Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.10.2012, Blaðsíða 9

Tímarit hjúkrunarfræðinga – 4. tbl. 88. árg. 2012 5
Flestar heilbrigðisstofnanir eru orðnar að púðurtunnum sem hafa verið í þann mund að
springa í loft upp. Svo gerðist það að einn maður fékk launahækkun þar sem hann var
talinn spara öðrum fremur. Sá sem menn héldu að væri í liði þeirra reyndist leika fyrir
annað lið. Það gat hvert barn séð að þetta myndi leiða til þess að umræðan um laun
hjúkrunarfræðinga myndi blossa upp á ný.
En af hverju eru hjúkrunarfræðingar svo illa launaðir? Það er greinilegt að rými er fyrir
launaskrið í ráðuneytum og í ríkisstofnunum öðrum en heilbrigðisstofnunum. Núverandi
ríkisstjórn hefur lagt mikla áherslu á jafnræðisumbætur en launaþróun síðastliðin ár sýnir
algjört getuleysi þeirra. Meira að segja í þeirra innsta hring, þar sem ríkisstjórnin ætti
að hafa einhver áhrif, hafa laun hækkað meira. Hvernig stendur á því að launaskrið hjá
ríkinu er með þeim hætti að starfsmenn ráðuneyta hafa fengið 21,5% hækkun sl. fimm
ár en hjúkrunarfræðingar 12,5%? Er þetta stefna ríkisins í mannauðsmálum?
Svo virðist ekki vera því velferðarráðherra segist vera mjög brugðið yfir fréttum um
launaþróun hjá ríkinu. Hann hyggst stofna til samstarfs við helstu launþegasamtök um
að uppræta launamun kynjanna. Hér virðast því aðrir kraftar en stjórnvöld vera að verki.
En hvaða kraftar eru þetta? Er það kannski orðræðan í samfélaginu? Það er eins og sú
hugsun sé enn ríkjandi að við hjúkrun vinni jú bara konur sem hafa hvort eð er fyrirvinnu.
Þær eru bara að leika sér, þykjast vinna til þess að komast út af heimilinu í smá stund.
Þær þurfa því ekki alvörulaun, bara platlaun.
Það virðist líka vera ríkjandi hugsun að allar þessar konur vinni á stöðum þar sem ekki
er búinn til virðisauki. Sjúkrastofnanir eru einungis afætur sem kosta peninga. Við viljum
auðvitað halda útgjöldum í lágmarki, því þurfa þessar konur að sætta sig við að hafa
lægri laun en alvörumennirnir sem vinna alvörustörf á alvöruvinnustöðum. Kannski er
það jafnvel svo að margar konur, sem vinna þessi platstörf, séu inn við beinið sammála
því að þannig sé heimurinn gerður.
Fátt hefur breyst í raun og umræðan hefur verið hin sama síðastliðna hálfa öld. Í október
1959 urðu þau tímamót að tveir karlmenn útskrifuðust úr Hjúkrunarkvennaskóla
Íslands. Aðspurður um laun og framtíðarhorfur svaraði einn þeirra, Rögnvaldur
Skagfjörð Stefánsson: „Vonandi komast launamál stéttarinnar í betra horf svo að maður
geti framfleytt fjölskyldu sinni og hugsað til sérnáms í náinni framtíð. Annars eru kjörin
svo miklu betri í Danmörku og Svíþjóð að það getur orðið freistandi að fara þangað ef
ekki rætist úr launamálunum hér, en heima vil ég auðvitað helst vera.“
Tímarit hjúkrunarfræðinga
Suðurlandsbraut 22
108 Reykjavík
Sími 540 6405
Bréfsími 540 6401
Netfang christer@hjukrun.is
Vefsíða www.hjukrun.is
Útgefandi: Félag íslenskra hjúkrunarfræðinga
Sími skrifstofu 540 6400
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
Christer Magnusson
Ritstjórnarfulltrúi
Sunna K. Símonardóttir
Tekið er á móti efni til birtingar
á netfanginu christer@hjukrun.is.
Leiðbeiningar um ritun fræðslu­ og fræðigreina
er að finna á vefsíðu tímaritsins.
Ritnefnd:
Árún K. Sigurðardóttir
Ásta Thoroddsen
Brynja Örlygsdóttir
Dóróthea Bergs
Kolbrún Albertsdóttir
Oddný S. Gunnarsdóttir
Þorsteinn Jónsson
Ráðgjafi vegna handrits í ritrýni:
Herdís Sveinsdóttir
Fréttaefni:
Aðalbjörg Finnbogadóttir, Bergþóra Eyjólfsdóttir,
Christer Magnusson, Edda Jörundsdóttir o.fl.
Ljósmyndir:
Christer Magnusson,
Gunnlaugur P. Kristinsson o.fl.
Próförk og yfirlestur:
Sunna K. Símonardóttir
Auglýsingar:
Þórdís Gunnarsdóttir, sími 866 3855
Hönnun:
Þór Ingólfsson, grafískur hönnuður FÍT
Prentvinnsla: Litróf
Upplag 4000 eintök
Pökkun og dreifing: Póstdreifing
LAUN HJÚKRUNARFRÆÐINGA
Nýlega sauð upp úr hjá hjúkrunar­
fræðingum á Landspítala. Þeir hafa í
mörg ár mátt þola launa lækkanir og
aukið álag vegna sparnaðar. Þeir vilja allir
veita betri þjónustu en starfs aðstæður
leyfa en slíkt veldur gremju og pirringi.
Christer Magnusson.
Ritstjóraspjall