Skírnir - 01.01.1984, Qupperneq 34

30
ÁSTRÁÐUR EYSTEINSSON
SKÍRNIR
stöðvunum. Halldór liefur hins vegar sem snöggvast gleymt að
hann er að þýða „stríðssögu": „Ég hef verið nógu lengi í henni
veröld til að vita það.“(154) Stöku sinnum verður hann einnig
fullgleyminn á að hann er að þýða „ástarsögu“. Elskendunum
finnst þeir vera upp á móti heiminum á þessum erfiðu stríðs-
tímum, en sú kennd er þó engan veginn óbærileg: „We could
feel alone when we were together, alone against the others. It
lias only happened to me like that once.“ Þetta útleggst svo:
„Við gátum verið hvort útaf fyrir sig þó við værum saman, útaf
fyrir okkur í viðurvist annarra. Það hefur aðeins einu sinni
áður komið fyrir mig.“(271) Að sjálfsögðu er ekkert í frumtexta
um „viðurvist annarra“; og þýðandi fer illa með þessa ein-
stæðu lífsreynslu Friðriks: samkvæmt íslenska textanum hefur
þetta komið fyrir hann „einusinni áður“! í upphafi sögu er
Friðrik að koma úr orlofi og eftir að hann hefur rætt við starfs-
bræður sína hugsar hann með sér: „The whole thing seemed to
run better while I was away.“ Þetta kemur allbjagað úr þýð-
ingunni: „Allt virtist hafa gengið að óskum meðan ég var í
burtu.“(23) Þar með er alveg glötuð úr setningunni sú kennd
Friðriks að hann sé óþarfur í þessu stríði, en hún á einmitt eft-
ir að magnast er á líður söguna.
Fyrir kemur að þýðandi þrengir merkingu orðs svo mjög að
úr verður þýðingarvilla. í upphafi bókar er minnst á ríkulegt
uppskeruár á sléttunni. „The plain was rich with crops. .sem
hjá Halldóri verður einfaldlega: „Það var mikið ávaxta-
ár . . .“(9) Aðrar villur leiðir að því er virðist af ónógum skiln-
ingi á orðalagi frumtexta. Friðriki finnst fullmikil sýndar-
mennska eða leikaraskapur að bera lijálm á höfði að baki víg-
stöðvanna; „they were uncomfortable and too theatrical in a
town . . .“ Þetta hefur þýðandi útlagt á mun alvarlegri hátt með
„þeir voru óþægilegir og það var of blóðugur sjónleikur í
bæ . . .“(35) Ekki löngu seinna er Friðrik á tali við prestinn
og kveðst sá síðari vera með niðurdregnara móti: „I feel very
low.“ En á íslensku segir hann: „Ég er óttalegur bjálfi“(81),
sem í besta falli er skaðlega tvírætt. Stundum virðist þýðandi
hafa lítið næmi fyrir vinnubrögðum höfundar. Á einum stað
gerist Hemingway óvenju skáldlegur og lætur Friðrik vera