Morgunblaðið - 02.07.2015, Blaðsíða 22

Ísak Rúnarsson
isak@mbl.is
Skóglendur á Íslandi hafa stækkað
um 472 ferkílómetra á undan-
förnum 25 árum, sem gerir um
þriðjungsaukningu, samkvæmt
upplýsingum frá Skógrækt ríkisins.
Heildarstærð skóglendna árið 1989
var 1.435 ferkílómetrar en 1.907
ferkílómetrar árið 2014. Ræktaðir
skógar hafa stækkað mest á tíma-
bilinu en árið 1989 voru þeir 59 fer-
kílómetrar en árið 2014 voru þeir
401 ferkílómetri, sem er stækkun
upp á 342 ferkílómetra, eða um
580%.
Birki þekur 1,5%
flatarmáls landsins
Náttúrulegt birki hefur einnig
aukist töluvert á tímabilinu eða um
130 ferkílómetra sem gerir um
9,5% aukningu. Birkið þekur nú um
1,5% heildarflatarmáls landsins. Er
þetta fyrsta staðfesta framfara-
skeið eftir margra alda hnign-
unarskeið sem hófst í raun við
landnám Íslands. Talið er að birkið
hafi þakið 25% landsins við land-
nám. Aukningin skiptist þó ekki
jafnt á alla landshluta en á Suður-
landi og Vestfjörðum hefur hún
verið mest, eða 13% og 14%. Á
Norðurlandi og Austurlandi hefur
aukningin verið talsvert minni, eða
3% og 4%. Á Vesturlandi hefur
aukningin numið 7%. Þetta eru nið-
urstöður rannsóknar Skógræktar
ríkisins, sem hefur verið í gangi
undanfarin ár.
Skógur breiðist
út í Þórsmörk
Þórsmörk er eitt þeirra svæða
þar sem mesta útbreiðslan hefur
átt sér stað en árið 1989 þakti birk-
ið aðeins um fjögurra ferkílómetra
svæði. Nú þekur birkið um 14 fer-
kílómetra svæði sem er aukning
um 10 ferkílómetra eða um 250%.
Hér til hliðar má sjá yfirlitskort af
flatarmáli birkis í Þórsmörk þá og
nú.
Einnig stendur yfir kortlagning á
lúpínu á Íslandi hjá Landgræðslu
ríkisins. Stefnt var að því að hægt
yrði að ljúka kortlagningu á út-
breiðslu alaskalúpínu með aðstoð
gervihnatta í sumar en unnið hefur
verið að verkefninu undanfarin
þrjú ár en lúpína er eitt af verk-
færum Landgræðslunnar til þess
að koma í veg fyrir að landsvæði
leggist í eyði
Að sögn Örnu Bjarkar Þorsteins-
dóttur, sérfræðings hjá Land-
græðslu ríkisins, mun verkefnið þó
eitthvað tefjast en reynt verður að
klára það sem fyrst. Auk Land-
græðslunnar hafa Náttúrufræði-
stofnun Íslands, Háskóli Íslands og
Landmælingar Íslands komið að
verkefninu.
Skóglendur hafa
stækkað um þriðjung
 Fyrsta staðfesta framfaraskeið síðan á landnámsöld
 Ræktaðir skógar hafa stækkað um 580% á aldarfjórðungi
Birkiaukning samanborið við Holuhraun
Nýliðun birrkis 1989-2014
129km2
Holuhraun 10. jan. 2014
84,1 km2
Heimild: Björn Traustason/Skógrækt Ríkisins.
Heimild: Björn Traustason/Skógrækt Ríkisins.
Útbreiðsla birkis í Þórsmörk
Árið 1989 Árið 2014
Birkiskógur >5m
Birkiskógur 2-5 m
Birkikjarr <2m
Hæðarflokkun fullvaxta birkis
22 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 2. JÚLÍ 2015
„Þarna er að verða gríðarleg breyt-
ing á vernduðu svæði og ef menn
sinna því ekki seinna en strax munu
menn tapa Rauðhólum sem mosa-
vöxnu svæði,“ segir Jóhann Skírn-
isson, flugstjóri og íbúi í Grafarholti,
en talsverð lúpína hefur verið að
taka sér bólfestu í Rauðhólum.
Að sögn Jóhanns eru ekki mörg ár
í að Rauðhólar breytist í „Bláhóla“
og að þetta sé kjörið verkefni fyrir
krakkana í Vinnuskólanum.
„Við höfum verið í samvinnu við
Umhverfisstofnun og sent hópa
þangað til þess að reyna að halda
henni í skefjum. Markmið okkar er
að Rauðhólar verði ekki að Bláhól-
um, en auðvitað verðum við að grípa
þau tækifæri sem við höfum og því
lengur sem við bíðum, þeim mun erf-
iðara verður verkefnið,“ segir Þór-
ólfur Jónsson, garðyrkjustjóri
Reykjavíkurborgar, en hann bætir
við að það sé á stefnuskránni að
vinna á lúpínunni í Rauðhólum.
Ástæðuna fyrir því að ekki hafi verið
fyrr tekið á málinu með fullum krafti
segir Þórólfur: „Við höfum bara ekki
hundrað manns til að senda þangað
og málið sé þá bara dautt, við viljum
þó og ætlum að vera á tánum þannig
að lúpínan dreifi sér ekki um of.“
Rauðhólar brátt að
verða „Bláhólar“
Morgunblaðið/Ómar
Lúpína Ekki eru allir á eitt sáttir með lúpínuvöxt við Rauðhóla. Garð-
yrkjustjóri borgarinnar segir að málið sé á verkefnalistanum.
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Hringurinn um hanana tvo á Suður-
Reykjum, sem valdið hafa nágrönn-
um í Mosfellsbæ ónæði, er að
þrengjast. Bannað verður að halda
hana samkvæmt reglum bæjar-
stjórnar. Svo er að koma upp úr
dúrnum að ekki virðist lögbýlis-
réttur á umræddri lóð. Eigendur
hananna hafa því ekki lengur það
skjól til að leita í.
„Ég vil bara fá gamla góða friðinn
aftur. Mér er sama hvort hávaðinn
kemur frá hönum eða ljósamótor,
maður vill hann ekki,“ segir Víg-
mundur Pálmarsson, íbúi við Reykj-
arhvol. Hann hefur kvartað nokkr-
um sinnum undan hávaða frá
hönunum á Suður-Reykjum sem eru
rétt handan Varmár. Hann tekur
fram að ástandið hafi lagast eftir að
hann fór að kvarta. Nú sé hönunum
haldið inni á nóttunni og því veki
þeir hann ekki klukkan fjögur eða
fimm á nóttunni eins og var. Þeir
gali hins vegar allan daginn og það
sé hvimleitt til lengdar.
Ekki lögbýlisréttur
Vígmundur fékk þau svör frá
Mosfellsbæ að ekkert væri hægt að
gera í málinu þar sem hanarnir væru
á lögbýli. Nú hefði hins vegar komið
í ljós að lögbýlisréttur væri ekki á
lóðinni. Samkvæmt upplýsingum Al-
dísar Stefánsdóttur, forstöðumanns
þjónustu- og upplýsingamála, telur
byggingarfulltrúi bæjarins, eftir
nánari skoðun málsins, að lögbýlis-
réttur fylgi ekki umræddri lóð. Lóð-
inni hafi verið skipt út úr lögbýli en
rétturinn fylgi ekki sjálfkrafa með.
Reglur um hænsnahald í þéttbýli
Mosfellsbæjar hafa lengi verið í
vinnslu og voru til seinni umræðu í
bæjarstjórn í gær. Þær taka gildi við
birtingu í Stjórnartíðindum. Sam-
kvæmt þeim verður heimilt að halda
allt að sex hænsni á hverri lóð en
óheimilt með öllu að halda hana. Al-
dís staðfestir það að þegar reglurnar
ganga í gildi verði óheimilt að halda
hana á umræddu býli, að því gefnu
að það teljist ekki lögbýli. Eigendum
verði því væntanlega gert að fjar-
lægja þá.
Morgunblaðið/Ómar
Hænsni Hanar geta verið friðarspillar, en þó einkum í þéttbýli.
Hanarnir verða
gerðir útlægir
Hanaslagur
» Nágrannar hananna á Suð-
ur-Reykjum hafa lengi kvartað
undan hávaða frá þeim.
» Eigendurnir hafa vísað til
þess að nauðsynlegt sé að
hafa hana til að halda hænsna-
hópnum saman.
Sumarveisla
Þegar Gullbrá sá grautinn í húsi bjarnanna varð
hún svöng. Fyrst fékk hún sér úr stóru skálinni:
„Of heitur!“ Svo úr þeirri millistóru: „Of kaldur!“
Og að lokum úr þeirri litlu: „Aah, einmitt pass-
legur!“ Glerstell í tveimur litum, með litlum,
miðlungs og stórum skálum, köku-
og matardiskum og kökufati, 300,
600, 900 eða 1200 kr. hver hlutur.