiminum er
vöxturinn meiri um þessar mundir, og
sýnist álitlegt að snúa sér fyrst í þá átt.
Holland ætti að fylgja með í ráðagerðum
sakir nálægðar og skyldleika tungumála.
í öllum þessum löndum var mikill
áhugi á íslandi og íslenskum fræðum á
öldinni sem leið og fram á þessa öld.
Eftir seinna stríðið dvínaði áhuginn af
því að okkar forna menning og bók-
menntir höfðu um skeið verið misnotaðar
í pólitískum tilgangi. Nú er þetta aftur
að lagast smátt og smátt. Fornsögurnar
og Eddukvæðin fá aftur að njóta sann-
mælis sem bókmenntir og sem heimildir
um fomgermanska sögu og menningu, og
íslensk tunga er viðurkennd sem mikilvæg
stoð við rannsóknir á þýskunni.
Á þessu mikla svæði er að renna upp
gróðrartíð íslenskra fræða og mikilvægt
að vökva jarðveginn. Áhuginn glæðist
enn fremur, og þörfin vex við samein-
ingu alls Þýskalands í eitt ríki. í Þýska
alþýðulýðveldinu hafði stefnan beinst
meir að öðru en fornu grúski, en nú bæt-
ist þarna við nýtt land með heilbrigðum
hugðarefnum. Svo horfir sem Þýskaland
verði þungamiðja hins mikla Evrópu-
bandalags sem teygist umhverfis það til
allra átta. Við Islendingar þykjumst tæp-
lega vera aflögufærir af sjávarfangi til
þessa bandalags, en þá er ekki úr vegi að
neyta þess að við eigum aðrar auðlindir
sem ekki þrotna og við erum fúsir af að
veita.
ÞÝSKI HEIMURINN
Nú þarf að gera skipulegt átak til að efla
þýsk-íslensk menningartengsl með sam-
vinnu beggja aðila. Áður er þess getið að
10