Málfregnir - 01.12.2002, Blaðsíða 19

BERGUR TOMASSON
Leiðbeinandi reglur um umritun úr
taílensku
Greinin er hluti af lengri ritgerð Bergs Tómassonar. Meðal þess sem finna má í
ritgerðinni, en er sleppt hér, má nefna tilraun til (frœðilegrar) umstöfunar, ýtarlegri
umfjöllun um tóna í taílensku, lengri greinargerð um taílensk töluorð, fleiri dœmi um
taílensk mannanöfn og tíu sinnum lengri íslensk-taílenskan orðalista. -Ritstj.
Tildrög verkefnisins
Þessar leiðbeinandi reglur voru unnar sem
Nýsköpunarsjóðsverkefni sumarið 2002 í
samstarfi við Fjölmenningarsetur á Vest-
íjörðum og Islenska málstöð. Umsjónar-
maður frá Háskóla Islands var Kristján
Arnason prófessor í íslensku. Elsa Arnar-
dóttir frá Fjölmenningarsetrinu hafði sam-
band með hugmyndina við Kristján en
hann bar hana undir nema sem sátu
námskeiðið Mál og samfélag. Einn þeirra,
Bergur Tómasson, tók verkið að sér. Elsa
vissi af þörfinni fyrir reglur af þessu tagi.
Til dæmis áttu bókasöfn í vanda við að
skrá taílenskar bækur og ekki var heldur
hægt að skrá nöfn Taílendinga í réttri
mynd með íslenskum stöfum. Taílensk
nöfn hafa því stundum verið notuð i enskri
mynd hér á landi en sumir hafa tekið upp
ný nöfn eða aðlöguð. Reglunum var því
meðal annars ætlað að stuðla að samræmi í
skrásetningu nafna þótt líklega sé það of
seint í einhverjum tilfellum.
Snemma í maí 2002, þegar ljóst var að
styrkur fengist til verksins, var haldinn
fundur í Islenskri málstöð. Þar voru
Bergur, Kristján, Elsa og Ari Páll
Kristinsson sem yrði fulltrúi málstöðvar-
innar. Rætt var um verkefnið og það mótað
meira. Ákveðið var að málstöðin myndi
útvega staðal um umritun taílensku á
ensku sem nota mætti til hliðsjónar. Þá var
vitað um taílenskumælandi fólk sem gæti
verið til aðstoðar og ákveðið var að hafa
samband við Andreu Sompit Siengboon og
Robert Eddison.
Um miðjan maí héldu Bergur, Andrea og
Robert fund þar sem Taíland og taílenska
voru rædd, Robert lagði fram gögn um
rittáknin og lánaði auk þess málfræðibók
um taílensku. Það var meira en nóg efni til
að koma verkefninu af stað. Málfræðibókin
nýttist ekki síst til að gefa innsýn í
tónakerfi tungumálsins sem virðist
byrjendum oft flókið. Eftir þetta fór vinnan
af stað, fundnir voru haldnir nokkrum
sinnum yfir sumarið, ýmist hjá Andreu eða
í málstöðinni. Andrea veitti ráðgjöf um
taílensku en þeir Kristján og Ari um
íslensku. Staðallinn var sóttur snemma í
júní og einnig fékkst lánuð taílensk-ensk
orðabók og kort yfir rittáknin. I lok júní
hitti Bergur einnig Kesöru Anamthawat-
Jónsson sem er prófessor við líffræðiskor
Háskóla Islands. Hún veitti upplýsingar um
nöfn í taílensku. Nöfnin áttu að vera til að
gefa dæmi um notkun reglnanna en síðar
var ákveðið að nota til þess aðallega
orðalista frá Andreu (einn tíundi hluti
listans fylgir hér á eftir). Nöfn í taílensku
eru dálítið annars eðlis en í íslensku, til
dæmis er ekki mikið um algeng nöfn
heldur eru þau oft einstæð. Eftirnöfn og
ættarnöfn eru enn fremur vandmeðfarin og
fullpersónuleg mál til að taka inn í svona
verkefni.
19