Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.09.2008, Page 49
ok ei villdi hann þÍGÍa mat at þeim“(S.24). Hér er athyglisverður munur
á milli Sturlubókar og Hauksbókar því skv. H. þá var það ekki vegna
þess að Asólfur væri að halda sig frá heiðingjum heldur var það Þorgeir
sjálfur sem „villdi þa ei hafa vid hvs sin.“(H.21). Ennfremur er hnykkt á
einsetu hans í Sturlubók með því að segja „hann fann ekki menn“. Búseta
Ásólfs undir Eyjafjöllum varði ekki lengi því heimamenn ráku hann brott
þremur sinnum „ok villdu ei at hann nyti gæda þessa“ en eins og í sönnum
helgi sögum „hvarb aa brutt veidi aull or Læknum, er menn skylldu til
taka.“(S.24). Ásólfur hélt síðan á fund Jörundar hins kristna og gerði hann
„honum hvs at Holmi enum idra ok færdi honum þangat fæzlu. Ok var
hann þar medan hann lifdi. ok þar var hann grafiN. stendr þar nv kirkia sem
leiði hans er. ok er hann eN helgazti madr kallaðr.“(S.24). Nú hefur Haukur
hér frásagnarauka, sem hefur valdið mönnum allnokkrum heilabrotum. Hjá
Hauki fóru þeir Ásólfur „xíí samann austann“(H.21). Þeir eiga samskipti við
Þorgeir12hörska, sem eru ekki alls kostar óvinsamleg því að „gerdi Asolfr ser
skála þvi ner sem nu er kirkiuhornit at Asolfs skála at rádi Þorgeirs“(H.21).
Sömu undur eiga sér stað með fiskigengdina og hjá Sturlu, og þremur
sinnum er Ásólfur og förunautar hraktir í burtu. I fyrsta skipti var það
Þorgeir sem „sagdi at þeir sæti í veidi stod hans.“ í hin skiptin eru það
ónefndir hérðaðsmenn. Þorgeir hefur verið eitthvað hugsandi yfir þessu
því „bændr kaulludu þa fiolkunga enn ÞorgeÍR kvezt hyGÍa at þeir mundu
vera gódir menn.“(H.21). Annar efnisauki hjá Hauki er frásögn hans af
þremur förunautum Ásólfs, sem önduðust af ókunnum sjúkdómi undir
Eyjafjöllum en presturinn Jón Þorgeirsson, líklega sonur fyrrnefnds Þorgeirs
í Holti, „fann bein þeira ok flutti til kirkiu.“ Mikilvægar upplýsingar eru
gefnar um prestinn Jón því hann var ,,f(adir) Grims i Hollti“(H.21). Þessi
Grímur Jónsson í Holti er nefnilega þekktur. Hann var uppi um 1200 og
var síðast en ekki síst kunnugur Styrmi hinum fróða.13 Það sem hér er
merkilegt er að tvisvar sinnum er minnst á kirkju á Ásólfsskála, annars vegar
kirkjuhornið og svo hins vegar þegar presturinn fann bein förunautanna
12 Ég rek efnisatriðin ekki allskostar í réttri röð þar sem ég fylgi fyrst þeirn atriðum sem eru samhliða
að mestu hjá Sturlu og Hauki en kem svo með atriði sem Haukur er einn til frásagnar um.
13 Sbr. umfjöllun hér litlu síðar.
47