Náttúrufræðingurinn

Ukioqatigiit
Ataaseq assigiiaat ilaat

Náttúrufræðingurinn - 2014, Qupperneq 22

Náttúrufræðingurinn - 2014, Qupperneq 22
Náttúrufræðingurinn 22 meðaltali á ári samanborið við 0,7 árin 1943–1975. Hafa ber í huga að fjöldi frétta á mismunandi tímabilum segir ekki endilega til um heildarfjölda gróðurelda, enda fréttamiðlar misjafnlega margir sem og gagnagrunnar frá hverjum tíma, og sinubrunar þóttu oft og tíðum ekki fréttnæmir. Áhugaverðast er að skoða tíðni elda eftir árstíma (5. mynd). Við skiptum tímabilinu í tvennt, fyrir og eftir árið 2000. Fara verður varlega í túlkun á muninum milli þessara tímabila í ljósi stærðar útkallsgagna- grunnsins, fjölda fréttamiðla og frétt- næmis gróðurelda. Almennt er stóra myndin svipuð: flestir gróðureldar verða að vori til, í apríl og maí. Ef túlka má breytingar milli þessara tímabila virðist helst sem fleiri eldar verði í mars eftir 2000 og einnig verða fleiri eldar yfir sumartímann, í júní–ágúst og fram í september (júlí og september utan staðalfrávika hvors tímabils). Gróðureldatímabilið virðist því hafa lengst; það byrjar fyrr og stendur mun lengur. Einnig er algengt að eldar kvikni kringum áramót. 6. mynd. Fjöldi gróðurelda stærri en 1 ha á árunum 2006–2013 eftir mánuði. – Number of wildfires larger than 1 ha in the years 2006–2013. Íkveikja 72% Annað 9% Ókunnar orsakir 8% Reykingar Leikur barna 3% 5% 2% Flugeldar Varðeldur 1% Sjálfs- íkveikja Elding 0% 0% 7. mynd. Orsakir gróðurelda (A) og ástæða útkalls (B) vegna elda þar sem gróður brann árin 2007 og 2008. Gögn fyrir 287 gróðurelda úr gagnagrunni MVS. – Ignition of 287 wildfires (A) and reason of dispatch (B) where vegetation was involved in the fire; from the MVS database for 2007–2008. 0 1 2 3 Mars Apríl Maí Júní Júlí Ágúst Fj öl di e ld a (# ) – # fir es Bíll 5% Annar gróður 4% Jarðvegur 2% Mosi + 6% Rusl 12% Sina + 60% Bygging 3% Trjágróður + 8% öll útköll slökkviliða á landinu þar sem gróður kemur við sögu. Fjöldi gróðurelda Í fréttum frá því fyrir 1976 fundust alls 24 fréttir af eldum, mest fjórar fréttir 1965, en engar fundust um elda á 18 ára tímabili milli 1943 og 1976 (4. mynd). Leitað var með leitarorðunum sinueldur, sinubruni, gróðureldur, gróðurbruni, kjarreldur, kjarrbruni, skógareldur og skógar- bruni. Sinubruni og sinueldur gáfu flestar niðurstöður. Á árunum 1976 til og með 2002 fundust fréttir af 152 gróðureldum, mest 21 frétt árið 2000, eða 5,6 að nokkurn tíma fyrir slökkviliðin að venjast nýjum gagnagrunni, þannig að lítið var um færslur í upphafi. Árið 2003 eru skráðir 67 gróðureldar í gagnagrunninn og þar er að finna alla þá gróðurelda sem fundust við leit í fréttum; það sama á við um hin árin (2004–2010) sem gögn í útkalls- gagnagrunninum eru aðgengileg. Útkallsgagnagrunnur MVS sem við höfðum aðgang að náði út árið 2010. Fjöldi skráðra gróðurelda fer því að verulegu leyti eftir þeim heimildum sem tiltækar eru hverju sinni. Á tímabilinu sem útkallsgagna- grunnur MVS nær yfir eru margfalt fleiri gróðureldar skráðir en bæði fyrir það og eftir, enda eru þar skráð A) B)
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.