Félagsbréf - 01.06.1961, Page 14

Konungsbók Sæmundar-Eddu
Hin fornu íslenzku handrit í Kaupmannahöfn hafa um skeið verið mjög rædd her
manna á meðal. Sennilegt er þó, að íslenzkur almenningur sé ekki eins fróður og
skyldi um þessi handrit, og er ekki annars að vænta, þar sem þau eru geymd í fjar-
lægu landi. Munu Félagsbréf leitast við að bæta að einhverju litlu leyti úr því með
því að birta fyrst um sinn greinar um einstök handrit.
Það handrit, sem einna oftast hefur borið á góma síðustu vikur, mun vera Kon-
ungsbók Sæmundar-Eddu — Codex Regius — enda er hún einn merkasti dýrgripur
á Norðurlöndum. Höfum vér látið taka saman smágrein um sögu þess, og birtum
auk þess mynd af nokkrum línum úr því, svo að menn sjái skriftina. Ritstj.
Á rið 1643 eignaðist Brynjólfur Sveinsson, Liskup í Skálholti, forna skinn-
A bók, er hafði að geyma kvæði um guði og hetjur löngu liðinna alda-
Brynjólfur biskup var lærður maður og hafði mikinn áhuga á fornum
fræðiiðkunum. Hann sá því, að hér hafði hann fengið í hendur mikilsvert
rit og gerði sér brátt hugmyndir um uppruna þess. Á dögum Brynjólfs var
sú skoðun ríkjandi meðal þeirra, sem fengust við forn fræði, að Edda,
bók sú, er Snorri Sturluson hafði sett saman til skilnings á hinum forna
kveðskap, ætti sér að nokkru leyti fyrirrennara. í Eddu voru bæði goð'
sagnir og hetjusagnir, sem mönnum þótti sennilegt, að væru komnar fra
öðru stærra og ýtarlegra riti. Sumir gerðu sér jafnvel hugmyndir um höf-
und þess. — Og hver var líklegri til þess að hafa samið það en Sæmundur
hinn fróði?
Þegar Brynjólfur Sveinsson fékk nú í hendur skinnbók með kvæðum nm
hina sömu guði og hetjur og sagt var frá í Snorra-Eddu, var ekki að furða,
að hann þættist þess fullviss, hvaðan hún ætti rætur að rekja. Hann lét þvl
skrifa bókina upp undir fyrirsögninni „Edda Sæmundi multiscii“, Ed3a
Sæmundar fróða.
Að vísu var þessi bók ekki að öllu leyti eins og menn höfðu gert ®er
hugmyndir um verk Sæmundar, til dæmis var þetta minni bók en Edda
Snorra. Fræðimenn féllust þó á skoðun Brynjólfs. Síðan hefur efni þessarar