Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.05.2002, Qupperneq 30
Arsfundur Rannsóknarstofnunar í hjúkrunarfræði:
'3rt$kitAAAr Á reks'tvwfomi
keilbv*í^ði«s[?jónu<s-tiAHRAY'
Ársfundur Rannsóknarstofnunar í hjúkrunarfræði var haldinn
19. mars sl. Á fundinum var fjallað um breytingar á rekstrar-
formi heilbrigðisþjónustunnar og setti Helga Jónsdóttir, for-
maður Rannsóknarstofnunarinnar, fundinn, en Erla Kolbrún
Svavarsdóttir var fundarstjóri. Þá veitti Marga Thome, deildar-
forseti hjúkrunarfræðideildarinnar, þeim Bjarneyju Tryggva-
dóttur og Önnur Stefánsdóttur viðurkenningar fyrir stuðning
við hjúkrunarrannsóknir.
Aiina Stefánsdóttir og Bjarney Tryggvadóttir hlutu viðurkenn-
ingar fyrir stuðning við hjúkrunarrannsóknir.
Rúnar Vilhjálmsson, prófessor, fjallaði um tengsl rekstrar-
og þjónustuforma við gæði, hagkvæmni og aðgengi að heil-
brigðisþjónustunni. Rúnar sagði vandamál heilbrigðiskerfisins
m.a. felast í ósamfelldri og ósamhæfðri þjónustu, ófullnægj-
andi tengslum sérfræðinga og heimilislækna og ófullnægjandi
tengslum sjúkrahúsa og heilsugæslustöðva. Hann sagðist gera
ráð fyrir aukinni einkavæðingu í framtíðinni, annaðhvort í
formi einkareksturs eða einkafjármögnunar.
Kristín Bjömsdóttir, dósent, fjallaði um áhrif samdráttar í
opinberri heilbrigðisþjónustu á einstaklinga og ijölskyldur. Hún
rakti m.a. þær breytingar sem orðið hafa á íslenska velferðar-
kerfinu ffá upphafi 20. aldar þegar stofnanir vom nánast ekki til
og heimilin vom miðstöð umönnunar. Um miðja öldina mynd-
aðist gmnnur að velferðarríki og á 8. og 9. áratugnum átti sér
stað tilfærsla á umönnun og hið opinbera tók mjög afgerandi
ábyrgð á heilbrigðisþjónustunni. í lok 20. aldar verða vísbend-
ingar um breytingar, aukin áhersla er lögð á ábyrgð fólks á eigin
heilsufari og tilhneiging er til að draga úr stofnanaþjónustu og
flytja þjónustuna í auknum mæli inn á heimilin og ræddi Kristín
m.a. áhrif þeirra breytinga á aðstandendur, einkum þó konur.
Er hægt að tengja saman viðskipti og fræðimennsku? var
efni erindis Önnu Bimu Jensdóttur, hjúkmnarforstjóra og fram-
kvæmdastjóra Öldungs hf. - Sóltúns, hjúkrunarheimilis. Hún
sagði m.a. frá þeirri hugmyndafræði sem Sóltún byggir á, en
það er umhyggja fyrir einstaklingnum, að sjálffæði þeirra sé
virt, öryggi tryggt og einkalíf virt og að íbúar fái sjálfir að ráða
í athöfnum daglegs lifs. Helstu markmið Sóltúns em að hjúkmn
sé veitt á faglegan og ábyrgan hátt, sjálfsbjargargetu íbúanna sé
haldið við og að veitt sé einstaklingshæfð hjúkrun. Byggt hefði
verið á rannsóknamiðurstöðum við uppbyggingu heimilisins.
Að loknum veitingum voru pallborðsumræður um hvert
stefnir í rekstri heilbrigðisstofnana á íslandi. Þátttakendur vom
Anna Stefánsdóttir, hjúkrunarforstjóri Landspítala-háskólasjúkra-
húss, Jónína Bjartmarz, fonnaður heilbrigðis- og trygginga-
nefndar Alþingis, Magnús Pétursson, forstjóri Landspitala-
háskólasjúkrahúss, og Vilborg Ingólfssdóttir, yfirhjúkrunarffæð-
ingar hjá landlæknisembættinu. Stjómandi umræðnanna var Her-
dís Sveinsdóttir, formaður Félags íslenskra hjúkrunarffæðinga.
Vilborg sagði m.a. að heilbrigðisþjónusta á Islandi væri
mjög góð en tók undir þau sjónarmið sem komið höfðu fram í
máli Rúnars Vilhjálmssonar að það vantaði meiri samhæfingu
og samfellu í þjónustuna og það þyrfti að bæta. Anna Stefáns-
dóttir sagði að það væri nauðsynlegt að skilgreina betur ýmsa
þjónustu og hugtök. Þannig þyrfti að skilgreina göngudeildar-
þjónustu þar sem almenningur vissi ekki nægilega vel hvað
væri verið að bjóða upp á. Sömuleiðis þyrfti að skilgreina
hvaða þjónustu við viljum veita í heimahúsum og nauðsynlegt
væri að endurskilgreina hvað sjúkrahús væri.
Jónína Bjartmarz tók undir að auka þyrfti samfellu innan
heilbrigðiskerfisins og þar sem slíkt hefði að öllum líkindum
ekki í för með sér kostnað væri ef til vill ekki svo erfitt að
vinna að því að breyta því. Markmið þjónustunnar væri
jafnræði og jafn réttur til þjónustunnar.
Magnús ræddi að lokum m.a. um hvað kæmi almenningi
best í heilbrigðisþjónustunni og væru ýmsar tilraunir í gangi í
því sambandi. Á komandi árum mætti búast við breyttri sam-
setningu íbúanna, breyttri aldurssamsetningu þjóðarinnar og
aukinni hátækniþjónustu. Taka þyrfti afstöðu til ýmissa þátta
varðandi opinbera þjónustu og þjónustu einkaaðila og starfsemi
t.d. Landspítala, þ.e. hvort hann ætti að vera í samkeppni við
aðra þjónustu eða sinna sérhæfðum verkefhum. -vkj
94
Tímarit hjúkrunarfræðinga • 2. tbl. 78. árg. 2002