Skírnir - 01.01.1984, Blaðsíða 79

SKÍRNIR SYRPA UM KRISTJAN FJALLASKÁLD 75
an var honum eðlislæg ástríða. Varla hefur þó skáldskapur Krist-
jáns aflað honum almennra vinsælda framan af, fremur ótta-
blandinnar virðingar, því hann var níðskár með afbrigðum og
eru af því margar sögur. Eitt sinn kom hann þar að sem stúlku-
kind nokkur jós úr sér fúkyrðum yfir viðstadda. Hún þagnaði um
leið og hún varð Kristjáns vör, en það var um seinan því skáldið
var komið í ham:
Tíðum fargar friðarstund
flagðið arga, verst á grund,
hefir varga leiða lund
lyndiskarga baugahrund.il
En því fór fjarri að Kristján kæmi sér úr húsi með þvílíkum
kveðskap eða gyldi fátæktar sinnar. Slíkur er máttur orðsins að
allir vilja eiga sér þess völund að vin. Árið 1861, þá 19 ára gam-
all, birti Kristján fáein ljóð í blöðum sem vöktu mikla athygli,
þeirra á meðal Dettifoss. í desember ári síðar, 1862, birtust ljóð
eftir Kristján í blöðum og vöktu álíka athygli. Fjallaskáldið var
orðið til.
II
Kristján var metnaðarfullur og vildi komast í annan bekk
Latínuskólans þegar á fyrsta vetri. Að sögn Matthíasar Jochums-
sonar,12 gekk þó ekki betur en svo á inntökuprófi vorið 1864 að
hann varð að setjast í fyrsta bekk um haustið, enda segir hann í
bréfi til Gísla Brynjúlfssonar, að hann hafi komist „með hörku-
brögðum inn í skólann".13 Nú voru hans löngu leggir lagðir á
skólabekksins steglur og hjól,14 svo enn sé vitnað í séra Matthías.
Vinnumaðurinn er orðinn að skólapilti, og „ber lágt höfuðið,
sem von er til“,ls businn. Skólanámið stóð síðan yfir um fjögurra
ára skeið, eða til vors 1868.
Um þetta leyti voru bekkirnir fimm í Latínuskólanum; þriðja
bekk var tvískipt í A og B, efsti bekkurinn var sá fjórði að tölu
og í honum setið í tvö ár. Kristján sat í fyrsta bekk veturinn
1864—65, haustið 1865 færðist hann upp í annan bekk en féll
vorið eftir og sat í sama bekk skólaárið 1866—67, veturinn 1867—
68 var hann síðan skráður í þriðja bekk uns hann sagði sig úr
skóla á útmánuðum.