Tímarit hjúkrunarfræðinga


Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.05.2002, Page 13

Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.05.2002, Page 13
Christopher Johns hjúkrunarfræðingur 'RM Christopher Johns var aðalfyrirlesari á hjúkr- unarráðstefnu sem haldin var á Akureyri í júní á sl. ári. Hann fjallaði þar m.a. um rýni og birtast vanga- veltur hans um það hugtak hér á eftir. Rýni geta menn ýmist beitt á stað og stund í daglegum störf- um eða til að kafa í liðin atvik og læra af þeim betri vinnu- brögð. Rýni í daglegum störfum felst í því að koma auga á þungamiðjuna í hverju atviki meðan það á sér stað til að geta brugðist við á sem skynsamlegastan hátt. Rýni í liðin atvik fer fram eftir að atburðirnir hafa átt sér stað og tilgangurinn er þá að læra af reynslunni. Þegar rýnirinn nýtur kerfisbundinnar aðstoðar annars reynds rýnis við könnun liðinna atvika getur sú könnun orðið eins konar samstarfsverkefni í sjálfsathugun og umbreytingu rýnisins. Umbreyting rýnisins felst í því að hann finnur hvernig rýnin leiðir til breytinga hjá honum sjálf- um, við rýnina hefur hann öðlast nýjan skilning, athygli hans beinst að nýju atriði, og þessari nýju þekkingu beitir hann síðan í starfi. Rýnina þarf að setja fram í frásagnarstíl og beina sjónum sérstaklega að þeim atriðum sem gætu komið sér vel í starfi. Rýni með aðstoð annars rýnis nefnist rýni með leiðbein- anda. Hún hefst á því að rýnirinn rifjar upp hversdagsleg atvik. Lærdómsríkustu atvikin tengjast oft einhverju sem vekur geðshræringu eða áhyggjur. Svo er þó ekki nærri alltaf og rýnin getur snúist um ósköp venjulega hluti. Ég er forfalla- hjúkrunarfræðingur' á líknardeild og sný mér yfirleitt að rýn- inni að lokinni vakt og skrifa þá eins konar skýrslu. Lítið á hvað ég skrifaði eftir tvær vaktir sem ég tók fýrir skömmu. Hafið eftirfarandi atriði í huga meðan þið lesið frásagnirnar: • Hvað gæti skipt máli til að bæta verklagið? • Augljósar mótsagnir milli æskilegra og raunverulegra vinnubragða. • Hvað kemur í veg fyrir að æskileg vinnubrögð séu tekin upp? • Hvemig sjálf rýnin er byggð upp - má þekkja kunnugleg mynstur? • Hvort ykkar reynsla kemur heim við mína. • Hvaða atriðum þið vilduð taka á. Jóhann, Margrét, Guðlaug og Vilborg Þriðjudagur 12. apríl Jóhann er 88 ára ekkjumaður, bifvélavirki. Okkur (morgun- vaktinni) er sagt að hann sé „geðvondur“ þótt hann hafi verið með skárra mótinu í nótt. Hann er á líknardeildinni í hvíldar- innlögn meðan dóttir hans er í fríi. Hún kemur heim á mið- vikudaginn. Ætlunin er að senda hann á hjúkrunarheimili á næstunni. Sjálfur vill hann komast í þjónustuíbúð en „talið er“ að hann ráði ekki við það. Hann er þögull, situr úti í homi. Við gefum lyfin. Jóhann er á nokkrum lyfjum sem hann tekur orðalaust, hann kvartar ekkert um verki að þessu sinni en þeir hafa bagað hann að undanfornu. Ég vinn með Guðlaugu á þessari morgunvakt og fjórir sjúklingar eru í okkar umsjá. Guðlaug fer að baða Söndru. Rétt áður en hún fer segir hún: „Spurðu Jóhann hvort hann vilji fara í bað og impraðu í leiðinni á þessu með hjúkrunar- heimilið." Hún brosir í kampinn, veit greinilega eitthvað sem hún vill ekki láta uppi. Jóhann er með dagblað á náttborðinu fyrir framan sig. Hann situr á stól. Ég spyr hann ósköp meinleysislega hvort eitthvað merkilegt sé í fréttum. Hann lítur á mig og þeytir blaðinu reiðilega yfir borðið til mín. Hann hrópar: „Vertu ekki með neina hótfýndni við mig.“ Ég hrekk i kút og hopa á hæl, á ekki von á svona löguðu. Þetta er sko meira en venjuleg geð- vonska! Ég afsaka mig: „Ég vissi ekki að þetta væri hót- fyndni...ég kom til að spyrja hvort þú vildir fara í bað.“ Hann segir: „Já...og svo vil ég fá að vera í friði.“ Greinilegt hvað klukkan slær. Ég segi: „Ég skal ekki trafla þig,“ og forða mér, veit ekkert hvernig ég á að tjónka við karlinn. Sný mér þess vegna að öðrum sjúklingi. Guðlaug segir: „Nú, þama ertu.“ Hún er búin að sinna Söndru. Ætli sé tímabært að baða Jóhann núna? Ég spyr hann varfærnislega hvort hann sé tilbúinn. Ég verð eiginlega aftur hissa á honum því hann svarar játandi. Hann gengur að bað- herberginu. Kerlaugin er nærri full. Ég spyr hvort hann vilji vatnsnudd. Hann hreytir út úr sér: „Það er út af því sem ég vil fara í bað.“ Aftur líður mér illa út af fruntaskapnum í honum. Ég læðist með veggjum til að styggja hann ekki frekar. Ég er óvanur rafknúnum lyftustólum svo ég hringi bjöllunni og bið Guðlaugu að hjálpa mér. Allt gengur vel með stólinn en samt hreytir karlinn út úr sér að sér sé kalt. í þetta sinn svarar Guð- laug geðvonsku hans fullum hálsi. „Ætlaðirðu ekki að hætta þessari fýlu?“ Hún er gagnrýnin en jafnframt móðurleg við óþekktarpúkann hann Jóhann. Hún segir þetta illskulaust enda er hún í ágætis skapi, en ég er viss um að hann finnur brodd- 77 Tímarit hjúkrunarfræðinga • 2. tbl. 78. árg. 2002

x

Tímarit hjúkrunarfræðinga

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit hjúkrunarfræðinga
https://timarit.is/publication/1159

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.