Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.09.2008, Síða 79

Brueggemanns er ekki eins flókin og ýmsar hinna sem orðaðar hafa verið
um guðfræðilega hugsun að baki uppbyggingu sálmasafnsins. Það finnst
mér mæla með henni því erfitt á ég með að ímynda mér að hinir fornu
ritstjórar safnsins, einn eða fleiri, hafi ígrundað heildarsamsetningu ritsins
í smáatriðum.
Ég er sammála Brueggemann um að bæði S1 1 og S1 150 eru óvenjulegir
sálmar, svo óvenjulegir raunar að þeir vekja auðveldlega þá hugmynd að þeir
hafi verið staðsettir þar sem þeir eru, þ.e. í upphafi og endi, vegna þessara
sérkenna sinna eða jafnvel verið samdir gagngert til að mynda upphaf og
endi sálmasafnsins.21
Sálmur 1 leggur áherslu á að Guðs orð (tórah) sé íhugað dag og nótt og
dregur jafnframt fram muninn á réttlátum mönnum og ranglátum. Slíkur
samanburður hefur löngum verið talinn eitt af því sem einkennir spekirit
Gamla testamentisins. Brueggemann talar um að upphafið sé því tengt
hlýðni. Sjálfur kýs ég fremur að nota orðið leiðsögn sem er annað tveggja
orða sem í hinni nýju íslensku biblíuþýðingu (2007) er notað sem þýðing á
„tórah.“ Lögmál er ekki alls kostar heppileg þýðing á tórah en ljóst er þó að
orðið hefur mismunandi merkingu eftir samhengi og á ólíkum tímum. En
„kennsla“ eða „leiðsögn“ eru tvímælalaust grundvallandi þættir í merkingu
þessa mikilvæga hugtaks.22
Sálmur 1 flytur eftirfarandi leiðsögn (v. 1-2):
S&ll er sá sem eigi fer að rdðum óguðlegra,
eigi gengur götur syndara
°g eigi situr meðal hdðgjarnra
heldur hefur yndi af leiðsögn Drottins
og hugleiðir lögmál hans dag og nótt.
Jafnframt er boðað að þeim sem þannig breyta muni vel farnast:
Allt sem hann gerir Idnast honum (v. 3)
21 W. Brueggemann 1995, s. 193.
22 Stundum er það notað sem heiti á Mósebókunum fimm sem í G.t.-fræðunum er oft nefnt
Fimmbókarit (e. Pentateuch).
77