Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2002, Blaðsíða 13

Sigurbjörn Einarsson
/
Avarp að loknu málþingi
30. nóvember 2001
Ágæta fólk allt, biskupar, prófessorar og aðrir vinir.
Af augljósum ástæðum vil ég láta fara lítið fyrir mér í þessum ræðustóli
að þessu sinni eftir allt, sem yfir mig hefur gengið hér í dag.
Ég hef oft staðið hér áður, ég hef lifað margar hátíðir í þessum sal, en
þessi, sem ég hef eignast í dag, sker sig úr og ég þakka hana af mikilli auð-
mýkt.
Það var töluverður viðburður að fá vitneskju um það í bréfi frá virðuleg-
um professor theologiae, dr. Jóni Ma. Ásgeirssyni, á hásumardögum þessa
árs, að trúarbrögðin og heimurinn væru á leiðinni til Mars og að það ætti að
fjalla um þetta mér til heiðurs á málþingi núna í skammdeginu.
Auðvitað varð ég uppveðraður yfir þessu áformi og hef verið að hlakka
til í hálft ár, - mál til komið að ég láti það uppi og þakki í heyranda hljóði.
En ekki gat ég nú skilið þetta vinsemdarbréf þannig, að mér bæri sérstak-
ur heiður vegna þessa ferðalags heimsins og trúarbragðanna. Og ekki gat ég
heldur ráðið í það, hvort þetta væri hugsað sem skemmtireisa eða uppákoma
af öðru tagi. En það var þó ljóst, að gert var ráð fyrir því, að heimurinn og
trúarbrögðin væru á einum vegi og myndu fylgjast að, hvert sem leiðin kynni
að liggja, upp eða niður.
Það held ég sé rétt athugað.
Heimurinn hristir ekki trúarbrögðin af sér hvernig sem hann kann að
fljúga eða veltast og hvað sem trúarbrögðin kunna að gera heiminum, hvort
sem þau fara upp eða niður með hann.
Eðlilega rifjaðist upp fyrir mér kjörorðið forna ad astra (til stjarnanna).
Það er hljómfagurt kjörorð og göfugt og gilt, þó að spakir menn séu hættir
að tala latínu, samt hollt og gilt, ef ekki er hybris að baki. Sú dauðasynd að
fornu og nýju, sem heitir hybris.
Ennfremur gat riQast upp það fræga, ef ekki frægasta atvik heimspeki-
sögunnar, þegar Þales var að skima upp á stjörnurnar um nótt og gáði ekki
hvar hann gekk og datt í brunn og ambátt hans kom að honum og sagði með
11