Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1998, Síða 31

Jóhanna Bergmann
Málfríður Jónasdóttir
frá Kolmúla
s
þessum pistli er Málfríðar Jónasdóttur frá
Kolmúla við Reyðarfjörð minnst nokkr-
um orðum. Tilefni skrifanna er að á yfir-
standandi ári afhentu systkini Málfríðar
Minjasafni Austurlands nokkur sýnishom af
handavinnu hennar, auk fleiri muna sem
henni tengdust.
Málfríður Jónasdóttir fæddist 27. sept-
ember 1910 að Hreimsstöðum í Hjalta-
staðaþinghá, fyrsta bam hjónanna Guðnýjar
Guðmundsdóttur frá Heiðarseli í Tungu og
Jónasar Benediktssonar frá Kolsstöðum á
Völlum. Málfríður sýndi snemma að hún var
góðum gáfum gædd og bundu foreldramir
miklar vonir við hana. A 10. aldursári veikt-
ist Málfríður alvarlega af heilahimnubólgu og
var um tíma vart hugað líf. Hún missti við
veikindin sjónina og dapraðist heym en jafn-
aði sig að öðru leyti. Þrátt fyrir þetta
reiðarslag missti Málfríður ekkert af atgervi
sínu og þyrsti eftir sem áður í fróðleik hvers
konar. Hún lauk 14 ára gömul fullnaðarprófi
eins og önnur börn, en foreldrar hennar að-
stoðuðu hana við námið með því að lesa fyrir
hana og uppfræða á alla lund. Stuðningur
þeirra og áhugi á að uppfylla drauma dóttur-
innar varð til þess að Málfríður dvaldi
veturlangt í Reykjavík við nám í dönsku og
blindraletri til undirbúnings frekara námi við
kvennaskóla fyrir blinda í Danmörku.
Styrkur fékkst til 2ja ára skólasetu ytra.
Málfríður ræktaði þar það yndi sem hún hafði
af tónlist, ljóðlist, sögum og fræðum og
eignaðist talsvert bókasafn fjölbreyttra rita á
blindraletri. Ennfremur hlaut Málfríður
mikla þjálfun í vefnaði ýmis konar og annarri
handavinnu. Eftir að heim kom gaf hún sig
mest að prjónaskap og vefnaði og voru afköst
hennar og vandvirkni með ólíkindum.
Hróður Málfríðar barst víða og var handa-
vinna hennar seld og gefin vítt um land og til
útlanda.
Málfríður var, þótt ferill hennar gefi
annað í skyn, fremur heilsuveil og lést hún
aðeins þrítug að aldri, hinn 20. mars 1941.
Nú hefur Minjasafn Austurlands, að
tilstuðlan systkina Málfríðar, þeirra Jónu,
Jónasar og Benedikts, eignast fjögur ólík
vefnaðarsýnishorn, tvenna útprjónaða telpna-
kjóla, prjónapils, og sokka- og vettlingasett
með eins prjónamynstri, sem allt ber listfengi
höfundar síns fagurt vitni. Fyrir átti
Minjasafnið prjónað rúmteppi eftir Málfríði.
Stefnt er að því að setja handavinnu
Málfríðar upp í sýningarsal Minjasafnsins á
næsta ári.
Málfríður var einstaklega hög til hugar og
handa. Hún orti nokkuð, þar á meðal þuluna
Skýjabamið, sem varpar ljósi á næmi og dýpt
þeirra tilfinninga sem Málfríður bar í brjósti.
29