Hjúkrun: tímarit Hjúkrunarfélags Íslands - 01.10.1978, Blaðsíða 28

nunnur hafi unnið ómetanlegt brautryðjendastarf á ís-
landi í hjúkrunar- og líknarmálum. 1960 gengu nunnur
í Hjúkrunarfélag Islands.
Nú verður getið nokkurra atriða sem hafa haft mikil
áhrif á framþróun heilsuverndar frá aldamótum. Stofn-
un sjúkrahúsa annarra en að framan er getið.
Sjúkrahús Akureyrar
Eins og áður sagði var sjúkrahús Akureyrar opnað
árið 1873. Var það húið 8 sjúkrarúmum. Sjúkrahúsið
var hins vegar ekki vígt fyrr en 8. júlí 1874 og var rek-
ið í þessu húsnæði (Aðalstræti 14) til ársloka 1898, en
þá var tekið í notkun nýtt húsnæði, sem að vísu var
ekki fullfrágengið þegar flutt var inn í það. Sjúkrahús-
ið taldist rúma 12 sjúklinga, en gat þó vel rúmað 16
eins og talið er frá árinu 1907.
Árið 1920 var húsrými sjúkrahússins aukið mjög
með viðbyggingu og jókst þá tala sjúkrarúma í 40. Á
næstu árum var sjúkrarými aukið með ýmsu móti s. s.
með kaupum á sóttvarnarhúsi ríkisins á Akureyri og
húsi fráfarandi spítalaráðsmanns (1935). Einnig stóð
til að hefja endurbyggingu sj úkrahússins (1938-40)
með húsi sem reist var sunnan sjúkrahússins, en þar
var starfandi heilsuverndarstöð, skurðstofa og röntgen-
deild, 11-12 rúma geðdeild tók til starfa 1945 í húsi
sem reist var vestan við sjúkrahúsið 1929-1945, en
sjúkrarúm í sjúkrahúsi Akureyrar talin 50-54, en 1946
-1953 voru þau talin 61.
1946 hófst bygging nýs húss og var það tekið í notk-
un 15. desemebr 1953. Það starfar í tveimur deildum,
lyflækningadeild með áhangandi smádeildum og hand-
lækningadeild með tilheyrandi fæðingardeild.
Árið 1966 töldust 132 rúm í sjúkrahúsinu, lyflækn-
ingadeild: 78 sjúkrarúm, þar af 12 rúma barnadeild og
12 rúma geðdeild. Handlækningadeild: 54 sjúkrarúm,
þar af 14 rúm á fæðingardeild.
Árið 1978 teljast rúm 130, þar af 20 úti í hæ og er
það mun minna en árið 1966. Aðstaða fyrir þjónustu-
greinar hefur batnað mjög á síðustu 10 árum og þess
má einnig geta að á sjúkrahúsinu er nú kominn vísir
að háls-, nef- og eyrnadeild. Geta má þess til gamans
að gamla sjúkrahúsið (byggt 1898) var rifið 1954 og
gert upp úr því skíðahótel í Hlíðarfjalli.
Sjúkrahús Sauðárkróks
Hjón á Sauðárkróki ráku sjúkraskýli á árunum 1895
-1900 og átti svo að heita að Skagafjarðarsýsla greiddi
kostnaðinn. Síðan líða 6 ár og á sýslufundi 1906 er
samþykkt að reisa sjúkrahús. 1907 hefst reksturinn með
10 rúmum, 1911 eru þar 15 rúm. 1913 er bætt við 1-2
manna sjúkrastofu, 1922 er byggt við og nam aukning-
in 2 sjúkrastofum. 1926-1930 teljast rúm 22. 1931-41:
18, en 1942 og síðan 16. Rekstri lauk í árslok 1960.
Bygging nýs húss hófst 1956 og hófst rekstur þess í
ársbyrjun 1961; það telst 44 rúma sjúkrahús.
Sjúkraliús Isafjarðar
var opnað 1897, talið rúma 8-10 sjúklinga í upp-
hafi. 1911 er aukið við 4 rúmum. Hægt var að nýta
sjúkrahúsið fyrir 20 sjúklinga síðustu tvö árin sem það
var rekið í hinuni gömlu húsakynnum. í júlímánuði
1925 hófst rekstur í nýreistu liúsi og er það svo til
óbreytt enn í dag. Upphaflega eru 50 rúm í húsinu,
1932 er tveimur rúmum bætt við, en eftir 1956 eru tal-
in 42 rúm í sjúkrahúsinu. Eftir 21. maí 1958 kallaðist
sjúkrahúsið Fjórðungssjúkrahús Isafjarðar samkvæmt
lögum. Sjúkrahúsið rúmar nú 30 sjúklinga, en fækkun
á rúmafjölda stafar af því að þjónustugreinum hefur
verið veitt aðstaða í hluta hússins.
Sjúkrahús Seyðisjjarðar
tck til starfa 1. júlí 1900 og taldist rúma 10 sjúkl-
inga. 1925 teljast sjúkrarúm 14 og 1926-1938 eru þau
talin 20. 1935-1955 rúmast 25 sjúklingar, en 23 árin
1956-1963. 1963 er sjúkrahúsið stækkað og rúmar eft-
ir 1964 25 sjúklinga.
Nú er í byggingu heilsugæslustöð og verður í henni
rúm fyrir 25 sjúklinga, en gamla sjúkrahúsið verður
lagt niður. Með nýbyggingu þessari eykst mjög að-
staða til allrar þjónustu og er áætlað að ljúka heilsu-
gæslustöðinni á 5 árum.
Sjúkrahús Patreksjjarðar
hóf störf 1902 og er þá talið rúma 7 sjúklinga. 1926
er fjclgað um 2 rúm. Á árabilinu 1926-1939 telst það
9 rúma sjúkrahús, en 1940 og síðan 10 rúma. 1946 lýk-
ur rekstrinum í hinu gamla húsnæði, en í sama mund
er opnað nýtt sjúkrahús. Það telst rúma 19 sjúklinga
og er enn óbreytt að kalla.
1976 hófsl bygging heilsugæslustöðvar í sambandi
við sjúkrahúsið og er áformað að ljúka þeirri bygg-
ingu árið 1979.
Franski spítalinn í Reykjavík
var opnaður 1903. Taldist hafa 20 sjúkrarúm. Það
var einkum ætlað frönskum skútusjómönnum, en ís-
lendingar áttu þó greiðan aðgang þar að. Leigt Reykja-
víkurbæ 1917 og 1918 vegna taugaveikisfaraldurs og
spönsku veikinnar .Síðan dregur mjög úr starfsemi og
er spitalinn seldur Reykjavíkurbæ árið 1929.
26
HJÚKRUN