Orð og tunga - 01.06.2013, Síða 139

Orð og tunga - 01.06.2013, Síða 139
Susanne M. Arthur: Are Oranges Yellow? 129 for examples). In the glossary of Þýzk lestrarbók (Steingrímur Thor- steinsson 1886:229) the German color orange is defined as something "sem hefir óransíu lit, eða er rauðgulur eins og óransíubörkur" [that is the color of an orange, or red-yellow like the rind of an orange]. Here, the author makes a definite connection between rauðgulur and the fruit and color orange. From the mid-seventeenth century (1642) to the late twentieth century (1992) the term brandgulur 'fire-yellow' appears. The thirteen examples in ROH suggest that the term is closely associated with tex- tiles - especially silk - and in the twentieth century with the color of mushrooms and animals. Just as bleikr was used to indicate the hue yellow, brandr 'brand/flame' - referring to fire - may have been used to indicate the hue red.16 This supports the argument that before the introduction of the fruit Icelandic only used compounds of red and yellow for the color orange. Twelve examples of gulrauður 'yellow-red' dating between 1704 and 1977 are listed in ROH. The term is used in a variety of contexts, including the description of textiles. It does not, however, refer to gin- ger hair for which rauðbleikr, rauðgulur, and gullrauður (see below) ap- pear to be the only compounds used. In the late nineteenth century, isolated examples of oransjegidur (1877), orangegulur (1882), and óransíugulur (1891) - all meaning 'or- ange-yellow' - appear (ROH). This coincides neatly with the nine- teenth-century examples of orangeávöxtur 'orange-fruit/ orangeepli 'or- ange-apple/ and óransía 'orange' noted above. Icelanders presumably noticed the close connection between the fruit and the color, which they may have encountered in other languages, but since no common Icelandic term for the fruit - and therefore the color - had yet been in- troduced into the Icelandic lexicon, a variety of terms emerged. ROH lists one example of gidleplalitaður 'colored like a golden apple'17 from 1906 and nine examples of gullrauður 'golden-red' from between 1935 and 1977. The latter, however, may describe a 'golden/shimmering' red color more than the actual color orange.18 The term is frequently 16 Kirsten Wolf (2010:122) gives an example from Skáldskaparmál, in which gold is described as "fire of arm or joint or limb, since it is red." This may suggest that both gold and fire were considered red in Old Norse-Icelandic. 17 A reference to the Latin malum aureum (ch. 2 and ch. 3). 18 As with bleikr, Kirsten Wolf (2010:123) suggests that gull may have been used to describe the hue yellow before the introduction of gulur. This suggests that gull- rauður, like rauðbleikr could be considered a compound of yellow and red.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168
Síða 169
Síða 170
Síða 171
Síða 172
Síða 173
Síða 174
Síða 175
Síða 176
Síða 177
Síða 178
Síða 179
Síða 180
Síða 181
Síða 182
Síða 183
Síða 184
Síða 185
Síða 186
Síða 187
Síða 188
Síða 189
Síða 190
Síða 191
Síða 192
Síða 193
Síða 194

x

Orð og tunga

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Orð og tunga
https://timarit.is/publication/1210

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.