Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.10.2012, Blaðsíða 55

Tímarit hjúkrunarfræðinga – 4. tbl. 88. árg. 2012 51
Ritrýnd fræðigrein
SCIENTIFIC PAPER
Matstæki
Útbúin voru sérstök matsblöð fyrir hverja kennslustund í heild
sinni og fyrir afmarkaða þætti hennar og voru matsblöðin þróuð
af höfundi. Í heildarmatinu á kennslustundinni áttu kennarar að
meta hvernig þeim fannst að byggja kennsluna upp á æfingum,
hvað þeim fannst gagnlegast við efnið og hvað þeim fannst
að þyrfti að breyta eða bæta. Í kennslumati á innihaldi hverrar
kennslustundar mátu kennarar hverja æfingu á kvarðanum 1­5
þar sem 1 var mjög gagnleg og 5 ekki gagnleg. Einnig lögðu
þeir mat á allar glærurnar á sama kvarða (1­5). Að auki höfðu
þeir möguleika á því að lýsa með orðum hvað þeim fannst
gagnlegt, hvað vantaði eða þyrfti að bæta og hvernig þeim
fannst nemendur taka efninu. Þegar nemendur unnu æfingar
þurftu þeir yfirleitt að skrá hugmyndir hópsins á blöð sem var
dreift til þeirra. Þessum skráðu hugmyndum frá hópunum var
safnað saman undir lok hverrar æfingar.
Framkvæmd og gagnasöfnun
Forprófun á kennsluefninu fór fram á tímabilinu 12. október
til 12. desember 2010. Námsefnið var kennt í samvinnu við
lífsleikni­ og samfélagsfræðikennara viðkomandi skóla. Þeir
háskólanemar sem kenndu efnið voru annars vegar lærður
kennari og meistaranemi í lýðheilsuvísindum við Háskóla
Íslands sem hefur áður kennt kynfræðslu og kenndi hann
fjórum bekkjum. Hins vegar komu sex nemendur á 2. ári í
ljósmóðurfræði við Háskóla Íslands að kennslunni og höfðu
tveir þeirra reynslu af því að kenna kynfræðslu. Jafnframt
kenndi höfundur tvær kennslustundir. Áður en kennslan hófst
fór höfundur í gegnum efnið með þeim og ýmsar mikilvægar
áherslur í kynfræðslu almennt. Nemendurnir í ljósmóðurfræði
kenndu tveimur bekkjum tvo samliggjandi tíma í hvort sinn og
voru tveir nemar saman með kennsluna. Kennarar í lífsleikni
eða samfélagsfræði voru viðstaddir flestar kennslustundirnar.
Áður en kennslan hófst fengu kennarar í hendurnar matsblöð
sem þeir fylltu út í lok hverrar kennslustundar og söfnuðu þeir
saman svörum nemenda. Hér eftirleiðis verður hugtakið kennari
notað yfir þá sem kenndu kynfræðsluefnið þ.e. meistaraneminn
og nemendur í ljósmóðurfræði.
Rannsóknarleyfi
Áður en rannsóknin var framkvæmd voru fengin leyfi
Vísindasiðanefndar (VSNb2010080006/03.7), Menntasviðs
Reykjavíkurborgar, skólastjóra viðkomandi skóla og foreldra
unglinganna. Einnig var rannsóknin tilkynnt til Persónuverndar
(S4941/2010).
Tafla 1. Kynfræðsluefnið Kynveruleiki í ljósi kynheilbrigðis (KÍK).
Kennslulota Efnisþættir Númer
æfinga
Heiti æfingar
Sjálfsmynd 1. Styrkleikar 1.1. Hugmyndir að góðum bekkjareglum
1.2. Hugtakið kynlíf
1.3. Hvað felst í sjálfstrausti
1.4. Jákvæðir eiginleikar
2. Virðing 2.1. Gildi sjálfsvirðingar
2.2. Sjálfsvirðing og virðing fyrir öðrum sett í samhengi
Samskipti 3. Tjáskipti 3.1. Gildi tjáskipta í kynferðislegum samböndum
3.2. Afleiðingar lítilla eða engra tjáskipta
3.3. Þættir sem hindra góð tjáskipti
4. Ákvarðanir 4.1. Hvað felst í góðum ákvörðunum
4.2. Hvernig lífsgildi hafa áhrif á ákvarðanatöku
4.3. Ákvarðanataka í kynferðislegu sambandi
Kynjamunur 5. Breytingar 5.1. Kynþroskabreytingar hjá strákum og stelpum
5.2. Breytingar á tilfinningum
5.3. Hafa stjórn á tilfinningum
6. Jafnrétti 6.1. Mismunandi viðhorf til kynjanna
6.2. Staðlaðar ímyndir um kynin
6.3. Kynjamisrétti ­ áhrif á kynheilbrigði fólks
Forvarnir 7. Ábyrgð 7.1. Kynferðislegur þrýstingur
7.2. Ábyrg smokkanotkun
7.3. Ábyrg notkun getnaðarvarna
8. Sjálfsstjórn 8.1. Heiðarleiki, umhyggja og ábyrgð í samskiptum við hitt kynið
8.2. Átak gegn kynsjúkdómum
8.3. Kynheilbrigði