Morgunblaðið - Sunnudagur - 15.11.2015, Blaðsíða 49

15.11. 2015 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 49
Kirkjubíó verður með lif-
andi orgelleik í Hafnarfjarð-
arkirkju á morgun, sunnu-
dag, klukkan 17. Sýnd verð-
ur kvikmyndasyrpa sem Erlendur
Sveinsson hefur sett saman og undir
leikur organisti kirkjunnar, Guð-
mundur Sigurðsson.
2
Efnt verður til málstofu á
Kjarvalsstöðum í dag, laug-
ardag, klukkan 15 í tilefni
sýningarinnar „Kvennatími –
Hér og nú þrjátíu árum síðar“. Í pall-
borði verða þær Brynhildur Þor-
geirsdóttir, Erla Þórarinsdóttir og
Harpa Björnsdóttir, ásamt GERLU.
Anna Jóa leiðir umræður.
4
Karlakórinn Hreimur og
Ljótu hálfvitarnir halda
sameiginlega tónleika í menn-
ingarhúsinu Hofi á Akureyri á
laugardagskvöld. Hreimur og Hálf-
vitar flytja hvorir um sig nokkur lög,
en einnig verður öllu hrært saman.
5
Boðið verður upp á leiðsögn
um sýningu Helga Þorgils
Friðjónssonar í Hallgríms-
kirkju á sunnudag klukkan
14. Fimm krossfestingar, ský og
marmari kallar Helgi sýninguna og
mun hann ræða við gesti ásamt Rósu
Gísladóttur myndlistarmanni og séra
Sigurði Árna Þórarinssyni. Á eftir
verður boðið upp á kaffi.
3
St. Petersburg Festival Ballet
flytur hinn sígilda ballett
Svanavatnið í sérstökum
hátíðarbúningi, ásamt Sinfón-
íuhljómsveit Íslands, í Eldborgarsal
Hörpu um helgina, klukkan 15 og
19.30, laugardag og sunnudag.
MÆLT MEÐ
1
vinnustofunni eftir að Kjarval lést: „Í köss-
unum ægði öllu saman: bréfum, handritum,
myndum, dagblöðum, fatnaði, penslum, lit-
um, mat, bókum, og mörgu fleiru […] kass-
arnir höfðu bersýnilega ekki verið hreyfðir
árum saman. Alls urðu kassarnir 153 – og
síðan lá fyrir mikið verk að flokka það sem
var í kössunum, og langmestur tími fór í að
flokka í 12 kassa sem merktir voru Sendi-
bréf, skissur, reikningar […] Tóm árituð um-
slög, skissubækur, lausar skissur af ýmsum
stærðum, sendibréf og uppköst að sendibréf-
um, póstkort og heillaóskaskeyti, lausir
sneplar, og annað pappírskyns.“ Við fáum nú
að sjá og rýna í hluta af þessum blöðum og
sneplum listamannsins.
Meistari línunnar
Í grein sinni í bókinni segir Kristín G.
Guðnadóttir listsagnfræðingur að list Kjar-
vals „snerti fólk og náði til þess á einstakan
hátt, en hvað vinsældir hans varðar skiptir
það einnig miklu máli hversu sterk tengsl
hann hafði við fólkið í landinu bæði sem ein-
staklingur og listamaður“. Kristín segir
Kjarval réttilega hafa verið kallaðan meist-
ara línunnar, eins og fjölbreytileg rissin bera
vitni um, og hafi teikningin verið „órjúfandi
hluti af sköpunarferli verka hans“.
Við að skoða þennan mikilvæga þátt í ævi-
starfi listanmannsins, þar sem texti og
myndir verða eitt, hvarflaði hugurinn til orða
breska fagurfræðingsins Johns Ruskin, sem
taldi jafnvel enn mikilvægara að fólk lærði
að teikna en skrifa, því aðeins þannig gæti
það fyllilega túlkað og tjáð upplifanir sínar í
heiminum og lífið sem það lifði. Eins og við
sjáum að Jóhannes Kjarval gerði alla sína
löngu starfsævi.
„Þetta fuglabréf sendi ég mínum hágöfuga vini Meistara Guðmundi Davíðssyni – sem einu sinni var
á Þingvöllum ásamt alúðar kveðjur og hugheilar óskir um að alt hefði átt að geta verið sem best.“
Hér skrifar listamaðurinn nafn sitt aftur og aft-
ur, án þess að bæta Kjarval þar við.
Á þessu rissi, sem mögulega sýnir Selfljót á
Héraði, hefur Kjarval skrifað: „geymdu hitt“.
Hér má sjá kveðju upp á frönsku, til konu og
karls: „Mersi góða / Mersi góði“.
Stefnuskrá Jóhannesar Kjarval? Í skissubók sem varðveitt er í Listasafni Reykjavíkur hefur hann
skrifað aftur og aftur orðið starfa. Og hann var líka sífellt að, málaði, skrifaði, skissaði …
Á sendibréf ritað á þunn gegnsæ blöð hefur
listamaðurinn dregið upp bláa mannsmynd.
„Lítil mús! Liggur hér fótum troðin við hvers
manns dyr,“ stendur við einfalda teikningu.
Oft liggur Kjarval mikið á hjarta og ritar hugs-
anir í belg og biðu í bland við teikningar.