Þjóðmál - 01.09.2012, Page 43

42 Þjóðmál haust 2012
merkasti stjórnmála maður veraldarsögunn-
ar — og einn dáðasti forseti Bandaríkj anna .
Lengst verður hans minnst fyrir að frelsa
banda ríska blökkumenn úr þrælahaldi .
Það kostaði þrælastríðið 1861–1865,
sem í rauninni skar úr um það þrætumál
hvort Bandaríkin væru ríkjasamband (þar
sem einstök ríki gætu yfirgefið alríkið) eða
sambandsríki (þar sem þau gætu það ekki) .
Lincoln var líka einhver glæsilegasti ræðu-
maður stjórnmálasögunnar .
Margt hefur verið ritað um Abraham
Lincoln síðan bók Thorolfs Smith kom
fyrst út fyrir rúmlega hálfri öld . Sumt
af því varpar nýju ljósi á þennan merka
Bandaríkjaforseta og hans tíð . Fáar ævisögur
hans eru þó skrifaðar af jafn mikilli ástríðu
fyrir réttlætinu og bók Thorolfs . Hún er
klassík meðal íslenskra ævisagna .
_______
Abraham Lincoln — Ævisaga eftir Thorolf Smith er ein af
jólabókum Uglu í ár .
Árið 1957 gaf hann út kver um Þorstein
Jóseps son — löggiltan heiðurs mann fimm-
tugan — og lýsti innihaldinu svona: „Ort í
ofvæni af Þórólfi Smið (alias Thorolf Smith),
undir engu lagi, algeru virðingar leysi fyrir
bragarháttum, tign íslenzkrar tungu, og af
sérstakri van kunnáttu .“
Alvaran var meiri í bókinni um Abraham
Lincoln . Thorolf hafði aflað sér mikilla gagna;
bókasafn hans um Lincoln telur tæp þrjátíu
bindi . Það er nú varðveitt hjá dóttur hans
og tengdasyni . Þar er margt frábærra bóka .
Sömu leiðis er varðveitt þar stór veggmynd af
Lincoln úr eigu Thorolfs . Hann hafði meira
dálæti á Abraham Lin coln en nokkrum öðr-
um manni . Að dáun hans á Lincoln stafaði
ekki síst af þeirri sann færingu, að þar hefði
farið góður dreng ur og hug rakkur — val-
menni — en á fáu hafði Thorolf meiri skömm
en kyn þátta hatri og annarri mannvonsku .
Abraham Lincoln er án nokkurs vafa einn
Thorolf Smith á söguslóðum
Abrahams Lincoln í Bandaríkjunum .