Þjóðmál - 01.12.2010, Page 22
20 Þjóðmál VETUR 2010
Örvar Arnarson
Vit-fyrningarleið
Samfylkingarinnar
Það hefur verið áberandi í umræðunni síðasta áratuginn að fiskurinn sé
sífellt að verða minna mikilvægur fyrir
Ísland, tekjur af álsölu eru orðnar hærri,
„skapandi greinar“ velta jafnmiklu, ferða-
þjónusta er í sífelldum vexti og sem
hlutfall af lands framleiðslu er fiskurinn
10–15% . En stað reyndin er sú að fiskur
er mikilvægastur alls . Án hans væri ekkert
Cheerios á borðum lands manna, inn flutt-
ar vörur koma til vegna veiða og vinnslu
á fiskafurðum . Sterk ar „skap andi greinar“
eru afleiðing af öflugum út flutn ings-
greinum og almennri hagsæld . Árið 2008
fluttu Íslendingar út sjávar afurðir fyrir 170
milljarða og ál fyrir 180 milljarða en þegar
tekið hefur verið tillit til innflutnings olíu
fyrir skipin og súráls fyrir álverin ásamt
hás fjármagnskostnaðar álvera og orkuvera
er augljóst hver borgaði fyrir Cheerios-ið .
Sjávarútvegurinn skilar nær 60–70% af
tekjum til þjóðarinnar í gegnum laun, að-
keypta vinnu og skatta . Hlutfallið vegna
álsölu er mun lægra . Því er mikilvægt að
stíga varlega til jarðar við endurskoðun á
fisk veiðistjórnunarkerfinu . Feilspor getur
haft örlagaríkar afleiðingar .
Í þessari grein geri ég tilraun til að sann-
færa lesendur um kosti núverandi stjórn k erfi
fiskveiða, kerfis sem flestir kalla kvóta kerfi .
Þá vek ég einnig máls á þeim hættulegu
hug myndum sem Samfylkingin reynir að
selja þjóðinni í einföldum fyrirsagnastíl og
með kaffihúsaspeki frá hagfræðingi fylk ing-
arinnar að leiðarljósi .
Arður greinarinnar er ekki fasti!
Í stórum dráttum eru einkum þrjár ástæð ur fyrir óánægju almennings með
nú ver andi stjórnkerfi fiskveiða:
1) að frjálst framsal aflaheimilda hafi verið
heimilað, því það leyfði „sægreifunum“
að hagnast á greininni;
2) að ómögulegt sé fyrir nýliða að hefja
störf í greininni;
3) að aflaheimildir séu miskunnarlaust
seldar úr byggðalögum .
Jafnframt hefur endalaust verið klifað
á klisjunni um „gjafakvótakerfi“ og því
haldið fram að mönnum hafi verið afhent
verð mæti endurgjaldslaust .
Á vef Hagstofu Íslands er hægt að sækja
rekstr ar- og efnahagsreikning veiða og
vinnslu á Íslandi fyrir árin 1997–2008 . Úr
þeim gögnum er hægt að reikna að meðal-