Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2001, Blaðsíða 101

Allegóría itm hlutdeild heiðinkristinna . . .
trú á Jesúm Krist.27 í hjálpræðissögulegu túlkuninni er ýmist lögð áherzla á
a) rök fyrir heiðingjatrúboði eða upptöku heiðingja í söfnuðinn,28 b) aðskiln-
að heiðinkristinna og gyðingkristinna,29 c) að heiðingjatrúboðið sé þegar veru-
leiki í söfnuði Mt.20 Tvær seinni túlkanirnar, hin dæmisögulega og hin hjálp-
ræðissögulega, eru oft samofnar.31 Einkenni flestra þessara skýringa, er, að
gengið er út frá, að textinn framsetji raunverulegan eða hugsaðan atburð og
samtal í liðinni tíð í líkingu við veruleikana, sem hafi haft þýðingu fyrir sam-
tíma guðspjallamannsins.
27 Theissen 204, aths. 13, sem skilgreinir hjálpræðissögulega túlkun svo, að hún sjái í text-
anum áhrif glímunnar um upptöku heiðingja í söfnuðinn, „Die heilsgeschichtliche Deu-
tung sieht in der Perikope einen Niederschlag des Ringens um die Aufnahme von
Heiden."
28 Loisy 910 segir, að frásagan boði aðgang heiðingjans að gæðum fagnaðarerindisins,
Schniewind 183, Held 188-189 telur, að Mt. sýni hér afstöðu Jesú til deilu um heiðingja-
trúboðið, geri gyðingkristnum ljóst, að trúin opni heiðingjum veg til Jesú, Schweizer 214-
215 leggur áherzlu á trúfesti Guðs gagnvart ísrael og undur trúar heiðingjans, Hill 253-
255 segir söguna sagða til leiðbeiningar fyrir kirkjuna í aftsöðu til heiðingja, vísar jafn-
framt til Bonnard 230 n., en hann telur jafnframt söguna fjalla um trú slíka sem konunn-
ar, sem sé skilyrði fyrir aðgengi heiðingjans að kirkjunni, viðtakendur séu gyðingkristn-
ir og áhugi Mt. sé frekar á hinu hirðislega og kirkjulega en hinu trúboðslega, Harrisville
274 heldur fram viðurkenningu á trúboði meðal heiðingja og 285 viðurkenningu á heið-
ingjum vegna trúar þeirra, Harrington 234-238 segir Jesúm vera ýtt til að veita heiðingj-
unum stað í hjálpræðisáætlun Guðs, sbr. Jesaja 2.2-4, og að heiðingjarnir eiga sér rúm í
Guðs ríki við hlið ísraels, Van der Loos 411, aths. 11, talar um, að trú opni heiðingjum
leið að Jesú, sbr. 413, Trilling 83 telur söguna boða, að ísrael hefur forgang. Sjá einnig
Neyrey 373. Anderson 14 segir textann réttlæta trúboð gagnvert heiðingjum.
29 Burkill 171 og 178 segir, að frásagan boði, að tími heiðingjanna muni koma. Klauck 280
heldur fram vandamáli Gyðinga og heiðingja í hinum kristna söfnuði. Russell 282 talar
um spennu í gyðingkristnum söfnuði í tengslum við inntöku heiðingja í söfnuðinn.
30 Kilpatrick 132. Harrisville 276 telur Mt. svara spurningunni, hvernig ná megi samein-
ingu við kirkju heiðingjanna. Trilling 108 n. telur orð Jesú vera bundin einstökum sögu-
legum aðstæðum. Gnilka 32 telur heiðingjatrúboð fyrir löngu orðið veruleika, hann seg-
ir Kanaan og Gyðingdóm, Israel og heiðinn heim til umræðu í frásögunni. Frankemölle
114, segir heiðingjatrúboð ekki lengur vandamál, áherzla sé á trú heiðingja, hann telur í
frásögunni horft til spurninga um ísrael og kirkju heiðingkristinna, nánar tiltekið sé til
umræðu spurningin um trú á sendingu Jesú. Theissen 205 vísar til Roloff 159-161, eink-
um 161, aths. 201, þar sem bent sé á, að hvergi í Nt. sé heiðingjatrúboði í grundvallar-
atriðum hafnað, frásagan reyni að gera skiljanlegar andstæðurnar milli sögulegs atferlis
Jesú og aðstæðna eftir páska. Woschitz 330-332 sér hér heiðingja tilheyra ísrael fyrir trú
og vera meðlimi hins eskatologíska lýðs Guðs (330), sjá enn fremur Dermience 48. Focant
59 n. undirstrikar framhald hjálpræðissögunnar hjá Mt., og hjá honum sé lögð áherzla á
trúna, sem skilyrði til þátttöku í Guðs ríki, heiðingjarnir leiti inn í kirkjuna, alheimshyggja
geri þar með vart við sig og mætt sé þörf fyrir að sætta trúboð til heiðingja eins og Gyð-
inga.
31 Zahn 526 hafnar, að hér sé um „pádagogische Simulation“ að ræða, Grundmann 377,
Gnilka 29 og 32, Patte 222, sjá einnig Harrington 237 n. og Luz 432 n.
99