Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.03.2008, Qupperneq 9
eftir próf og var tíminn því naumur.
Við hittumst vikulega og skipuðum
okkur í nefndir því að mörgu var að
huga. Stofnað var fyrirtækið Hjúkrun í
Kenýa og var nánast öllum fyrirtækjum á
landinu send styrktarbeiðni. Við leituðum
fanga víða og báðum um styrki í formi
hjúkrunarvara, fjárframlaga og lyfja. Við
fengum frábær viðbrögð og upphæðin
hækkaði ört. Bólusetningar hófust og
tíminn gerði eitthvað allt annað en að Ifða,
hann hreinlega hvarf. Fljótt leið að prófum
og var útlit fyrir að við næðum ekki að fá
fyrir kostnaði af bólusetningum, flugi og
gistingu að öllu leyti. Við höfðum tekið
að okkur aukavinnu en svo skömmu fyrir
próf var Ijóst að meiri vinnu gætum við
ekki tekið að okkur. Við vorum staddar í
síðustu bólusetningunni þegarvið fengum
símhringingu um aukinn fjárstyrk og var þá
Ijóst að við myndum eiga afgang sem við
gætum nýtt til að skilja eitthvað eftir okkur
úti. Við keyptum blóðsykursmæla, strimla
og blóðþrýstingsmæla á stöðvarnar en
við vissum að mikil þörf var á slíkum
tækjum.
Prófin voru vægast sagt furðulegur tími
fyrir okkur og einkenndist af tilhlökkun
og prófálagi sem er furðuleg blanda. Við
hittumst eftir eitt prófið til að pakka niður
Fjögurra ára drengur með kviðslit
Elva skoðar tennur barna í skóla
hjúkrunarvörum sem við höfðum fengið
en vörurnar vógu um 200 kg. í upphafi
höfðum við í bjartsýni séð fyrir okkur að við
myndum pakka vörunum í ferðatöskurnar
okkar innan um tannbursta og föt og
pakka sjálfar létt. Sá möguleiki fékk
fljótlega að fjúka þegar við vorum farnar
að telja þessi aukakíló í hundruðum.
Við leituðum því til aðila sem gætu sent
vörurnar fyrir okkur og enn fengum við
vilyrði. Það virtist vera sama hvert við
snerum okkur, við komum sjaldnast að
tómum kofunum. Alls staðar var fólk
tilbúið til að styrkja okkur til fararinnar
sem varð að veruleika 17. maí 2007.
í Naíróbí unnum við fyrir hjálparsamtök
heimamanna sem kalla sig Provide
International. í upphafi hétu þau
Provide for the Hungry Child og snerist
starfsemin þá bara um matargjöf til barna
í hverfunum en það vatt fljótlega upp á
sig enda var þörfin mikil. Þessi samtök
þiggja ekki ríkisstyrki og eru algjörlega
rekin af frjálsum framlögum sem skila
sér hvaðanæva úr heiminum. í dag reka
samtökin fimm heilsugæslustöðvar í
fátækrahverfum Naíróbí og þau stefna að
því að opna sjúkrahús. Við heimsóttum
allarstöðvarnaren þær voru æði misjafnar
bæði hvað varðar tækjakost, mönnun og
þrifnað. Við unnum alla virka daga frá
kl. 9-14, vorum sóttar á gistiheimilið að
morgni og skutlað aftur heim að loknum
vinnudegi. Sami bílstjórinn fylgdi okkur
þessar vikur og var hann ekki alltaf
jafnstundvís. Fyrsta vinnudaginn risum
við snemma úr rekkju, skelltum í okkur
morgunverði og biðum spenntar eftir að
verða sóttar. Það er skemmst frá því að
segja að við biðum í tvo tíma, en það
þykir ekkert tiltökumál úti í Kenía þar
sem máltækið „hakuna matata" (engar
áhyggjur) er iögmál! Við tileinkuðum
okkur það fljótt og komum okkur upp
snúsnúbandi sem var óspart notað í
biðtímum næstu vikurnar!
Mesta annríkið á stöðvunum var árla
dags og fram að hádegi og svo á
nóttunni. Ástæðan fyrir því, að mest er
að gera á stöðvunum fyrir hádegi, er
sú að eftir hádegi er fólk upptekið við
það að framfleyta sjálfu sér og fjölskyldu
sinni. Fólk gerir það meðal annars með
því að selja einhverja vöru, en það eru
nú ekki margir sem eiga peninga til
að kaupa einhvers konar vörur eða
handverk svo oftar en ekki þurfa íbúarnir
að leita sér að mat eða betla. Það sem
kom okkur hvað mest á óvart varðandi
heilsugæslustöðvarnar og okkar vinnu þar
var hvað þessar stöðvar eru vel mannaðar
Hótel í fátækrahverfi
og ná að sinna mörgum. Við bjuggumst
í raun við mun lakari kosti og lélegri
mönnun. Á stöðvunum kynntumst við
sjúkdómum sem við þekkjum sem betur
fer ekki á okkar heimaslóðum. Helstu
heilsufarsvandamálin, sem herja á íbúa
Naíróbí, eru alnæmi, malaría og berklar. Á
hverri stöð er lítil rannsóknarstofa þar sem
einföld próf eru gerð, flest með aðstoð
smásjár. Hægt er að kaupa malaríulyf á
heilsugæslustöðvunum en ekki hafa allir
efni á þeim þó niðurgreidd séu. Því dregur
malaría marga til dauða í hverfunum. Stór
þáttur í daglegri starfsemi stöðvanna er
tannlæknaþjónusta, ef þjónustu skyldi
kalla. Þjónustan er einfaldlega þannig
að ef einhver er með skemmda tönn fær
hann deyfingu og svo er tönnin fjarlægð.
Tímarit hjúkrunarfræðinga - 1. tbl. 84. árg. 2008
7