Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.10.2004, Blaðsíða 28
Framhald tafla 4.
Upplýsingar um „stuðning" voru
Hjálplegar 33 17
Frekar hjálplegar 43 67
Hlutlaus 19 8
Lítið hjálplegar 5 8
Ekki hjálplegar 0 0
Upplýsingar um „meðferöaraðila og meðferöarstaði" voru
Áhugaveröar 12 25
Frekar áhugaverðar 65 25
Hlutlausar 17 42
Lítið áhugaverðar 6 8
Ekki áhugaverðar 0 0
Var liðurinn „spurningar og svör' einfaldur í notkun?
Já 88 100
Nei 12 0
Niðurstöður þessar benda til þess að mat mæðra og feðra á
gagnsemi heimasíðunnar sé talsvert þar sem 77% - 100% þeirra
telja heimasíðuna vera aðgengilega, skiljanlega, hjálplega og
gagnlega. Hvað varðar fræðsluefni heimasíðunnar kom fram
að 68 - 95% mæðra og 50 - 92% feðra töldu fræðsluefnið vera
gagnlegt eða frekar gagnlegt. Ekki mældist mikill munur milli
mæðra og feðra. Þegar spurt var um hvort liðurinn „spurningar
og svör“ hefði verið einfaldur í notkun töldu allir feður svo vera
og meirihluti mæðra. Þessar niðurstöður benda til þess að feður
noti jafnvel meira eða hafi frekar aðgang að tölvupóstforriti í
vinnu en mæður enda var atvinnuþátttaka feðranna meiri.
Umræða
Rannsakendur hafa bent á mikilvægi þess að útbúa hjúkrun-
arúrræði fyrir fjölskyldur barna með langvinna sjúkdóma, ekki
síst vegna þeirra breytinga sem hafa átt sér stað í allri meðferð
á börnum og unglingum með langvarandi sjúkdóma í þá átt að
auka dvöl barna í heimahúsum. Börn og foreldrar dveljast mun
skemur á sjúkrahúsum og meðferð á göngudeild hefur auk-
ist (Craft og Willadsen, 1992; Craft-Rosenberg og Denehy,
2001). Ljóst er að krabbamein hjá börnum og unglingum er
alvarlegur heilsubrestur sem hefur áhrif á alla fjölskyldumeð-
limi og fjölskyldan þarf að laga sig að.
Með fræðslu á veraldarvefnum fyrir foreldra barna með krabba-
mein eru vonir bundnar við að unnt væri að bæta líðan foreldra
og veita þeim meiri styrk og öryggi við umönnun barnsins.
Þannig ná foreldrar að sinna börnum sínum heima mun lengur
og af meira öryggi. Slík fræðsla gæti auk þess leitt til færri endur-
innlagna og þar af leiðandi til ánægjulegra fjölskyldulífs auk betri
Tímarit hjúkrunarfræöinga 4. tbl. 80. árg. 2004
almennrar líðanar foreldra. Segja má að veraldarv-
efurinn hafi orðið aðgengilegur hinum almenna
notanda um 1995. Fyrstu árin birtust vefsíður með
föstu innihaldi, texta og myndum. Nú er gagnvirkni
á vefsíðum algeng og hin ýmsu form margmiðlunar
nýtt, svo sem spjall, tal, póstur, hreyfimyndir og
myndbönd. Gæði efnis á vefnum er misjafnt. Þess
vegna er mikilvægt að hugað sé að fræðslu sem
veitt er skjólstæðingum og yfirumsjón hennar sé í
höndum fagaðila. Mikilvægt er að gera áætlun um
framsetningu fræðsluefnis. Bæði er vandasamt og
mikilvægt að setja fram fræðsluefni þannig að það
veki áhuga lesandans, grípi hann með sér og geri
honum kleift að finna þær upplýsingar sem hann
leitar að. Því er mikilsvert fyrir hjúkrunarfræðinga
að læra að nýta sér þessa tækni til þess að þeir séu
í stakk búnir að koma gagnlegum upplýsingum á
veraldarvefinn, en ekki síður til að aðstoða skjól-
stæðingana við leit að áreiðanlegum upplýsingum
á veraldarvefnum (Drake, 1999; Lamp og Howard,
1999). Fram hefur komið að Islendingar eru í far-
arbroddi þjóða heims í notkun upplýsingatæknjnn-
ar. Því má búast við að almenningur og sjúklingar
leiti sér aukinnar heilbrigðisaðstoðar með hjálp
veraldarvefjarins.
Flestar erlendar rannsóknir, sem tengjast krabba-
meinum hjá börnum og unglingum, taka á þörfurn
foreldra á félagslegum stuðningi, aðlögun og við-
brögðum foreldra að sjúkdómsástandi barnsins.
1 þeirri meðferð, sem hér er lýst, var sett fram
hjúkrunarmeðferð fyrir foreldra barna og ung-
linga með krabbamein þar sem notuð var nútíma
fjarskipta- og upplýsingatækni. Hér er urn nýjung
í heilbrigðisþjónustu á Islandi að ræða sem fellur
vel að framtíðarsýn íslensku ríkisstjórnarinnar
um „upplýsingasamfélag" og forystu íslendinga
í nýtingu upplýsingatækni í þágu betra mann-
lífs og aukinnar hagsældar (Framtíðarsýn ríkis-
stjórnar Islands um upplýsingasamfélagið, 1996).
Fræðsluefni var komið fyrir á Iokaðri heimasíðu
þar sem foreldrar gátu sótt efni á vefinn hvenær
sem var sólarhringsins. Mikilvægt er að vera
sífellt vakandi og leita nýrra leiða til að veita heil-
brigðisþjónustu sem leiðir til aukinna gæða þjón-
ustunnar og þá ekki síst til þess að bæta þjónustu
við landsbyggðina. Veraldarvefurinn er sá miðill
sem býður upp á flest tækifæri í þessum efnum.
Það er mikilvægt að fagaðilar í heilbrigðisþjónus-
tunni taki höndum saman og nýti þetta tækifæri
skjólstæðingum sínum til heilla.
26