Morgunblaðið - 25.11.2015, Síða 14

14 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 25. NÓVEMBER 2015
Söluaðilar:
10-11, Hagkaup, Iceland verslanir, Kostur,
Kvosin, Melabúðin, Nettó, Pure Food Hall
flugstöðinni Keflavík, Samkaup, Sunnubúðin.
Reyktur og
grafinn lax
á aðventunni
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Í gær var búið að fella tæplega 100
hreinkýr af þeim 138 sem leyft er að
veiða nú í nóvembermánuði. Veið-
arnar fara fram á syðstu hreindýra-
veiðisvæðinum, frá Hamarsdal í
Djúpavogshreppi á svæði 7, á svæði
8 í Hornafirði, Lóni og Nesjum, á
Mýrum og að vesturmörkum svæðis
9 í Suðursveit. Nóvemberveiði var
leyfð í fyrra á svæðum 8 og 9 en
þetta er í fyrsta sinn sem leyfð er
haustveiði á svæði 7.
„Það hafa komið mjög góðir
dagar til veiða og fleiri góðir en
slæmir,“ sagði Jóhann G. Gunnars-
son, sérfræðingur hjá Umhverfis-
stofnun á Egilsstöðum. Hann er í
stöðugu sambandi við leiðsögumenn
með hreindýraveiðum og skráir upp-
lýsingar um hvenær þeir fara til
veiða og með hvaða veiðimenn.
Dýrin eru komin niður á Mýr-
unum en komu mun seinna en þau
hafa gert vegna þess hvað haustið
var gott. Fyrstu vikuna í nóvember
var ekki mikið að sjá á svæði 8 en
svo rættist úr því. Veiðimenn hafa
þurft að fara nokkuð langt inn í dali
á svæði 7 til að finna dýr.
Ekki er búið að ráðstafa öllum
veiðileyfunum sem voru í boði í nóv-
ember. Jóhann kvaðst vera búinn að
tæma biðlista bæði fyrir aðal- og
varaumsóknir á svæðum 8 og 9.
Fram að þessu hefur hann verið að
úthluta samkvæmt varaumsóknum á
svæði 7. Jóhann taldi að möguleg
tækist ekki að koma öllum veiðileyf-
unum út enda lítið eftir af veiðitím-
anum og fáir til í að stökkva á veiðar.
Búið að fella tæplega
100 hreinkýr í nóvember
Morgunblaðð/Friðrik
Hreindýr Dýrin eru veidd á
syðstu hreindýraveiðisvæðunum.
 Leyft er að
veiða 138 kýr
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Rafræn íbúakosning um breytingar
á deiliskipulagi í Helguvík hófst í
Reykjanesbæ í gærmorgun og
stendur til 4. desember. Gengið er til
kosningarinnar vegna krafna íbúa
sem óttast mengun af völdum stór-
iðju. Niðurstöður hennar eru ekki
bindandi fyrir bæjarstjórn og hún
hyggst ekki breyta um stefnu.
Reykjanesbær hefur unnið að
breytingum á deiliskipulagi í Helgu-
vík vegna samninga sem bærinn
gerði við fyrirtækið Thorsil í maí á
síðasta ári um aðstöðu fyrir kísilver.
Deiliskipulagið var samþykkt í bæj-
arstjórn 2. júní sl. Í breytingunni
fólst aðallega sameining nokkurra
lóða vegna fyrirhugaðs kísilvers.
Í ágúst barst bæjaryfirvöldum
áskorun rúmlega 25% kosninga-
bærra íbúa um að efnt yrði til íbúa-
kosningar um skipulagsbreyting-
una. Var það yfir þeim mörkum sem
áskilið er í samþykktum.
Gagnrýna nálægð stóriðju
Íbúarnir sem beittu sér fyrir íbúa-
kosningunni gagnrýna nálægð
tveggja kísilvera og hugsanlegs ál-
vers við íbúðabyggð og áhrif þeirra á
líf og heilsu íbúanna. Telja þeir að
óvissa sé í útreikningum á mengun
frá stóriðjunni. „Það er of seint að
hætta við kísilverkmiðjuna Thorsil
þegar í ljós kemur að mengunin frá
verskmiðjunni var mun meiri en
gert var ráð fyrir og þegar íbúarnir í
norður- og vesturbyggðum Reykja-
nesbæjar treysta sér ekki til að opna
stofugluggann vegna gráleitrar
mengunarþoku sem mun liggja yfir
hverfunum. Stóriðja mengar og
samfara mengun fylgja verri lífs-
gæði og lækkandi fasteignaverð,“
segir í kynningu á sjónarmiðum
íbúahreyfingarinnar á kosninga-
vefnum. „Heilsa og lífsgæði íbúa
Reykjanesbæjar hlýtur að hafa for-
gang hjá bæjaryfirvöldum yfir við-
skiptahagsmuni einkafyrirtækis,“
segir einnig.
Bæjaryfirvöld í Reykjanesbæ
leggja traust sitt á að eftirlitsstofn-
anir tryggi að mengun stóriðjufyr-
irtækja í Helguvík fari ekki yfir
leyfileg mörk. Þá sé ekki líklegt að
álver rísi þar á næstu árum. Guð-
brandur Einarsson, forseti bæjar-
stjórnar, sagði á kynningarfundi í
Stapa á dögunum að ekki aðeins
þyrfti bærinn að standa við gerða
samninga, slíkt væri eðli góðrar
stjórnsýslu, heldur væru miklir fjár-
munir í húfi ef ekki væri staðið við
þá. Vísaði hann til samantektar
Verkís þar sem fram kemur að ekki
sé ástæða til að ætla að samlegð-
aráhrif styrks brennisteinsdíoxíðs
fari yfir hámarksgildi utan þynning-
arsvæðis nema verksmiðjurnar
þrjár verði allar í hámarksstærð.
Engin hætta sé hins vegar á að ryk
eða flúor fari yfir hámörk.
Bæjarstjórn ákvað að niðurstaða
kosningarinnar verði ekki bindandi
fyrir bæjarstjórn. Á bæjarfulltrúun-
um var að heyra að þeir myndu ekki
breyta afstöðu sinni.
Niðurstöður
íbúakosningar
ekki bindandi
 Rafræn kosning í Reykjanesbæ um
skipulag lóðar fyrir kísilver Thorsil
Ljósmynd/Hilmar Bragi
Helguvík Kosið er um frekari fram-
kvæmdir á iðnaðarsvæðinu.
Íbúakosning
» Kosningin er eingöngu raf-
ræn. Hún stendur til kl. 2 að
nóttu 4. desember næstkom-
andi.
» Spurt er hvort kjósandi sé
hlynntur eða andvígur um-
ræddri breytingu á skipulagi.
» Hægt er að nálgast upplýs-
ingar um atkvæðagreiðsluna
og kjósa á slóðinni www.ibua-
kosning.is.
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Það er gott fyrir neytendur að fá
fleiri valkosti við eldsneytiskaup,
eins og stöðvar Orkunnar X, að mati
Runólfs Ólafssonar, framkvæmda-
stjóra FÍB. Hann sagði að afslátt-
arsamningar giltu væntanlega áfram
á hinum Orkustöðvunum þrátt fyrir
afsláttarleysið hjá Orkunni X. Olíu-
félögin veita mörgum afslátt af elds-
neytisverði t.d. út á aðild að tiltekn-
um félögum. Þannig hefur FÍB
samið um sérstakan afslátt fyrir sína
félagsmenn hjá Atlantsolíu.
Runólfur taldi að valkostur á borð
við Orkuna X nýttist mörgum vel,
þar á meðal ferðamönnum. Hann
kvaðst telja að Orkan X væri mögu-
lega mótleikur við innkomu Costco
og fleiri á eldsneytismarkaðinn.
Greint hefur verið frá áformum
Costco um að selja eldsneyti við
verslun sem fyrirtækið hyggst opna
hér. Eins hefur Krónan skoðað það
að hefja sölu á eldsneyti. Runólfur
sagði sala á eldsneyti á lágu verði við
stórmarkaði hefði byrjað í Banda-
ríkjunum og breiðst þaðan til fleiri
landa.
„Eina samkeppnin hér í eldsneyt-
issölu hefur verið um einhverja af-
slætti og afsláttardaga,“ sagði Run-
ólfur. „Óskastaðan er gegnsærra
kerfi þar sem er eitt verð án af-
slátta.“ Hann sagði að miðað við
verðmyndun á eldsneyti hér hefði
honum ekki komið á óvart ef boðið
hefði verið enn lægra eldsneytisverð
en Orkan X gerir. En á hann von á
verðstríði á eldsneytismarkaðnum?
„Ég á von á að þetta geti haft
tímabundin áhrif á verðmyndun,“
sagði Runólfur. Hann sagði að lítill
verðmunur á milli olíufélaganna sé
vísbending um fákeppnina á elds-
neytismarkaðnum. Eldsneytisverðið
ráðist af innkaupsverði, sköttum,
sem nú eru 55% af verði hvers bens-
ínlítra, og álagningu söluaðila.
„Skattarnir hafa hækkað
hlutfallslega því heims-
markaðsverð á olíu hefur
lækkað. Álagningin er há
sem fyrr. Við vitum að
olíufélögin gera samn-
inga eins við íslenska rík-
ið samkvæmt útboði. Þar
eru miklu meiri afslættir af
eldsneytisverði en hjá
Orkunni X. Það er
lag til þess að
bjóða neytendum
lægra eldsneytis-
verð.“
Morgunblaðið/RAX
Orkan X Eldsneytisverð á þessum stöðvum er án allra afslátta og á að vera það lægsta sem er í boði hverju sinni.
Lag til þess að bjóða
lægra eldsneytisverð
 Framkvæmdastjóri FÍB segir álagningu á eldsneyti háa
Orkan X seldi bensínlítrann í
gær á 191,10 kr. en á hefð-
bundnum bensínstöðvum Ork-
unnar kostaði hann 198,10. Dís-
illítrinn var líka sjö krónum
ódýrari hjá Orkunni X.
Orkan X er einfaldar bensín-
stöðvar. Á þeim er fast verð á
eldsneyti og segir á heimasíðu
fyrirtækisins að það verði það
lægsta sem verður í boði hverju
sinni. Það sem skilur X-merktu
bensínstöðvarnar frá öðrum
Orkustöðvum er að engir af-
slættir eru veittir frá aug-
lýstu eldsneytisverði. Nýju
Orkan X-stöðvarnar eru á fjór-
um stöðum á höfuð-
borgarsvæðinu og
einnig á Akranesi,
Akureyri, Egils-
stöðum og í
Hveragerði.
Allir borga
sama verð
ORKAN X
Runólfur Ólafsson