Morgunblaðið - Sunnudagur - 15.11.2015, Blaðsíða 43
búinn öflugum ljósabúnaði og lýsti skipið
upp hlíðina meðan myrkrið var mest. Segja
skipverjar það tvímælalaust hafa hjálpað til
við leitina.
Áhöfnin var prýðilega útbúin til leitarinnar
við þessi erfiðu skilyrði; menn voru vel skó-
aðir og klæddir vinnuflotgöllum sem veittu
gott skjól. Ekki mun þó hafa verið auðvelt
að grafa í þeim klæðum.
Það kom sér vel að skipið hafði verið
nokkra daga í vari og menn fyrir vikið vel
úthvíldir.
Fyrst um sinn gerðu menn sér enga grein
fyrir afleiðingum flóðsins; það sást einfald-
lega ekki neitt. Þegar birti og sljákkaði að-
eins í veðrinu blasti eyðileggingin hins vegar
við. Félagarnir segja enga leið að lýsa henni
með orðum. „Þá kom sjokkið. Til að byrja
með gerðum við okkur enga grein fyrir
hættunni sem við vorum í. Kannski eins gott.
Þarna voru ofboðsleg öfl á ferð,“ segir Birg-
ir.
Pétur rifjar upp að sér hafi létt mikið þeg-
ar loksins sást upp í Skollahvilftina en hlíðin
mun hafa verið gjörsamlega hreinsuð af snjó.
Friðgeir tekur undir þetta. „Maður sá sárið
sem flóðið hafði skilið eftir sig í hlíðinni. Það
var léttir.“
Þeir segja að súrrealískt hafi verið að sjá
raflagnir standa út úr molnuðum veggjum og
átakanlegt að finna persónulega muni fólks á
stangli í rústunum. Þeir nefna í því sam-
bandi skartgripi, ljósmyndir og peningabauk
sem fannst í einu húsinu. Þá kom stráheil
kristalsskál upp úr öðru húsi. Hvernig í
ósköpunum sem það gat staðist. Seinna kom
í ljós að mörg börn höfðu verið skírð upp úr
skálinni. Vegir Guðs eru sannarlega órann-
sakanlegir.
Minnti á Hiroshima
Þá höfðu tré slitnað upp með rótum og töfðu
moksturinn. Grafið var af varfærni í snjón-
um enda vitað af fólki undir sköflunum.
„Maður hafði aldrei upplifað neitt þessu líkt.
Eyðileggingin minnti einna helst á myndir
frá Hiroshima,“ segir Ólafur og Birgir bætir
við að í sumum húsanna hafi ekkert verið
eftir nema parketið.
Hluti hópsins tók þátt í björgunarstarfi á
Hjallavegi 10, þar sem heillar fjölskyldu var
saknað; þrítugra hjóna og barna þeirra
þriggja, á aldrinum eins til fjögurra ára.
Foreldrarnir og tvö barnanna fundust
skömmu eftir hádegi. Þau voru öll látin.
Yngsta barnið fannst ekki fyrr en morguninn
eftir, líka látið. „Það var ofboðslega erfitt að
finna ekki yngsta barnið strax og geta ekki
sameinað fjölskylduna,“ segir Raggi Óla.
Þeir rifja upp þegar Raggi Óla gróf eitt
barnanna upp úr rústunum og rétti það
lækni, sem var viðstaddur. Þeir segjast aldr-
ei gleyma svipnum á lækninum þegar hann
tók við lífvana barninu og hvarf með það inn
í sortann. Síðan héldu þeir áfram að grafa.
„Vonin um að finna einhvern á lífi hélt okkur
gangandi,“ segir Raggi Óla en sama snjónum
var mokað aftur og aftur.
Í rústum annars húss fannst sambýlisfólk
látið. Það hafði fært sig yfir í stofu hússins
en eina herbergið sem slapp var einmitt
hjónaherbergið. Þau geta verið kaldhæðin,
örlögin.
Í enn öðrum rústum fundust hjón í rúmi
sínu, hafa líklega bara lagst til svefns og
ekki vitað meir.
Öndunarbráðnun í snjónum
Áhöfnin veitti því athygli að hjá að minnsta
kosti einum hinna látnu var öndunarbráðnun
í snjónum sem benti til þess að viðkomandi
hefði ekki látist samstundis. Það reyndi á
mannskapinn.
Alls tók áhöfnin á Pétri Jónssyni þátt í að
grafa upp átján af þeim tuttugu sem létust í
flóðinu. Enginn þeirra bjó að reynslu í þeim
efnum og ekki með neinum hætti hægt að
búa sig undir það að koma niður á liðið lík.
Friðgeir segir lyktina til dæmis lifa sterkt í
minningunni, eins litinn á fólkinu. Hann var
helblár.
Þeir viðurkenna að verkefnið hafi verið
gríðarlega erfitt, andlega og líkamlega, en
það hvarflaði eigi að síður ekki að nokkrum
manni að gefast upp. Raggi Óla minnist þess
að hafa hugsað með sér: „Gerðu þitt besta,
drengur! Meira er ekki hægt.“
45 manns voru í húsunum nítján sem flóð-
ið féll á. 25 komust lífs af, 21 bjargaðist af
sjálfsdáðum og björgunarmenn grófu fjóra
upp úr snjónum. Ein þeirra var Sóley Ei-
ríksdóttir, ellefu ára, og tóku skipverjar á
Pétri Jónssyni þátt í því. Einn þeirra, Ing-
þór Sigurðsson, hélt í höndina á henni með-
an hún var losuð upp úr snjónum. Hann
treysti sér ekki til að taka þátt í þessu við-
tali.
Skipverjar segja björgun Sóleyjar hafa
verið mikinn móralskan sigur og gefið
mönnum aukakraft við leitina. „Við fund-
um stúlku á lífi, við fundum stúlku á lífi,“
Neyðarsigling. Pétur Jóns-
son RE-69 í hafrótinu.
Myndin er samsett eftir
lýsingum og upplifun skip-
verja af siglingunni.
Bolungarvík
Hnífsdalur
Ísafjörður
Siglingaleiðin
Flateyri
Suðureyri
Grænahlíð
Snjóflóðið hreif heilu húsin með sér, sáralítið stóð eftir af öðrum. Í fjarska má sjá lýsingu frá skipi, mögulega Pétri Jónssyni RE.
15.11. 2015 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 43
Aðalsteinn Ólafsson
Andrés Magnússon
Benedikt Aðalsteinsson
Einar Sturluson
Erlingur Birgir Kjartansson
Friðgeir Bjarkason
Gunnar Stefánsson
Kristján Sigurður Pétursson
Ingþór Sigurðsson
Jósef Matthíasson
Magnús Þórarinn Öfjörð
Ólafur William Hand
Pétur Blöndal
Pétur Stefánsson
Ragnar Þór Ólason
Rúnar Jónsson
Sigurður Þórsson
Steingrímur E. Felixson
Viðar Gíslason
Þorsteinn Jónsson
Áhöfnin á Pétri
Jónssyni RE-69
Frá minningarathöfn sem
haldin var í kirkjunni á
Flateyri að kvöldi hinna
voveiflegu viðburða. Þá
var eitt lítið barn ennþá
ófundið og menn héldu í
vonina.