Íslenskt mál og almenn málfræði - 01.01.2013, Page 9

Jón Rúnar Gunnarsson
(1940-2013)
Jón Rúnar Gunnarsson samanburðarmálfræðingur var fæddur 29. nóv-
ember 1940 og lést 9. október 2013. Hann var fyrsti fasti kennarinn í
fullu starfi í almennum málvísindum við Háskóla Islands og mótaði þá
kennslugrein í upphafi. Hann lagði líka grunn að íslenskum rannsóknum
á barnamáli eða máltöku. Stjórn Islenska málfræðifélagsins fékk þrjá
málfræðinga til að minnast hans og var stefnt að því að minningarorðin
yrðu flutt á Rask-ráðstefnu 2014. Við sem tókum þetta saman þökkum
öllum sem lögðu okkur lið við upprifjunina. Sérstakar þakkir fá Aslaug
Jóna Marinósdóttir, Eiríkur Rögnvaldsson, Helgi Bernódusson, Jörgen
L. Pind, Margrét Jónsdóttir og Randa Mulford.
Jón sem brautryðjandi í málvísindakennslu
í þessum hluta verður fyrst fjallað aðeins um greinina almenn málvísindi
við Háskóla íslands og síðan gefið yfirlit yfir kennslu Jóns Gunnarssonar
og annarra í þessari grein á árunum 1975—1985. Markmiðið er að sýna
hvernig Jón dreif upp fjölbreytta kennslu í greininni á skömmum tíma og
benda um leið á hve margir fengu tækifæri til þess að stíga sín fyrstu skref
í háskólakennslu á þessum árum fyrir atbeina Jóns.
Upphaf málvísindakennslu
Þegar Hreinn Benediktsson, málfræðiprófessor, var forseti Heimspeki-
deildar 1963—1965 beitti hann sér fyrir róttækum skipulagsbreytingum á
námi í deildinni. Meginbreytingin fólst í því að grunnnám í öllum grein-
um var skipulagt sem BA-nám en síðan var gefinn kostur á námi á meist-
arastigi í framhaldi af því í nokkrum greinum. Þetta skipulag var sjaldgæft
í Evrópu á þessum árum en er í raun sama eðlis og það sem síðar hefur
verið kennt við Bologna-staðalinn frá 1999: BA-nám skipulagt sem þriggja
ára nám og tveggja ára meistaranám ofan á það (sem hét þó cand.mag.-
nám hér á þessum árum). Mikilvægur liður í þessari endurskipulagningu