Jökull - 01.12.1989, Side 20
seismique. Jökull 4, 1-32.
Jóhannesson, Haukur. 1983. Gossaga Grímsvatna
1900-1983 í stuttu máli (in Icelandic). Jökull 33,
146-147.
— 1984. Grímsvatnagos 1933 og fleira frá því ári
(in Icelandic). Jökull 34, 151-158.
Kristinsson, Bjami, Snorri Zóphóníasson, Svanur
Pálsson and Hrefna Kristmannsdóttir. 1986.
Hlaup á Skeiðarársandi 1986 (in Icelandic).
Report OS-86080/VOD-23 B. National Energy
Authority, Reykjavík (mimeographed), 42 pp.
Nye, J.F. 1976. Water flow in glaciers: jökulhlaups,
tunnels and veins. Journal of Glaciology 76,
181-207.
Rist, Sigurjón. 1955. Skeiðarárhlaup 1954 (in Ice-
landic). Jökull 5, 30-36.
— 1984. Jökulhlaupaannáll. (in Icelandic). Jökull
34, 165-172.
Pálmason, Guðmundur. 1964. Gravity measure-
ments in the Grímsvötn Area. Jökull 14, 61-66.
Sherrif, R.E. and L.P. Geldart. 1983. Exploration
seismology vol. 2. Data processing and interpre-
tation. Cambridge University Press, Cambridge,
221 pp.
Sigurðsson, Sven, 1970. Gravity survey on Western
Vatnajökull. Jökull 20, 38-44.
Steinþórsson, Sigurður and Níels Óskarsson, 1983.
Chemical monitoring of jökulhlaup water in
Skeiðará and the geothermal system in Gríms-
vötn, Iceland. Jökull 33, 73-86.
Sæmundsson, Kristján. 1982. Öskjur á virkum eld-
fjallasvæðum á íslandi (in Icelandic). In: H. Þór-
arinsdóttir, Ó.H. Óskarsson, S. Steinþórsson and
Þ. Einarsson eds. Eldur er í norðri. Sögufélag,
Reykjavík, 221-239.
Wadell, H. 1920. Vatnajökull. Some studies and
observations from the greatest glacial area in Ice-
land. Geografiska Annaler, 4, 300-323.
Zemansky, M.W., M.M. Abbott and H.C. Ness.
1966. Basic engineering thermodynamics. 2nd
edition. McGraw Hill, Aucland, 492 pp.
Þórarinsson, Sigurður. 1953. Some new aspects of
the Grímsvötn problem. J. Glaciology 4, 267-274.
— 1965. Changes in the water-firn level in the
Grímsvötn Caldera 1954-1965. Jökull 15, 109-
119.
— 1974. Vötnin stríð, saga Skeiðarárhlaupa og
Grímsvatnagosa (in Icelandic). Menningarsjóð-
ur, Reykjavík, 254 pp.
Þórarinsson, Sigurður and Steinþór Sigurðsson.
1947. Volcano-glaciological investigations in Ice-
land during the last decade. The Polar Record, 33,
60-64.
ÁGRIP
GRÍMSVATNAASKJAN, LANDSLAG OG
GERÐJARÐLAGA
Vitneskja um stærð og rúmtak Grímsvatna hefur
verið af skomum skammti fram til þessa, þar sem
dýpi þeirra hefur verið óþekkt. Gerðar voru tilraunir
til að mæla dýpið vorið 1951 og aftur 1955 með
endurkastsmælingum með skjálftabylgjum, en nið-
urstöður voru frekar óvissar. íssjá er ekki unnt að
beita til að finna botn Grímsvatna þar sem rafsegul-
bylgjur, eins og hún notar, sjá ekki gegnum vatn.
Sumarið 1987 voru því enn á ný gerðar endur-
kastsmælingar með skjálftabylgjum á íshellu Gríms-
vatna. Tilgangur mælinganna var að kortleggja botn
vatnanna og afla þannig upplýsinga um stærð þeirra
og rúmtak. Einnig var ætlunin að fá vitneskju um
gerð jarðlaga í Grímsvatnaöskjunni, en talið er að
henni megi skipta í a.m.k. 2 smærri öskjur. Sú syðri
er stærri um sig og er hér nefnd meginaskjan. Norð-
vestur af henni og samtengd er svo nyrðri askjan.
Vötnin sjálf eru innan meginöskjunnar en teygja sig
inn í þá nyrðri við háa vatnsstöðu.
Mæld voru þrjú endurkastsnið samtals um 10 km
að lengd (mynd 2). Myndir 5a-c sýna endur-
kastsniðin og sjást víðast hvar 2 endurköst og sum-
staðar koma fram fleiri. Sterkasta endurkastið (’a’)
kemur frá botni íshellunnar en botn vatnanna (’b’)
sést í öllum þremur sniðunum. Á öllum sniðunum
koma fram einhver endurköst frá jarðlögum undir
vatnsbotninum (’c’-’e’) en sterkust og greinilegust
eru þau í norðurhluta sniðs 2.
18 JÖKULL, No. 39, 1989