Dagblaðið Vísir - DV - 21.04.2015, Blaðsíða 4

Vikublað 21.–23. apríl 20154 Fréttir
Úra og skart-
gripaverslun
Heide Glæsibæ
Við erum líka á Facebook
Tilvalin
ferming-
argjöf
Friðurinn um
makrílinn úti
n ráðherra sakaður um misbeitingu n Hyggst úthluta 100–150 milljörðum
F
yrirætlan ríkisstjórnarinn­
ar að úthluta makrílkvóta til
næstu sex ára sætir vaxandi
gagnrýni. Samkvæmt frum­
varpinu fá stóru útgerðirnar
95 prósent kvótans. Þar að auki fá
20 aflahæstu smábátarnir, sem veitt
hafa makríl á færi á undanförnum
árum, um helming smábátakvót­
ans. Aðrir 140 smábátar, sem lagt
hafa fé og fyrirhöfn í veiðarnar á
undanförnum árum, fá að jafnaði
27 tonn úthlutað samkvæmt frum­
varpinu.
„Kaldar kveðjur,“ segir Örn Páls­
son, framkvæmdastjóri Landssam­
bands smábátaeigenda, og bendir
á að færaveiðar á makríl séu vist­
vænar og ekki fyrir neinum öðr­
um veiðiskap. Frumvarp um stjórn
veiða á makríl í norðaustur Atlants­
hafi var til fyrstu umræðu á Alþingi í
síðustu viku og var vísað til atvinnu­
veganefndar.
Vill ívilna frumkvöðlum
Samkvæmt veiðireynslu undanfar­
inna ára fær aflahæsti færabáturinn,
Fjóla GK 121, úthlutað allt að 350
tonnum af makríl miðað við að í hlut
smábátaflotans kæmu 7.500 tonn.
Sigurður Ingi Jóhannsson sjávar­
útvegsráðherra sagði í umræðunum
að með tillögunum væri verið að taka
tillit til frumkvöðlastarfs og frum­
kvöðlaréttar aflahæstu smábátanna.
Guðbjartur Hannesson, Samfylk­
ingunni, sagðist í umræðunum skilja
það svo að verið væri á einu bretti að
færa til þeirra sem veiðireynslu hafa
eign sem næmi 100 til 150 milljörðum
króna. Hann taldi slíkt ófært án þess
að setja fyrst í stjórnarskrá ákvæði um
þjóðareign á auðlindunum.
„Það er alveg augljóst hér í upp­
hafi umræðunnar og í þjóðfélags­
umræðunni sem hefur skapast eftir
að þetta frumvarp kom fram að það
mun ekki takast að mynda sátt um
hvernig við eigum að útdeila þessari
auðlind, hvað við eigum að fá fyrir
hana ... og hvernig við gætum jafn­
ræðis milli þegnanna,“ sagði Kristján
L. Möller, Samfylkingunni.
Ljóst er að með frumvarpinu, sem
myndar meðal annars umtalsverða
kvótaeign í makríl hjá um 20 smábát­
um, er rekinn fleinn í raðir smábáta­
eigenda og ekki í fyrsta skipti þegar
kvótaúthlutun er uppi á borðum.
Miðað við veiðireynslu meta Fiski­
fréttir það svo að bátar eins og Fjóla
GK 121 og Siggi Bessa SF 97 gætu
fengið 330 til 350 tonna kvóta af þeim
7.500 tonnum sem úthlutað yrði
alls til smábáta. Að gefnum tiltekn­
um forsendum væri 350 tonna kvóti
framseljanlegur fyrir 200 til 300 millj­
ónir króna.
Vond skilaboð
Erni Pálssyni hjá Landssambandi
smábátaeigenda líst illa á frumvarp
Sigurðar Inga. Verið sé að senda 140
öðrum bátum, sem fá að jafnaði um
27 tonn, ákveðin skilaboð. „Það sýndi
sig vel árið 2013 þegar ákveðið var að
fara í makrílinn af alvöru hve mjög
smábátana skortir verkefni. Margir
fóru í að smíða búnað sem kostar 8 til
10 milljónir.
Sögðu sem svo: „Ég á bát og ég
ætla að prófa.“ Svo fjölgaði þeim í 121
á síðasta ári. Þarna sáu menn tæki­
færi. Með frumvarpinu er verið að af­
greiða þennan veiðiskap gersamlega
út af borðinu sem framtíðar veiði­
skap smábáta.“ Örn segir að þetta séu
kaldar kveðjur til smábátaflotans.
„Þetta er líkt því og við þessa 140 út­
gerðir sé sagt: Því miður, strákar mín­
ir. Þótt þið séuð búnir að koma ykk­
ur upp dýrum búnaði og slíku höfum
við ákveðið á grundvelli álits um­
boðsmanns Alþingis að kvótasetja
ykkur og senda ykkur þau skilaboð að
það sé ekki lengur rekstrargrundvöll­
ur fyrir ykkur til að gera út á makríl.“
Vill bíða um sinn
Örn segir að þetta sé þeim mun lak­
ara sem smábátarnir sæki verð­
mætasta makrílinn úr sjó. „Ég get
ekki ímyndað mér annað en að menn
fari að skoða þetta um land allt og
mótmæla þessu.“
Segja má að makrílveiðar hafi haf­
ist fyrir alvöru fyrir tveimur til þrem­
ur árum með aukinni gengd markríls
á Íslandsmið. Jafnframt má líta svo á
að í raun hafi færaveiðar smábáta á
makríl verið frjálsar. Verði frumvarp
Sigurðar Inga að lögum verður tek­
ið fyrir þær veiðar. Eins og hér grein­
ir virðist einboðið að frumvarp hans
stuðlar ekki að þeirri sátt um fisk­
veiðistjórnunina sem ríkisstjórnin
leggur svo ríka áherslu á í stjórnar­
sáttmála sínum. „Ég held að við hefð­
um alveg getað haldið áfram eitt eða
tvö ár í viðbót og gera þetta á þann
hátt sem við höfum gert undanfar­
in ár,“ segir Kristján Möller og legg­
ur áherslu á að brýnast sé að binda
þjóðareign á auðlindum í stjórnar­
skrá. n
Jóhann Hauksson
johannh@dv.is
Kaldar kveðjur Örn Pálsson segir að 140
útgerðir smábáta verði úti í kuldanum verði
makrílfrumvarpið óbreytt að lögum.
klíkuskapur?
„Sjávarútvegsráðherra hefur all oft
komið inn á í ræðum sínum, mikilvægi
þess að auka beri atvinnu-, verðmæta-
og nýsköpun í sjávarútvegi. Finnst
ykkur frumvarp þetta stuðla að því að
svo muni verða? Ég hef aðeins eitt orð
yfir þetta. VALDNÍÐSLA. 20 aflahæstu
bátarnir fá u.þ.b. 50% af handfæra-
pottinum samkvæmt frumvarpinu.
Eigandi Fjólu GK 121, sem er flokksbróðir
ráðherra og situr jafnframt í miðstjórn
flokksins, fær mest, 4,7%. Sé miðað við
7.500 tonn til handfærabáta fær dreng-
urinn 350 tonn (framseljanlegt). Mest
aflaði Fjóla GK árið 2012, 243 tonn að ís
og sjó meðtöldum. Það er ekki heil brú í
þessari vitleysu. Nú liggur frumvarpið á
borði atvinnumálanefndar Alþingis. Ég
vil ekki trúa öðru en nefnd sem er sett
til að efla og bæta atvinnumál í landinu,
hendi þessu svokallaða frumvarpi í ruslið
ætli hún sér að standa undir nafni.“
(Klemens Árni Einarsson í athuga-
semdakerfi - smabatar.is)
„Þetta er líkt
því og við þessa
140 útgerðir sé sagt:
Því miður, strákar mínir.
Ívilnar frum-
kvöðlum Sam-
kvæmt makríl-
frumvarpi Sigurðar
Inga Jóhannssonar
geta eigendur
aflahæstu smá-
bátanna eignast á
einni nóttu 200 til
300 milljónir króna.
Átökin um gæði
hafsins Kvótasetn-
ing sjávarútvegsráð-
herra á makríl gerir fá-
eina smábátaeigendur
að milljónamæringum.
Hinir eru í kuldanum.
Dró annan bíl
á ofsahraða
Ökumaður sem var að draga ann­
að ökutæki var á sunnudag stöðv­
aður vegna hraðaksturs. Mældist
hann á 84 kílómetra hraða.
Samkvæmt reglugerð um slík­
an akstur má eigi aka hraðar en 50
kílómetra á klukkustund ef notuð
er stöng eða sambærilegur bún­
aður. Ef taug er notuð má ekki aka
hraðar en á 30 kílómetra hraða.
Í þessu tilfelli var notuð taug og
því var ökumaðurinn talsvert yfir
leyfilegum hámarkshraða. Hann
má eiga von á ökuleyfissviptingu
til viðbótar við fjársekt.
Þá var annar ökumaður stöðv­
aður í höfuðborginni á sunnu­
dag vegna gruns um akstur undir
áhrifum fíkniefna. Fíkniefni fund­
ust í bifreið hans og var hann lát­
inn laus eftir skýrslu­ og sýnatöku.
Ragnheiður
Elín í Melbourne
Ragnheiður Elín Árnadóttir,
iðnaðar­ og viðskiptaráðherra,
situr þessa dagana heimsráð­
stefnu Alþjóða jarðhitasam­
bandsins í Melbourne í Ástralíu.
Auk hennar eru um hundrað Ís­
lendingar á ráðstefnuninni.
Í tilkynningu frá atvinnu­
vega­ og nýsköpunarráðuneytinu
kemur fram að ráðstefnan, sem
haldin er á fimm ára fresti, sé að­
almarkaðstorg jarðhitarannsókna
og jarðhitaþjónustu í heiminum.
Ísland verður gestgjafaland ráð­
stefnunnar árið 2020.
Ráðstefnunni lýkur næstkom­
andi föstudag og þá mun Ragn­
heiður Elín flytja ávarp.