Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2001, Blaðsíða 128

Kristján Búason
víkur undan til þessara héraða, fær þá táknræna merkingu.138 Lærisveinarn-
ir eru fulltrúar þeirra kristnu Gyðinga, sem fundu ónæði af þessum kristnu af
heiðnum uppruna139 eða var ekki ljós staða þeirra í hjálpræðisverkinu. Þeir
þurfa þó ekki að vera fulltrúar andstæðra grundvallarviðhorfa.140 í umræð-
unni hafa báðir aðilar verið meðvitaðir um orð Jesú um sendingu sína með
hjálpræði Guðs aðeins til ísraels. Sögumaður textans lítur svo á, að hlutdeild
fólks af heiðnum uppruna í hjálpræðisverki Guðs í Jesú er ekki aðeins stað-
reynd,141 heldur á forsendu sína í sendingu Jesú til ísraels og að hún er henni
samrýmanleg.142 Trúin er forsenda hlutdeildar í hjálpræðinu bæði fyrir Gyð-
inga og heiðingja. Uppruni hins heiðingkristna er ekki hindrun fyrir bæn-
heyrslu.
ingu í Kanaan vísa til landsbyggðarfólks, en söfnuð Mt. sé andstætt í sýrlenzkri borg og
skýri neikvæð viðbrögð Jesú. Gnilka 30 hafnar þessari túlkun, segir hana fela í sér enda-
skipti á hlutunum. Hér má einnig vekja athygli á Derrett 167, sem í umfjöllun um hlið-
stæðuna í Mk. og hugrenningartengsl við frásöguna um ekkjuna í Sarepta, 1. Kon. 17.13
og 15, bendir á, að Sarepta hafi verið í nágrenni við Sídon.
138 Sjá meðal annars Focant 54 n., sem telur Jesúm færa sig frá blindu fólki, sem leiði blinda.
139 Held 189 telur Mt. gera grein fyrir afstöðu strangs gyðingkristins sjónarmiðs, sem Jesús
sjálfur sé fulltrúi fyrir, að hann hafi samt viðurkennt trúna sem veg heiðingjans til hjálp-
ræðis, og vísar til Schlatter 489-490. Bonnard 231 telur lærisveinana tákna þá gyðing-
kristna, sem halda að sér höndum gagnvart aðgengi heiðingja að hjálpræðinu. Burkill 171
„...we have to do with a dramatic representation of a primitive Christian controversy
conserning Apartheid or the segregation of Jewish from Gentile believers in the Messi-
aship of Jesus.“ Hill 254 „The querulous disciples represent the Jewish Christian church
who are opposed to (or do not understand) the entry of Gentiles to the church.“ Loisy
975 talar um andstöðu gyðingkristinna. Bear 324-326 telur bezt að skilja frásöguna sem
yfirfærslu aftur til lífs Jesú á deilu um réttmæti þess að láta kristið trúboð ná út fyrir ísr-
ael og enduróma biturleika deilu innan frumkirkjunnar, guðspjallamennirnir viti, að Jesús
kom ekki af stað heiðingjatrúboði, v. 26 sé ósamrýmanlegt því, sem Jesús hafi sagt og
geti endurspeglað afstöðu vandlætara í hinni postulegu kirkju. Woschitz 328 telur hér geta
verið um tilvísun að ræða til gyðing-kristinnar róttækni í framhaldi af endurskipulagn-
ingu gyðingdómsins undir forystu farisea eftir fall Jerúsalem.
140 Sjá Roloff 161, aths. 201, þar sem hann bendir á að í Nt. sé hvergi að finna vitnisburð
um, að menn hafi í grunninum hafnað heiðingjatrúboði.
141 Sjá Held 187, sem telur textann hjá Mt. hafi viðurkenningu trúboðs meðal heiðingja að
forsendu, en taki tillit til guðfræðilegrar hugsunar gyðingkristinna. Frankemölle 108-111,
114 n. telur Mt. ganga út frá trúboði meðal heiðingja, sem sjálfsögðum hlut, heiðingjarn-
ir hafi aðgang fyrir trú, en ísrael hafi hafnað Jesú, sem var aðeins sendur þeim. Légasse
39 bendir á, að meirihluti kirkjunnar hafi verið af heiðnum uppruna og átt hlutdeild í hjálp-
ræðinu fyrir trú. Frankemölle 114, aths. 164, telur trúboð meðal heiðingja hafi þegar ver-
ið viðurkennt. Hann segir bls. 116, að heiðingjar hafi haft aðgang fyrir trú, en Jesús hafi
aðeins verið sendur til Israels.
142 Það er ekki fyrst og fremst verið að réttlæta trúboð gagnvart heiðingjum vegna trúar þeirra,
þar sem forysta Gyðingdómsins hafi hafnað Jesú eins og haldið er fram af Gundry 314
eða svara spumingunni um, hver tilheyrir söfnuðinum, kirkjunni, sbr. Fomberg 301, eða
fyrst og fremst að halda því fram, að trúin veiti heiðingjum aðgang að hjálpræðinu, sbr.
126