Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.03.2009, Blaðsíða 12

Tímarit hjúkrunarfræ›inga – 1. tbl. 85. árg. 20098
300.000 í mánaðarlaun, er gert að taka á
sig 6­10% launaskerðingu, hærra hlutfall
eftir því sem heildarlaun eru hærri. Ekki er
hægt að lækka kjarasamningsbundin laun
en einstaklingsbundnar greiðslur, eins og
föst yfirvinna, bílastyrkur, útkallsgreiðslur
og greiðslur fyrir vottorðagerð, munu
verða lækkaðar.
Samt sem áður er einsýnt að nauðsynlegt
verður að fækka stöðugildum þar sem
ofangreindar breytingar eru ekki taldar
spara nema 245 milljónir á þessu ári. Að
auki verður dregið úr yfirstjórn og síðast
en ekki síst verða flestar miðstöðvar,
eins og Miðstöð mæðraverndar og
Miðstöð heilsuverndar barna, lagðar
niður í núverandi mynd. Hér vinna margir
hjúkrunarfræðingar sem munu þurfa að
fara í önnur störf. Óvíst er hversu mikið
þetta sparar samfélaginu til lengdar.
Mikið og þarft forvarnarstarf hefur verið
unnið á miðstöðvum heilsugæslunnar
og það hefur örugglega sparað mikla
fjármuni og marga veikindadaga
gegnum árin. Ragnheiður Bachmann,
hjúkrunarfræðingur og ljósmóðir, benti í
grein í Morgunblaðinu 2. febrúar sl. á að
árangur Íslands varðandi burðardauða,
mæðradauða og lífslíkur barna hefði ekki
orðið sjálfkrafa og að hætta væri á því að
þessi árangur gæti tapast.
Á Landspítala á að spara samtals 3 milljarða
og eru það 7% af fram lögum til spítalans á
fjárlögum. Talað er um að sameina þrjár
deildir í eina á Landakoti og tvær deildir í
eina á Grensási, í Kópavogi og á geðsviði.
Við það munu fimm deildarstjórar missa
vinnuna. Leguplássum fækkar og það mun
væntanlega leiða af sér minni þörf fyrir
hjúkrunarfræðinga. Lyflækningasviði I er
gert að spara 700 milljónir og svæfinga­,
gjörgæslu­ og skurðstofusviði 500 milljónir
en tölur fyrir önnur svið lágu ekki fyrir þegar
þetta tölublað fór í prentun. Vaktaskýrslum
á legudeildum mun verða breytt þannig
að yfirvinna í lok næturvaktar fellur inn í
vinnuskyldu.
Þá verða bráðamóttökurnar á Hringbraut
og í Fossvogi sameinaðar eins og áður
hefur komið fram. Ljóst er að einhverjir
hjúkrunarfræðingar munu þurfa að fara
á aðra deildir við þessa sameiningu.
Nokkrum legudeildum mun að auki verða
breytt í dagdeildir eða 5 daga deildir og við
það sparast kvöld­, helgar­ og næturvaktir
að einhverju leyti. Einnig er áætlað að
spara 10­15% á rekstrarvörum. Nú þegar
hefur starfsfólk verið hvatt til þess að nota
ódýrustu vökvasettin og svo framvegis.
Forstjóri Landspítala hefur lýst því yfir að
ekki komi til uppsagna fyrr en í síðustu
lög. Vandséð er hvernig hægt verður að
forðast það. Kjarninn í starfseminni er
meðferð og hjúkrun og er vonast til að
sem fæstir í slíkum störfum missi vinnuna.
Að sögn starfsmanna ríkir nú mikil óvissa
á Landspítala og sögusagnir ganga
um sparnaðaraðgerðir. Ofangreindar
breytingar hafa ekki allar verið staðfestar
og nánari útfærslur liggja ekki fyrir. Á
meðan er öll fagleg skipulagsvinna í
uppnámi og starfsgleði ekki sem mest.
Að sögn hjúkrunarfræðings, sem ritstjóri
talaði við, hefur óvissa um þjónustu
spítalans á næstunni, og ekki síður
almenn óvissa í samfélaginu, einnig áhrif
á sjúklinga. Sérstaklega eigi það við um
fólk með langvinna sjúkdóma þar sem allt
aukaálag geti leitt til versnunar.
Hins vegar hefur efnahagshrunið haft í
för með sér mikinn viðsnúning í mönnun
spítalans á mjög skömmum tíma. Á
deildum, þar sem fyrir nokkrum mánuðum
var mikið af eyðum í vaktaskýrslum, er
nú fullmannað. Eva Hjörtína Ólafsdóttir,
aðaltrúnaðarmaður FÍH á Landspítala,
segir að ekki sé lengur í boði að taka mikið
af aukavöktum. Nú kemur það sér vel að
félagið hafi í síðustu kjarasamningum lagt
áherslu á að hækka dagvinnulaun frekar
en yfirvinnukaup. Í þessum viðsnúningi
og sparnaði liggja einnig tækifæri að
endurskoða vaktafyrirkomulag svo fremi
sem starfsfólk og stjórnendur vilji skoða
það með opnum hug.
Fleiri breytingar og sparnaðarkröfur munu
örugglega koma fram á árinu og í fyrsta
sinn í sögu hjúkrunar á Íslandi getur farið
svo að félagsmenn verði atvinnulausir.
Þær ákvarðanir, sem hafa nú þegar verið
teknar um sparnað í heilbrigðiskerfinu,
duga líklega ekki til þess að spara 7
milljarða. Flestir sparnaðarliðir munu ekki
koma til framkvæmda fyrr en í vor eða
seinna á árinu þannig að árið 2009
verður sparnaðurinn minni en ætlað er.
Hugsanlega verður ákveðið að spara enn
meira á komandi árum. Spyrja má hvort
fjármálagjörningar síðustu ára hafi nú leitt
til þess að höggvið verði stórt skarð í eitt
besta heilbrigðiskerfi í heimi.
Lyklaskipti í heilbrigðisráðuneytinu 1. febrúar sl.Ragnhildur Jóhannsdóttir, deildarstjóri á St. Jósefs­
spítala, í ræðustól á fundinum um St. Jósefsspítala
10. janúar í Hafnarfirði.