Morgunblaðið - 02.07.2015, Blaðsíða 32

VIÐTAL
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
„Unga fólkið sækir til okkar vegna
sérstöðunnar. Orðsporið berst hratt á
netinu. Hvergi annars staðar í heim-
inum er hægt að sigla á 19. aldar
skútu og skoða hvali eða náttúruna.
Við aukum sífellt áhersluna á þennan
þátt,“ segir Hörður Sigurbjarnarson,
skipstjóri og einn eigenda Norður-
siglingar á Húsavík.
Fyrirtækið er í sumar með fjögur
seglskip í hvala- og náttúruskoðun af
alls átta skipum í rekstri og vonast er
til að þau verði fimm á næsta sumri.
Þessar vikurnar er verið að útbúa
skonnortuna Opal með rafmótor. Það
er tilraunaverkefni sem unnið er í
samvinnu við fyrirtæki og stofnanir,
hérlendis og erlendis.
Fjórir 600 kg rafgeymar
Settur er rafmótor í skipið og fjórir
sérhannaðir rafgeymar sem hver um
sig vegur 600 kíló. Geymarnir eru að-
allega hlaðnir í höfn og því er raf-
magn frá virkjunum í landi notað til
að knýja skipið í stað olíu. Hörður
bendir á að Opal verður fyrsta ís-
lenska skipið sem knúið er með
Landsvirkjunarrafmagni. En það er
aðeins hluti af dæminu. Skipinu er
breytt á ýmsan veg til þess að hægt
sé að nýta vindinn og umframorku
skrúfunnar til að framleiða rafmagn
inn á geymana, þegar aðstæður eru
til þess.
Þessar vikurnar eru innlendir og
erlendir sérfræðingar að leggja loka-
hönd á breytingar á seglbúnaði til
þess að nýta vindinn sem best. Settar
eru þrjár rár þvert á framsiglutréð til
að auka seglaflöt. Það breytir útliti
skipsins á siglingu og siglingareig-
inleikum og þar með er komin fyrsta
rásiglda seglskonnortan í íslenska
flotann.
Hörður bendir á að engin þekking
var til hér á landi á 19. aldar rásigld-
um skipum. Norðursigling leggur
áherslu á að vinna þetta samkvæmt
fornum hefðum og því hafa verið
fengnir erlendir sérfræðingar til að
stjórna verkinu. Í sumar eru tveir
Kanadamenn í því hlutverki. Siglu-
trén eru há og alls eru 10-15 kíló-
metrar af köðlum og stögum sem
þarf að útbúa og nota til að festa þau
og stjórna seglunum.
Einnig þarf að auka þekkingu
starfsmanna fyrirtækisins við rekst-
ur skonnortunnar því ekki verður
lengur hægt að stjórna seglunum
með böndum neðan frá dekki. Sjó-
mennirnir þurfa að fara alla leið upp í
efstu rá og ganga út á hana, til að hífa
seglin upp og pakka þeim saman.
Þarf fjóra til fimm menn í það verk.
Skrúfan framleiðir rafmagn
Seglbúnaðurinn vinnur síðan með
sérútbúinni skrúfu. Þegar góð skil-
yrði eru til að sigla og skipið getur
ekki auðveldlega náð sér í hleðslu á
geymana er sérútbúin skrúfa notuð
til að bremsa niður ferðina og fram-
leiða rafmagn inn á geymana, með
svipuðum hætti og á tvinnbílum. Við
hagstæðar aðstæður getur skipið
komið í land með meira rafmagn á
geymunum en var á þeim þegar lagt
var af stað. Áfram eru ljósavélar í
skipinu sem hægt er að nota til að
framleiða rafmagn, þegar aðstæður
krefjast.
„Við höfum alltaf séð það fyrir okk-
ur að þetta tilraunaverkefni skili
þekkingu til samfélagsins sem hægt
verði að yfirfæra á fiskiskipaflota
okkar,“ segir Hörður.
Breytingum á Opal lýkur næstu
daga og er reiknað með að það fari í
fyrstu rafknúnu siglinguna fyrir
miðjan júlí.
Seglin skapa tækifæri
Áherslan á seglin og seglskipin
hefur borið árangur því þrátt fyrir sí-
fellt meira framboð á hvalaskoðun frá
Húsavík og fjölgun fyrirtækja á
markaðnum er stöðug aukning hjá
Norðursiglingu. Gestum hefur fjölg-
að mikið undanfarin misseri. Hörður
þakkar það stefnu félagsins, seglskip-
unum og góðu starfsfólki.
„Eftir því sem þekking innan fyrir-
tækisins á meðferð og siglingu segl-
skipa eykst, verða farþegarnir
ánægðari. Það eru þrettán ár síðan
við tókum fyrsta seglskipið í notkun.
Allan þann tíma höfum við verið að
bæta við okkur þekkingu og meðal
annars fengið erlenda fagmenn til að
kenna okkur á segl og útbúnað skip-
anna. Farþegar okkar verða þakklát-
ari með aukinni þekkingu og gæðum.
Þeir, eins og ferðamenn almennt,
gera sífellt meiri kröfur um að upplif-
unin sé peninganna virði,“ segir
Hörður. Boðið er upp á reglulegar
ferðir til Grímseyjar og Grænlands,
ferðir sem reynst hafa afar vinsælar.
Seglskipin eiga einnig þátt í að
lengja rekstrartímann, bæði vor og
haust en einnig yfir veturinn. Ýmis
tækifæri eru í vetrarferðum, meðal
annars að sigla með skíðafólk sem svo
býr í skútunum og rennir sér á skíð-
um í fjöllunum á daginn. Boðið hefur
verið upp á slíkar ferðir um Eyjafjörð
og Skjálfandaflóa síðustu ár.
Siglir fyrir rafmagni úr landi
 Ópal er fyrsta rásiglda skonnortan í íslenska flotanum  Mun nota segl og rafmótor í stað
jarðefnaeldsneytis  Seglskipin skapa Norðursiglingu sérstöðu  Fréttist fljótt um heiminn
Skipstjóri Hörður Sigurbjarnarson, einn af stofnendum Norðursiglingar,
hefur trú á gömlu trébátunum og fornum aðferðum við rekstur seglskipa.
Morgunblaðið/Helgi Bjarnason
Skonnorta Opal liggur við bryggju á meðan rafmótor er settur niður, rafhlöður og ný skrúfa, og seglum bætt við.
32 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 2. JÚLÍ 2015
Tilgangur þess að fjölga seglskipum
og rafvæða er að skapa fyrirtækinu
sérstöðu og fylgja stefnu Norður-
siglingar í umhverfisvernd og sjálf-
bærri starfsemi. Fólk sækir í það að
fara með nánast hljóðlausum segl-
skipum í náttúruskoðun. „Því finnst
það komast í eins mikla snertingu við
sitt innra sjálf í þessum siglingum og
hægt er,“ segir Hörður Sigurbjarn-
arson. Á skútunum, sem eru með
venjulega dísilvél til hjálpar, er
drepið á vélunum þegar komið er í
nálægð við hvali.
Seglvæðingin hefur sparað mikið í
olíukaupum. „Í stað þess að fjárfesta
í olíu fjárfestum við í náttúrunni,
þekkingu og fólki. Við leggjum sífellt
meiri áherslu á þetta, í stað þess að
kaupa 800 hestafla báta til að flytja
12 farþega. Þetta er andstæðan. Við
förum þá leið að hægja ferðina í anda
„slow travel“-ferðamennsku,“ segir
Hörður.
Morgunblaðið/Helgi Bjarnason
Frá höfninni Húsavík við Skjálfandaflóa er höfuðstaður hvalaskoðunar.
Fjárfest í þekkingu,
fólki og náttúrunni
 Finnur sig í hljóðlátri náttúruskoðun
SÖLUAÐILAR:
Reykjavík: Gilbert úrsmiður Laugavegi 62 s: 551-4100 | Gullúrið Mjódd s: 587-4100 | GÞ skartgripir og úr Bankastræti 12
s: 551-4007 | Meba Kringlunni s: 553-1199 | Meba - Rhodium Smáralind s: 555-7711 | Rhodium Kringlunni s: 553-1150 |
Jón Sigmundsson skartgripaverslun Laugavegi 5 s: 551-3383 | Úra- og skartgripaverslun Heide Glæsibæ s: 581-3665 |
Hafnarfjörður: Úr & Gull Firði-Miðbæ Hafnarfjarðar s: 565-4666 | Keflavík: Georg V. Hannah, úrsmiður Hafnargötu 49 s: 421-5757 |
Akureyri: Halldór Ólafsson úrsmiður Glerártorgi s: 462-2509 | Akranes: Guðmundur B. Hannah, úrsmiður Suðurgötu 65 s: 431-1458 |
Egilsstaðir: Klassík Selási 1 s:471-1886 | Selfoss: Karl R. Guðmundsson, úrsmiður Austurvegi 11 s: 482-1433