Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1998, Blaðsíða 41

Uppruni ormsins í Lagarfljóti
Karl Vilhjálmssort, frá Egilsstöðum, sendi Egilsstaðabce þessa mynd í tilefni samkeppni um mynd af
orminum 1997.
og þángað upp um ísinn á leiðinni, en sje nú
horfið nýlega. Það var súðahláka og Fljótið
orðið autt út á milli Staða [hér er að sjálf-
sögðu átt við As í Fellum og Vallanesj, en enn
samanhángandi þar fyrir utann, þó smá-
gluggótt og nokkur spilda auð við alt suður-
landið út að Grímsárós. Jeg var stöðugt að
hoifa austur á Fljótið eins og aðrir. Þá gætti
jeg að hvar þar kom upp austur afbœnum og
sýndi(ist) mér líkt stórum ferahring
[feræringj á hvolfi“.. 26
Er hugsanlegt að þau ósköp af vikri sem
hrúguðust í Fljótið eftir öskufallið 1875,
þegar ísa leysti, hafi haft áhrif á gasið í
Fljótinu og það streymt upp á yfirborðið með
jarðvegsleifar úr botnlögunum? Eða voru
þessar sýnir af öðrum toga, t.d. aðeins ísjakar
þaktir ösku eins og aðrir héldu fram?27
Raunar gætu sýnimar verið samspil þessara
tveggja þátta, gassins og ísjakanna. Eða voru
hér á ferðinni einhver þau áhrif sem ekki hafa
enn verið tengd þessum hamförum?
Nú er væntanlega komið að þeirri spum-
ingu sem mestu máli skiptir að fá svör við í
þessu samhengi, þ.e. hvort yfir höfuð sé
hugsanlegt að náttúruhamfarir á borð við
Dyngjufjallagosið 1875 geti raskað ró „orms-
ins“. Páll Einarsson, jarðeðlisfræðingur,
svarar þeirri spumingu þannig:
„Ekki þykir mér ólíklegt að stórir atburðir
26 Bls. 21-22.
27Undrin í Lagarfljóti, bls. 19.
39