Morgunblaðið - Sunnudagur - 29.11.2015, Blaðsíða 50

„Barna- og unglingabækur
koma sterkar inn þessi jólin,“
segir Ævar Þór Benedikts-
son, spurður hvað hann sé
spenntur að lesa af nýjum ís-
lenskum bókum. „Ég hlakka
til að lesa Vetrarfrí eftir Hildi
Knútsdóttur. Ég er mikill
áhugamaður
um blóðugar bókmenntir og
mér skilst á öllu að þessi bók
sé barmafull. Drauga-Dísa
eftir Gunnar Theódór Egg-
ertsson
hljómar
sömuleiðis
afar spenn-
andi og ekki skemma teng-
ingar í þjóðararfinn fyrir. Þá
er ég líka spenntur að lesa
nýjustu bókina um Kamillu
Vindmyllu eftir Hilmar Örn
Óskarsson; Kamilla Vind-
mylla og unglingarnir í Iðunni.“
Ævar Þór
Benediktsson
Bækur
50 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 29.11. 2015
„Það er fjöldi spennandi bóka að koma út og
mjög margar sem mig langar að lesa,“ segir
Gerður Kristný, beðin um að nefna þrjár ís-
lenskar. Hún velur þrjár ljóðabækur (sem hún
er reyndar þegar búin að
lesa!) „Frelsi eftir Lindu Vil-
hjálmsdóttur er bálkur fyrir
lengra komna, sjötta ljóða-
bókin hennar þar sem Linda
gefur ekkert eftir. Hún er
magnað ljóðskáld. Þessa bók
þarf maður
að lesa
margoft til að komast að
kjarnanum. Ég vil líka nefna
Blýengilinn eftir Óskar Árna
Óskarsson. Það er ákaflega
skemmtileg
og góð
ljóðabók
þar sem
hversdagslegum myndum en
um leið töfrandi er brugðið
upp. Bók sem höfðar til
ungra sem aldinna. Sú þriðja
er Öskraðu gat á myrkrið eft-
ir Bubba Morthens, sem er
nýbúinn að fá sérstaka viðurkennngu Jónasar
Hallgrímssonar fyrir stuðning við íslenska
tungu. Bubbi hefur alltaf sungið á kraftmikilli
íslensku og þannig yrkir hann líka.“
Gerður
Kristný
HVAÐ LANGAR
HÖFUNDANA AÐ LESA?
Stefán Máni er að hluta til á svipuðumslóðum og í fyrri bókum í þeirri nýj-ustu, Nautinu. Sagan hefst austur á
fjörðum og endar á sama stað en lesandinn
fylgir persónunum einnig til Reykjavíkur.
„Í stuttu máli er þetta sagan af henni
Hönnu, íslenskri sveitastelpu sem á sér erf-
iða fortíð. Hún hrökklast úr sveitinni og
reynir að fóta sig á mölinni en endar í
vafasömum félagsskap og smám saman
brennir hún allar brýr að baki sér,“ segir
höfundurinn við Sunnudagsblað Morg-
unblaðsins.
„Hún er hæfileikarík; það er mikið varið
í þessa stelpu en henni tekst aldrei að
blómstra. Tekst ekki að koma undir sig fót-
unum en mér þykir samt ótrúlega vænt um
hana. Saga hennar er óttaleg sorgarsaga.
Ef til vill má segja að þetta sé dramatískur
sveitarómans en það er þó líklega fullpent
orðað,“ segir rithöfundurinn.
Mörg leyndarmál
Við sögu koma stolnir demantar sem marg-
ir hafa augastað á, þýfið skiptir um eig-
endur og er mikill örlagavaldur í lífi sögu-
persónanna. „Hér eru óvæntir atburðir og
mikið af leyndarmálum undir steinum,“ seg-
ir Stefán Máni. „Ég held að lesendur fái
mikið fyrir sinn snúð þó að þessi bók sé
ekki eins löng og hinar fyrri. Það er samt
svo mikið að gerast og mér fannst algjör
óþarfi að teygja lopann,“ segir hann.
Fram kom í Morgunblaðinu í vikunni að
gerð verður framhaldsþáttaröð fyrir sjón-
varp upp úr Nautinu. Fyrirtækið Pegasus
hefur keypt kvikmyndaréttinn og verðlauna-
leikstjórinn Baldvin Z mun leikstýra, auk
þess að skrifa handrit með öðrum.
Bók Stefáns Mána, Svartur á leik, rataði
á hvíta tjaldið fyrir nokkrum árum og vakti
mikla athygli.
„Þetta er mjög spennandi og fyrir mér
er í raun draumur að rætast,“ segir Stefán
Máni. „Þegar ég sá kvikmynd Baldvins,
Vonarstræti, í bíó vorið 2014, hugsaði ég
strax með mér að hann væri rétti maðurinn
til að gera eitthvað við Nautið.“
Stefán sendi bæði Baldvini og Snorra
Þórissyni hjá Pegasus handritið, sem þá
var í vinnslu. „Þegar Snorri hringdi í mig
ári seinna, mjög spenntur eftir að hafa les-
ið handritið, sagði ég honum strax að ef
Baldvin vildi leikstýra gætum við samið!“
Stefán segir að þótt bókin sé bæði
grimm og dimm, sé líka mikil fegurð í
henni. „Mér finnst fallegasta sambandið á
milli Hönnu og bróður hennar. Bróðirinn er
þroskaskertur en hún vissi að hann yrði að
læra sannleikann einn daginn og undirbjó
það. Bókin snýst um leitina að sannleik-
anum og að hann getur verið lífshættu-
STEFÁN MÁNI: NAUTIÐ
Lífshættulegur
sannleikur
STEFÁN MÁNI FJALLAR ENN UM UNDIRHEIMANA Í NÝJUSTU BÓK SINNI,
NAUTINU, ÞÓ AÐ ÞEIR MYRKU KIMAR SAMFÉLAGSINS SÉU EKKI JAFN ÁBER-
ANDI OG STUNDUM ÁÐUR. ÁKVEÐIN FEGURÐ KEMUR EINNIG VIÐ SÖGU.
Skapti Hallgrímsson skapti@mbl.is
Saga þessarar bókar eru öðruvísi en þeirra fyrri; ég var beðinum það í fyrravetur að semja sálm fyrir Tónmenntasjóð þjóð-kirkjunnar, hafði aldrei samið sálm og fór að velta fyrir mér
hvernig þeir væru. Settist niður og skrifaði ýmislegt hjá mér, meðal
annars það sem ekki er að finna í sálmum og þá varð þessi bók til,
sem einhvers konar hliðarverkefni við sálminn,“ segir Þórdís Gísla-
dóttir um þriðju ljóðabók sína, Tilfinningarök, sem er nýkomin út.
Fyrir fyrsta ljóðabók sína, Leyndarmál annarra, hlaut Þórdís Bók-
menntaverðlaun Tómasar Guðmundssonar árið 2010 og var tilnefnd
til Íslensku bókmenntaverðlaunanna í fyrra fyrir Velúr.
Tilfinningarök skiptist í þrjá hluta, Laghentur maður leitar að lífs-
förunaut, Skyndimyndir og Til huggunar.
Þórdís segist hafa skynjað að fólk tengi sig við ljóðin. „Mörgum
finnst þeir þekkja fólkið í ljóðunum og jafnvel sig sjálfa; ég hef feng-
ið viðbrögð frá mörgum, bæði menntaskólanemum og eldri lesendum;
bæði hefur veri hringt til mín og fólk hefur pikkað í mig úti á götu.“
Hún segir frábært að fá slík viðbrögð. „Fleiri en einn hafa meira
að segja sagst ekki hafa fundist ljóð skemmtileg og lítið lesið af
þeim, en hafi tengt sig við mín. Ljóðin mín eru ekki hátimbruð held-
ur hversdagsleg, í góðri merkingu. Ég hef einmitt fengið gagnrýni á
að þau séu ekki nógu lýrísk – en mér finnst það mjög skemmtilegt ef
ég næ að sá fræjum í huga fyrrverandi ljóðahatara!“
Þegar Þórdís er spurð hvort hún sé fyrst og fremst ljóðskáld svar-
ar hún: „Ég veit eiginlega ekki hvað ég er! Fyrsta bókin mín kom út
þegar ég var 45 ára; þangað til hafði ég ekki verið skáld en síðan eru
komnar út níu bækur; þrjár ljóðabækur, þrjár barnabækur og svo
kennslubækur fyrir Námsgagnastofnun. Svo ég hef þýtt 13 bækur
síðan 2007.“
Þórdís er ekki við eina fjölina felld í bókaflóðinu að þessu sinni því
ný barnabók hennar kom einnig út; Randalín, Mundi og afturgöng-
urnar. „Þetta er þriðja bókum um Randalín og Munda, sem eru níu
ára. Í þessari bók fara þau m.a. í Smámunasafnið í Eyjafirði og
leggja drög að því að stofna sitt eigið smámunasafn.“
Fyrsta bókin um Randalín og Munda kom út 2011 og var gefin út í
Ungverjaldandi fyrir skömmu. „Já, ég er í hinni nýju útrás listanna,“
segir Þórdís og hlær. „Það er búið að gera prufuþýðingu á bókinni á
sænsku en það verður að koma í ljós hvort hún verði gefin út í Sví-
þjóð. Þegar búið er að gefa út á einu erlendu tungumáli er möguleiki
á keðjuverkun, en maður veit aldrei.“
ÞÓRDÍS GÍSLADÓTTIR: TILFINNINGARÖK
Það sem ekki hentar í sálma
ÞRIÐJA LJÓÐABÓK ÞÓRDÍSAR GÍSLADÓTTUR HEITIR TILFINNINGARÖK, SEM HÚN TELUR EKKI VERRI EN SKYNSEM-
ISRÖK, ÖFUGT VIÐ ÝMSA. ÞÓRDÍS HEFUR LÍKA SENT FRÁ SÉR ÞRIÐJU BARNABÓKINA UM RANDALÍN OG MUNDA.
Skapti Hallgrímsson skapti@mbl.is
„Ljóðin mín eru ekki hátimbruð heldur hversdagsleg,“ segir Þórdís.
Morgunblaðið/Árni Sæberg